Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, 10 ülkenin büyükelçisinin Osman Kavala hakkındaki AİHM kararlarının uygulanması daveti yapan bildiri nedeniyle ‘istenmeyen kişi’ ilan edilmesi için ‘talimat verdiğini’ söylemesinin akabinde patlak veren diplomatik kriz, diplomatik bir teknikle yatışmış görünüyor. AİHM kararlarının memleketler arası hukuk çerçevesinde bağlayıcı olduğunu vurgulayan ortak bildiriyi imzalamış büyükelçilikler peş peşe, “İçişlerine karışmadık” imasıyla yeni bir ortak açıklama yaptı.
Elçilikler, “Diplomatik İlgiler Hakkındaki Viyana Mukavelesi’nin 41. Hususuna riayet etmeyi teyit ettikleri” tarafında paylaşımlarda bulundu. Kısa mühlet sonra da Erdoğan’ın bu açıklamayı ‘olumlu’ karşıladığı haberi geldi.
Birinci olarak ABD Büyükelçiliği resmi Twitter hesaplarından şu iletisi paylaştı: “ABD, 18 Ekim tarihli açıklamaya ait birtakım soruların yöneltilmesi vesilesiyle Diplomatik Bağlantılar Hakkındaki Viyana Mukavelesi’nin 41. Hususuna riayet etmeyi teyit eder.”
Birebir içerikteki iletisi Kanada ve Hollanda büyükelçilikleri de paylaştı.
Finlandiya ve Norveç Büyükelçiliği ile Danimarka Büyükelçisi de ABD Büyükelçiliği’nin iletisini retweet etti.
CHP’Lİ ÇEVİKÖZ: DİPLOMASİNİN BAŞARISI BİR KERE DAHA GÖRÜLDÜ
Krizin bu halde yatışmasının akabinde, CHP İstanbul Milletvekili ve Genel Lider Başdanışmanı Ünal Çeviköz’den Dışişleri’ne ‘tebrik’ geldi. Kendisi de eski bir diplomat olan Çeviköz, “On Büyükelçinin “persona non grata” ilan edilmesi üzere bir yanlışın önüne geçilmesine yönelik gayretlerin sonuç verdiği anlaşılıyor. Diplomasinin başarısı bir defa daha görüldü. Bu tahlile emek veren ve sonuca yardımcı olan Dışişleri Bakanlığımızın mensubu olmakla gurur duyuyorum” bildirisini paylaştı.
UNSUR 41 NEYİ ÖNGÖRÜYOR?
Diplomatik İlgiler Hakkındaki Viyana Mukavelesi’nin 41. Unsuru, büyükelçilerin bulundukları devletin içişlerine karışmamasını öngörüyor.
1. Kabul eden Devletin kanunlarına ve nizamlarına riayet etmek, ayrıcalıklarına ve bağımsızlıklarına halel gelmeksizin, bu üzere ayrıcalıklardan ve bağışıklıklardan yararlanan her şahsın vazifesidir. Anılan Devletin iç işlerine karışmamak da bu şahısların keza misyonudur.
2. Gönderen Devlet tarafından kabul eden Devlet nezdinde yapılması misyonun uhdesine tevdi olunan bütün resmî işler, kabul eden Devletin Dışişleri Bakanlığı yahut mutabık kalınacak diğer Bakanlık ile yahut
aracılığıyla yürütülür.
3. Misyonun binaları, misyonun bu Mukavelede belirtilen misyonları yahut öteki genel memleketler arası hukuk kuralları yahut gönderen ve kabul eden Devlet ortasında yürürlükte olan özel mutabakatlar ile bağdaşmayacak bir üslupta kullanılmaz.”
BÜYÜKELÇİLİKLERİN BİRİNCİ AÇIKLAMASINDA NE VARDI?
10 büyükelçiliğin açıklamasında şu tabirler yer alıyordu:
“Osman Kavala’nın tutuklanmasının üzerinden dört yıl geçti. Davanın, farklı evrakların birleştirilmesi ve beraat kararından sonra yeni davaların yaratılması yoluyla daima geciktirilmesi, Türk yargı sisteminde demokrasiye saygıyı, hukuk devleti ve şeffaflık prensiplerini gölgelemektedir.
Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İsveç, Kanada, Norveç ve Yeni Zelanda Büyükelçilikleri olarak Türkiye’nin milletlerarası yükümlülükleriyle ve ulusal kanunlarıyla uyumlu halde, bu davanın adil ve süratli biçimde sonuçlandırılması gerektiği kanısındayız. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin bu konudaki kararları doğrultusunda Osman Kavala’nın derhal hür bırakılmasının sağlanması için Türkiye’ye davette bulunuyoruz.”
Gazete Duvar