İZMİR – Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden Araştırma Hizmetlisi Dr. Lider Canveren, eski kısım liderinin mobbing niteliğindeki tavır ve davranışlarına maruz kaldığını belirterek, dekanlığın açtığı disiplin soruşturmalarına karşı iki yıldır hak arama savaşı veriyor. Canveren, kendisine karşı sistematik olarak uygulandığını söylediği mobbingin tespiti, önlenmesi ve ilgililer hakkında gerekli süreçlerin başlatılması’ talebiyle Kamu Denetçiliği Kurumu’na müracaatta bulundu. Ama Canveren’in kendisine mobbing uygulandığı savlarını, Kamu Denetçiliği Kurumu’na iletmesinin akabinde İşletme Fakültesi Dekanlığı tarafından iki yeni soruşturma daha açıldı.
KAMU DENETÇİSİ ŞİKAYETİ HAKLI BULDU
Şikâyet başvurusunu haklı bulan Kamu Denetçiliği Kurumu ise yaptığı detaylı inceleme sonrasında uygulanan mobbingin sonlandırılması, gerekli inceleme ve soruşturmaların başlatılması tarafında karar verdi. Kamu Denetçisi Saadettin Kalkan tarafından hazırlanan, 14 Nisan 2020 tarihli kararda, ‘eski kısım liderinin mobbing yaptığı; dekanlığın ise temel hak ve özgürlükleri yok sayarak, süreç içerisinde tarafsız, hukuka ve hakkaniyete makul davranmadığı’ tespitleri mekan aldı. Başvuranın -idarenin şikâyete husus tatbiklerinin kendisine mobbing emeliyle uygulandığı- savının gerçek olduğu sonucuna varıldığı belirtilen kararda, kamu denetçisine başvurmanın herkes açısından anayasal bir hak olduğunun altı çizildi. Kararda başkaca, “Kimse bu hakkın tasarrufu kapsamında sorguya çekilemeyeceği üzere bu hakkı kullanmadan evvel rastgele bir makamdan müsaade yahut onay alması da talep edilemez. Bu bağlamda yönetim tarafından Kamu Denetçisine müracaat hakkının ihlal edildiği görülmektedir” sözleri kullanıldı.
Bu aşamada sessizliğini koruyan ve sürece müdahil olmayan üniversite idaresi, kararın gereğini, “ihtilafın tarafı olan” ve “disiplin soruşturmalarını ağırlık aracı haline getirdiği tespit edilen” İşletme Fakültesi Dekanlığı’na bıraktı. Hâlihazırda Kısım Lider Vekilliği vazifesini de yürüten Dekan Vekili, TBMM ismine kontrol yapan Ombudsman kararına karşın “gerçekdışı ve dayanaktan yoksun” sav diyerek rastgele bir inceleme ya da soruşturma başlatmadı. Mobbing uyguladığı tespit edilen eski Kısım Lideri ise senato üyesi olarak atandı!
‘HAKSIZLIKLAR YARGIDA ORTAYA ÇIKACAK’
Dr. Başkan Canveren üniversitede maruz kaldığı mobbingi ve bu sürecin ömrünü nasıl etkilediğini Gazete Duvar’a anlattı. Duruma reaksiyon gösteren Eğitim-Sen 3 No’lu Üniversiteler Bürosu Sekreteri Doç. Dr. Ümit Akıncı,“Üniversite idaresinin fakültede yaşanan haksızlıklara karşı sessizliğini muhafazası kabul edilemez” derken, Avukat Anıl Güler, “Kamu denetçiliği kararında olduğu üzere yargıya yapacağımız müracaat sonrasında da tüm ihmal ve haksızlıkların, sorumlularıyla birlikte ortaya çıkacağına inanıyorum” dedi.
‘ONLAR NE YAPARSA YAPSIN BİR BEDELİ YOK’
Süreçte yaşadıklarının, demokrasi ve insan haklarının savunucusu olması beklenen akademide dahi hak aramanın bir bedelinin olduğunu ortaya çıkardığını söyleyen Canveren, içinde bulunduğu durumu şu formda özetledi:
“Doçentlik müracaatına hazırlanıyorum. Benim artık araştırmalar yapıp, yayınlar üretmem gerekiyor. Lakin ne yazık ki ‘mevzuat, disiplin yönetmeliği, mobbingle nasıl uğraş edilir?’ üzere şeylerle uğraşıyorum. En berbatı ise hak ile güç arasındaki çelişkiyle yüzleşmek zorunda kalmanız. Zira iş alanında bu şahıslarla yüz yüze geliyor, koridorlarda karşılaşıyorsunuz. Onlar profesör ve dekan, siz ise mobbing mağdurusunuz. Onlar ne yaparsa yapsın güç önünde çaresizsiniz, zira haksızlıkların bir karşılığı ya da bedeli yok! Bu çok ağır bir şey. Bunu kabullenemiyorsunuz. Kamu Denetçiliği Kurumu, anayasada tarifli salahiyeti ile şikâyetiniz üzerine TBMM ismine detaylı inceleme yapıyor. Buradan çıkan karar, mobbing uygulayanlara karşı soruşturma açılması tarafında. Lakin bir bakıyorsunuz, yerelde muhatap olduğunuz yönetimci bu kararı görmezden geliyor. ‘Makamlar ve unvanlar, şahıslara tıpkı devranda muhafaza zırhı mı veriyor?’ diye soruyorsunuz. ‘Hukuk devleti ve eşitlik prensibi nerede?’ diye soruyorsunuz… Fiili gerçeklerle yüzleşmek ve sonucu kabullenmek kolay değil.”
‘BİAT ETMEMİ İSTEDİLER’
Dr. Canveren, “İş mahallinde mobbinge uğramanızın nedenleri nedir?’ sorumuza ise şu karşılığı verdi: “Benim biat etmemi beklediler. Haksız soruşturmalar önünde bekledikleri üzere davranmadım. Asıl neden bu… Süreç içerisinde avukatım ile görüşmem ve sendikadan destek almam rahatsızlık yarattı. ‘Siz profesörsünüz, idarecisiniz, siz ne yaparsanız yapın başım gözüm üstüne’ demedim ve hakkımı aradım. TÜBİTAK girişimi kapsamında verdiğim dilekçeler sürece alınmayınca PTT üzerinden iadeli-taahhütlü yollamak zorunda kaldım. Sonrasında haber edinme hakkı kapsamındaki başvurularımda da mağduriyetler yaşadım. Şayet tüm bunlara ses çıkarmayıp her kaide ve koşulda kabuğuma çekilseydim, tahminen bunlar yaşanmayacaktı. Elhasıl hak aramanın bedelini, açılan yeni soruşturmalar ve sıhhat meselelerine neden olan mobbing ile ödedim.”
‘HER GÖRDÜĞÜMÜZ PROFESÖRE SELAM DURMAMIZI MI BEKLİYORLAR?’
“Selam vermedim diye soruşturma açtılar. Fakültede çok sayıda profesör var. Her gördüğümüz profesöre askeri nizamda selam durmamızı mı bekliyorlar?” diyen Canveren, şunları anlattı:
“İlk başta yaşananların nedenlerini algılayamıyordum. Zira bu cins durumlarda ‘Ben ne yaptım, neden bu türlü davranıyorlar?’ diye daima kendinizi sorguluyorsunuz. Ana ve babam vefat etmiş olduğundan en yakınım olan teyzemin cenazesinden sonraki matemim umursanmaksızın, kısım başkanlığı’nın şikâyeti sonrasında hakkımda disiplin soruşturması açıldı. ‘Toplantıda art koltuğa oturmak’, ‘bakışlarıyla rahatsız etmek’ ve ‘selam vermemek’ tezlerine dayanan bu birinci soruşturmada, teyzemin cenazesi ve neden olduğu matem üzerinden savunma yapmak zorunda bırakıldım. İş hayatından kaynaklanan ağır gerilim ve tasa nedeniyle sıhhat meselelerim baş gösterdi ve tedavimi halihazırda takip eden tabibin değerlendirmeleri sayesinde mobbing ile karşı zıdda olduğumu anladım.”
‘İLACA BAĞIMLI BİR HALDE YAŞIYORUM’
Bir ruhsal şiddet tipi olan mobbingin kendisi üzerinde ayrıyeten manevi yıkıma neden olduğunu söyleyen Canveren, bu durumun hayatına tesirini ise şöyle lisana getirdi:
“İş ömründen kaynaklanan ağır gerilimden ötürü hastalandım. Depresif nöbet teşhisiyle tedavi görüyorum. Hekimim geçen yıl tedavimi tamamlamayı planlıyordu. Lakin anayasal haklarımı kullanarak Kamu Denetçiliği Kurumu’na başvurmam nedeniyle dekanlık, ‘kurumun huzurunu bozuyorsun, asılsız argümanlarda bulunuyorsun’ diye iki yeni soruşturma açtı. Bu nedenle tedavim uzadı. İlaca bağımlı biçimde yaşıyorum. Gerilim nedeniyle şişen koltuk altım yüzünden iki yıldır kullanmak zorunda kaldığım antibiyotiklerin sayısını hatırlamıyorum bile. Lakin ne yazık ki sıhhatinizi kaybetmiş olmanız da bir şey tabir etmiyor.”
‘İDARE, ÜZERİNE DÜŞEN SORUMLULUKLARI MEKANINA GETİRMEKTEN KAÇINDI’
Müvekkil avukatı olarak süreci takip eden Anıl Güler ise Kamu Denetçiliği Kurumu’nun detaylı incelemesine dayanan kararında, mobbingin akademide kronik bir sorun haline geldiğinin belirtildiğini ve buna karşın kısım liderleri ve dekanların başat rol oynadığı mobbinge karşı gerekli tedbirlerin alınmamasının eleştirildiğini söyledi.
Güler, mevzuya ait şu değerlendirmelerde bulundu: “Müvekkilimin, objektif üzere görünen nedenler ardına sığınılarak fakültede noktasız disiplin soruşturmalarına maruz bırakıldığı ve türel garantilere karşın yönetimin üzerine düşen sorumlulukları konumuna getirmekten kaçındığı ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda gerekçeli kararda ‘ilk görünüş ispatı’ olarak tanımlanan yerinde ve ikna edici açıklama ve delillere karşın dekanlığın mobbinge karşı rastgele bir süreç tesis etmeyip tersine müvekkilim hakkında yeni soruşturmalar açması, temel hak ve özgürlükler kapsamında eleştirilmiş, ilgili yasal mevzuatlar çerçevesinde ihlal ve ihmaller tespit edilmiştir. Kamu Denetçiliği Kurumu kararında olduğu üzere yargıya yapacağımız müracaat sonrasında da tüm ihmal ve haksızlıkların, sorumlularıyla bir arada ortaya çıkacağına inanıyorum.”
‘MOBBİNG NORMALLEŞTİRİLİYOR’
Eğitim-Sen 3 No’lu Üniversiteler Bürosu Sekreteri Doç. Dr. Ümit Akıncı ise Dr. Canveren’in yaşadığı mobbinge ait, “Maalesef sendika olarak yolladığımız metinlere ve Kamu Denetçiliği Kurumu kararına karşın, sorumlular hakkında hiçbir süreç yapılmayarak mobbing ‘normalleştirilmiş’ ve mobbingci eski kısım lideri, senato üyeliği ile adeta mükâfatlandırılmıştır. Sinema senaryolarını aratmayan süreç kanun, kural ve karar tanımazlığın yeni bir örneğidir. İş sıhhati ve güvenliğine ait tüzel teminatlara ve alınan karara karşın, üniversite idaresinin İşletme Fakültesi’nde yaşanan haksızlıklara karşı sessizliğini müdafaası kabul edilemez” diyerek reaksiyon gösterdi.
Gazete Duvar
