Türkiye’nin en kendine has müzik müelliflerinden, müziğin köşe taşlarından Bülent Ortaçgil, müzik mesleğindeki 50’nci yılını kutluyor. 1971’de birinci 45’likle başlayan müzik seyahatinde, müziği bırakma bedelini dahi ödeyerek yaptığı, yapmak istemediği şeyden vazgeçmeyen Ortaçgil, 71 yaşında hayatının profesyonel olarak en ağır periyodunu geçiriyor. Türkiye’nin çabucak her yedinde durmadan dinleyicisi ile buluşan sanatkarla, Bozburun’dan döndüğü İstanbul’da yeni albümünün son hazırlıklarını yaparken konuştuk.
‘BÜYÜK KONUŞMAM, ‘BEN ŞU İŞİ YAPMAM’ DEMEM’
Müzikte 50 yıl, lisana kolay. Müzik yapmak, müzikler yazmak, albümler yayınlamak, sayısız konser vermek manasında da sormuyorum salt, bir işi yaparak 50 yıl geçirmek ne demek?
50 yıl ancak tam vakitli, sabah akşam tıpkı mesaili bir işte geçirilmiş 50 yıldan kelam etmiyoruz. Hasebiyle keyifli, geniş geçirilmiş yıllardan kelam ediyoruz, bana hiç 50 yıl üzere gelmiyor mesela. Alışılmış, bu müzik müellifliği dediğimiz şey, tam vakitli bir iş değil. Daima onu düşünmüyorsun mesela, o denli yaşamıyorsun. Mesleğimde 10 yılda yayın yaptığım vakitler da oldu. 50 yılın birinci 10-15 yılında sahne performansım neredeyse hiç olmadı, yani konser, dinleti yapamadım. Ondan sonraki yıllarda bunun giderek artışına şahit oldum, son yıllarda ise çok fazla konser çalıyorum. Bu türlü bir eğilim var mesela. Münasebetiyle geçmiş 50 yılı düşününce bir emeklilik hissine kapılmıyorum.
Bunu daha evvel konuşmuştuk, evet. Aslında daha “normal” bir müzik mesleğinde, beşerler daha genç yaşlarda işlerini üretip, çok sayıda konser yapıp, turnelere çıkıp aşikâr bir yaştan sonra emekliliğe gerçek meylediyorken sizde tam aksisi oldu ve aslında hayatınızın en ağır konser, turne devirlerini siz 50-60 yaşınızdan sonra yaşadınız.
Bunda beni sevindiren şey, en sonunda çalabiliyor olmak natürel. Gençken, gücüm kuvvetim yerindeyken bu işi yapsaydım herhalde daha keyifli olurdu lakin o vakit da bir dolu acemilik yapabilirdim. İkincisi, bu kadar iyi müzisyenlerle çalamayabilirdim. Aslında bakarsan bir punduna geldi, yıllarca damıtıldı, biz de eğittik kendimizi, hayat bizi eğitti, derken iyi müzisyenler bana sempati gösterdi. Bir şey daha var: Dinleyici de bu biçim müziğe gerçek evrildi aslında, o da bir talih. Şimdilerde mesela, geçtiğimiz 5-10 yılda bu eğilim giderek azalıyor mesela, öteki üsluplara yöneliyor. Zira Türkiye öbür bir boyuta yöneliyor, hasebiyle kestirilemez, varsayım edilemez ve reaksiyonun ne olacağı aşikâr olmayan bir periyoda yanlışsız gidiyor, anladın mı? O nedenle tahminen de bu biçim müziği dinleyen, izleyen beşerler azalacaktır; tahminen de bu ülkede keyif ile kültür ortasındaki, neredeyse eşit olan bölünme bir tarafın avantajına yanlışsız artacaktır. O vakit işler değişir.
Olağan şu da bir talihtir herhalde bir müzik muharriri için; müziğe bir orta verme lüksünüz de vardı. Yani şayet müzik mesleğinize başladığınız periyotta burada tutunmak zorunda olduğunuzu hissetseydiniz tahminen de Ortaçgil olmayacaktınız. O korkuyla, daha çok dinlenme, bununla hayatta kalma çabasıyla…
Natürel ki. Ben o yüzden hiç büyük konuşmuyorum. “Ben bunu yaparım, öteki bir şey yapmam” üzere lafları hiç söylemedim mesela. Hayat her şeyi yaptırabilir beşere. Kimi durumlarda müziği cebimde, keyfimce yaşayabileceğim ve yönetebileceğim bir koz üzere tuttum. Kimseyi pek dokundurmadım o işe. Bu da bir avantaj oldu, bu türlü olduğu için de bu müzik tahminen de dıştan gelen zorlamalara kendini uydurmak zorunda kalmadı. Nasılsa, kendi mecrasında o formda yürüdü. O denli olunca daha özgün kalabildi mesela. Düşün ki, bir şey yapmak zorundasın ve yaşayabilecek, para kazanabilecek, üretebilecek bir tek talihin var, o da müzik yazmak; o vakit insan her şeyi yapabilir. Bu nedenle, her şeyi yapan insanlara da berbat bakamıyorum ben.
‘MÜZİĞİN LİSANINI DAHA İYİ BİLİYOR OLMAYI DİLERDİM’
Siz, kendisiyle konuşmayı seven birisiniz. Bunu birlikte yaptığımız kitabı hazırlarken de anlamıştım, müziklerinizde da bu durum hissediliyor. Mesela ‘Ayrıntılar’ müziğiniz tam bu türlü bir müziktir, bir hesaplaşma üzeredir. Kendi hayatına bakabilme, kendisiyle konuşabilme özelliği olan biri olarak soruyorum, bu 50 yıl sizi tatmin etti mi?
Tatmin oldum alışılmış. Fakat insanın istekleri bitmiyor. Müziği, müziğin lisanını daha iyi bilmeyi, daha öğrenmeyi, daha iyi kullanmayı isterdim mesela. O vakit bir müzik müellifinden daha geniş manada bir müzisyen olabilirdim. Müziğini yazan, çizen, düzenleyebilen, orkestra edebilen biri olabilirdim. Onu olamadım zira müzik eğitimi almadım. Bunu yapmadım diye mazeret gösterebileceğim bir dolu şey olabilir. Gerçi makul bir müzikal lisanı var müziklerimin. Müzisyenlerin bana söylediği şey bu. Tamam, müzikal lisanı var da, o lisanı müzik manasında daha iyi kullanmayı isterdim açıkçası.
Dediğiniz üzere bir “müzisyen” olsaydınız sanki bu müzikleri bu formda muharrir mıydınız diye düşünmeden edemiyorum.
Yok, yazmadım. Şuradan biliyorum; ben ne vakit müziğin lisanını öğrenmeye, müzik çalışmaya, kendi kendime müzik eğitimi almaya başladıysam o vakit müzik yazarlığım çok kısırlaşıyor. Aklım diğer yerlere çalışmaya başlıyor zira. Müzik müellifliği özel bir mevzu. Müzik muharriri olmak için müzisyen olmak yetmiyor. Müzisyenlik işin bir kısmı. Bir şey söylemek, söylediğini yanlışsız düzgün söylemek, söylediğinin o vakte kadar söylenenlerle bir karşılaştırması olması vesaire, bunlar müzik müellifliği için gereken şeyler. Lakin mesela kendime iyi bir piyanist olarak eşlik etmek isterdim.
Pekala, kendi müzik anlayışını yaratmış olmak, o anlayışın tek temsilcisi olmak, bir müzik üslubunun isminizle tanımlanması nasıl bir his?
Bundan özel bir keyif aldığım hakikat lakin kendime bir paye biçmiyorum. “Ne hoş şey yapmışım be!” üzere bir his taşımıyorum. Herkes üzere, ben de bir şey yaptım ve bunu yaptım. Evet, iyi yaptım ancak bu kadar. Daha fazla bir mana yüklemiyorum. Referans olmak vesaire, esasen senin kendi kendine egonu şişirmek için söyleyebileceğin şeyler, benim bu türlü bir alışkanlığım da yok. Şayet bir kapı açılmasına vesile olmuşsam, şu olabilir: Tanınan müziğin Türkiye’de birinci yaygınlaşmaya başladığı devirde, burada ferdi, kişinin kendisinden yola çıktığı müzikler pek yapılmıyordu. Ben bunu yapmış olabilirim.
‘HAYATIMIN ÖZETİNİN MÜZİĞİNİ YAPTIM’
Geçenlerde Duvar Özel için Nejat Yavaşoğulları’yla konuştuk, diyor ki o da, “Bülent ‘Benimle Oynar mısın?’ albümünü yapmamış olsaydı ben müzik yazma, albüm yapma hamaseti bulur muydum bilmiyorum.” Keza TRT’de programına katıldığınızda, sanırım sizden bir yaş da büyük olan Kadıköy Maarif’ten arkadaşınız Mazhar Alanson da misal bir şey söyledi; sizin ‘Benimle Oynar mısın?’ albümünüzün kendi müzik seyahatinde bir cüret noktası olduğunu belirtti.
Bir manada, ana akımın dışında, bir yerlere saklanmış genç arkadaşlarıma “Ulan bu herif yaptı, biz de yaparız” demeleri için cüret vermiş olabilirim. Mazhar’a gelince, bunlar birbirini etkileyen durumlar. Ben de ona her vakit söylediğim şeyi o programda tekrarladım, “Bu kadar az müzik bilgisiyle, üç akorla senin kadar hoş müzik yazan görmedim” dedim.
50’nci müzik yılınız için beş şarkılık bir albüm kaydettiniz. Bildiğim kadarıyla müziklerin dördü yeni yazdığınız müzikler, biri ise Çekirdek Sanatevi devrinden hatırladığımız ‘Ak Kuşlar Kara Kuşlar’.
Evet, dördü son yıllarda düşünülmüş, yazılmış müzikler. Biri çok şaşırtabilir dinleyenleri, şimdiye kadar hiç denemediğim, gençliğimde dinleyerek büyüdüğüm bir hali temsil ediyor. Blues çaldık mesela. Ve canlı çalındı stüdyoda. Bir başkası Baki Duyarlar ile piyano-gitar olarak çaldığımız bir müzik. ‘50’ diye bir müzik yazdım ayrıyeten. O da 50 yıllık müzik hayatımın bir özeti mesela. Müziğin kelamları, yazdığım öbür müziklerin isimlerinden oluşuyor. Sahnede de çalmaya başladım bu şarkıyı, uzun vakittir benden yeni bir müzik duymamış olan dinleyiciye, “Hadi size yeni bir müziğimi söyleyeyim” diyorum.
Pekala bu yeni müziklerin ortasında ‘Ak Kuşlar Kara Kuşlar’ nasıl girdi?
Eski müziklerimin birçoklarının, Çekirdek’teyken söylediklerim de dahil, yeni ve dinlenebilir kayıtları var. O müziğin yoktu. Yalnızca Çekirdek’te çalmıştık. Dinlediğim vakit da kendi çalışımdan pek şad olmadığım, dinleti anındaki canlı kayıttır o. O yüzden onu tekrar kaydetmek istedim. Bir de, evvelden yazdığım, hiç yayınlanmamış, benim de yalnızca arşiv emelli yayınlamayı düşündüğüm üç beş müzik var. O müzikler bugün bir şey söz eder mi bilmiyorum. ‘Ak Kuşlar Kara Kuşlar’ın hem müzikalitesi değişik hem de genel olarak benim yıllardan beri takıldığım o “bir şeyin iki yüzü” konusunda bir müzik olduğu için seçtim onu.
Albümle ilgili mutlaklaşmış bir takvim yok zannediyorum…
Hayır, yok. Miksleri bitmek üzere. Bir “50’nci yıl” programı, bir etkinlikler bütünü düzenlenirse bu yayınlanacak. Ne formatta yayınlanacağını bile bilmiyorum. Plak olabilir. Ben müziği elinde tutan insanlardanım, o ekolden geliyorum. Kesinlikle bir biçimde tutmalıyım elimde, artık plak mı olur, ne olur bilmiyorum. Yalnızca dijital platformlarda yayınlayacağımı sanmıyorum. Zira onun bir kıssası var, stüdyo referansları var, nasıl kaydettiğimiz, nerede kaydettiğimiz, kim ne çaldı filan… Bütün bunların tarihsellik içinde bir ehemmiyeti var. Onları bilmedikten sonra sıfır kilometre bir şarkıyı dinlesen ne olur, dinlemesen ne olur.
Siz nasıl dinliyorsunuz müziği?
Birçok biçimde dinliyorum alışılmış, kaçınılmaz olarak. Dijital mecralardan da dinliyorum. Ya da televizyonda Mezzo’yu açıyorum örneğin. CD de dinliyorum fakat elimdeki CD’ler kısıtlı olduğu için artık yetmiyor o bana. Kimi uygulamaları kullanmıyorum mesela, zira hiç yatkın değilim o işlere. “Şimdi sen bunu dinleyeceksin” beni rahatsız ediyor, ya da bana listeler yapılması vesaire. Lakin alışılmış yeni bir şeyi dinleyecek öteki bir araç da kalmadı. Müzik dinlemek benim için bir iş, dolaysıyla yeni şeylerden haberdar olmak isterim lakin bu sonsuza kadar bu türlü bir dinleme iştahı sürecek manasına da gelmiyor. Bir yerde “Artık tamam, dinlemek istemiyorum” diyebilirim.
‘EZHEL’İ ÖZEL OLARAK SAHNEDE İZLEDİM, ÇOK ETKİLENDİM’
Yeni Türkçe müziği dinliyor musunuz?
Dinlediğimi söyleyemem, yani özel olarak takip etmiyorum. Lakin ortada sırada, gittiğim şenliklerde rastladığımda ilgiyle dinlediğim ve çok beğendiğim kümeler, müzikçiler oluyor. Türkiye’de artık baya bir kitle bu işle uğraşıyor. Canlı çalıyorlar, iyi çalıyorlar, kendi müziklerini yapıyorlar… Alışılmış ki herkes benim istediğim, beğendiğim müziği yapsın mantalitem yok, herkes ne isterse yapsın ancak yaptıklarını iyi yapsınlar. Gördüğüm kadarıyla iyi de yapanlar var. RAP dinlemiyorum ancak birkaç defa Ezhel’in canlı performansını izledim, çok beğendim, etkilendim. Lakin söylediği birçok şeyi anlamadım mesela. “Ne diyor bu çocuk?” dedim. Müziği de enteresan, kitleleri yönlendirebilme, etkileme gücü de büyüleyici. Ortak gittiğimiz şenliklerde vakit yaratıp bilhassa gidip izledim, dinledim. Adamlar kümesini da yeniden bu türlü bilhassa gidip dinledim ve çok beğendim. Bu gençlerde bizde olmayan şeyler de var. Kitleye nasıl davranacaklarını biliyorlar, onları heyecanlandırmayı, yükseltmeyi biliyorlar filan. Bizim ekolümüzde olmayan bir şeydir bu, biz çalarız, dinleyen dinler, dinlemeyen dinlemez. Bunun eskilerdeki referansları ortasında Cem Karaca vardır mesela. Büyük bir sahne adamıydı o, çok etkileyiciydi sahnede. İzlediğimde şaşırıp kalmıştım. En ukala laflarımı ettiğim periyotta bile onu sahnede izlediğimde ağzım açık kalmıştı.
Kendi kayıtlarınıza hiç dönüp bakar mısınız, dinler misiniz eski müzikleri?
Nadiren. Fakat dinlediğimde de çok beğeniyorum açıkçası. Bende şöyle bir alışkanlık var, birçok müzisyende de vardır bu sanırım: O müziklerle uğraşırken çok fazla mesai harcıyorsun ve müzik artık senin birinci yazdığın formatını kaybetmeye başlıyor. Zira mıncık mıncık uğraşıyorsun o müzikle kaydederken, “Şöyle mi miks yapalım? Bu da çalsın mı? Şurası nasıl olsun?” derken yoruluyorsun. Bıktırıcı ve işin özünden uzaklaştıran şeyler bunlar aslında. Müziğin yazdığın zamanki ham haliyle o kayıt sürecinden sonraki hali ortasında bir uçurum oluyor. Sen onu o hale getirdiğin vakit o müzikten bıkmış oluyorsun. Bu nedenle benim halim, o müzik kaydedildikten, o işler bittikten sonra şarkıyı dinlememektir; en az 6 ay, bir yıl dinlemem mesela. Bu vakit geçtikten sonra dinliyorum ve dinlediğimde yaptığım şeyleri beğeniyorum. Şimdiye kadar, Onno ile yaptığımız ‘İkinci Perde’ kayıtları dışında, geriye bakıp da “Tüh!” dediğim hiçbir şey yok.
‘GÜCÜM YETTİĞİNCE SAHNEDE OLMAK İSTİYORUM’
Sizi, müziğinizi sevenler yıllarca yazın, çalın, söyleyin ister natürel lakin sizin aklınızda bir emeklilik planı var mı?
Daima çalmak istiyorum, birileri “Kes lan!” diyene kadar en azından. Mental bir yorgunluk hissediyorum alışılmış. Evvelce müzik düşünerek yaşamayı bilirdim, artık müzik düşünerek yaşamıyorum, daha az düşünüyorum. O denli olunca müzik üretme amacın de olmamaya başlıyor ve daha seyrek yazmaya başlıyorsun. Mesela bu ‘50’ isimli müziğin fikri bana harikulade bir şey üzere gelmişti. Onun etrafında bir iki yıl dönüp durdum, yapamamıştım, sonra o fikri anladığım anda 10 dakikada su üzere yazdım o şarkıyı. Biliyorsun, ‘Değirmenler’i de o denli yazmıştım.
Sahnede çalarken, müziği dinlemeyen, gürültü yapan, etrafı için de müziği dinlenilmez kılan seyirciye bazen tabiri caizse fırça atıyorsunuz, bu türlü anısı olan birçok insan da tanıyorum. Şunu kabul edelim ki bizde müzik dinleme kültürü çok gelişmiş değil. Hele de sizin müziğinizin dikkatle dinlenilmesi gereken yapısı düşünüldüğünde, bu bazen sorun olabiliyor…
Bir müzik müellifi, bir enstrümanla çıkıp müziğini söyleyendir aslında, dünyada da böyledir. Bu insan ve bu enstrüman bir ortada bir şey söyler. Bu söylediği ya bir hikayedir, ya politik bir bildiridir, ya sanatsal bir tabirdir vesaire. Dinlenilmezse şayet, seyirciyle göz göze geldiğinde bir mana söz etmezse, seyirci ona o denli bir sempati göstermezse o iş manasını kaybeder. O vakit o iş senin otomasyonla yaptığın bir şey haline gelir. Ben evvel tek başıma çaldım, ondan sonra kümeyle çalmaya başladım. Kümeyle çalınca, teknik olarak büyük bir volüm çıkarıyorsun. O volümü çıkardığında bu irtibat çizgisinin kopuk olması fazla bir şey söz etmiyor. Sen de artık sahnede bunu görüyorsundur, o denli bir seste çalıyorsun ki, dinleyicinin sesini filan duymuyorsun. Müzik biraz da başına kafasına vurmaya başlıyor. Lakin birinci yıllarda bastırılmama, o yerde ana öge olmam gereken yerde bir aksesuar olma, fonda bilmem kim olarak duyulma riskim oluyordu. O dediğin seyirciyi uyarma durumları o vakitler yaşanıyordu. Kümeyle çalmak, müzikal bir tercih olmakla birlikte biraz da bu zorunluluktan ortaya çıktı aslında. Beni o vakte kadar dinleyenler de birinci vakitler yadırgadılar, “Davulun sesinden seni duyamıyoruz” filan dediler. O takım ‘Oyuna Devam’ albümümle birlikte kuruldu ve o çok iyi müzisyenler, Erkan Oğur, Cem Aksel, Gürol Ağırbaş, bana kendimi iyi hissettirdiler. Bu müziğin ticari getirisi çok değildi, büyük salonlarda yılda bir iki kere çalabiliyorduk. Kümeyle birlikte, gençlerin gittiği bar üzere yerlerde çalmaya başladık. Kümeyle çaldığımızda millet dinliyor mu dinlemiyor mu pek umursamamaya başladık. Hatta Jazz Cafe vaktinde, fazla dinlenilmediğimizi bir formda hissedersek küme bir anda doğaçlama şeyler çalmaya başlardı, eğlenirdik.
‘BUGÜN OLSA O RÖPORTAJI VERİRKEN DÜŞÜNÜRDÜM’
Yeniden 50 yıldır müzik yapan Ortaçgil’in yaşadığı ülkeye, gündeme dönelim. Müzikal manada çok tatmin olduğunuzu söylediniz lakin bu ülkede, bu şartlarda, hepimizin sorguladığı üzere bazen “Ne yapıyorum ben?” dediğiniz, yabancılaştığınız oluyor mu? Açlık, krizler, savaş… Aslında farklı biçimlerde hepsini yaşıyoruz yavaş yavaş. Bu ortamda siz müzik yapıyorsunuz, müzik söylüyorsunuz. Hiç bunu düşündüğünüz, “Ne yapıyorum?” dediğiniz oldu mu?
Olmaz mı, olağan. Daima zati o hesaplaşmanın içindesin kendinle. Bir kez yaptığın şey toplumun yaşadığından soyut değil, sen de onun içinde bir elemansın, sen de tıpkı şeyi yaşıyorsun. Tıpkı kültürel, ekonomik zorlukları sen de yaşıyorsun. Televizyonu açtığın vakit tıpkı haberleri sen de seyrediyorsun. Bundan bir formda sakınmak bir yerden sonra mümkün değil. Ben her vakit şu soruyu soruyorum mesela: “Bu müzik gerekli mi?”. Yani insanlara, yaşantıma bu türlü bir müzik gerekli mi? Bunun gerekli olduğu sonucuna vardım zira insanın ruhsal dünyası, dış taraftaki kaideler ne olursa olsun, rahatlamaya, düşünmeye, sanatsal keyifleri almaya muhtaç. Hasebiyle o tarafa hitap ettiğimi düşünüyorum. Lakin bu müziği öteki gayeler için kullanan beşerler da olabilir, onlara da pek ses çıkarmıyorum. Yani bu şartları değiştirmek için politik hedefli müziği kullanan beşerler varsa da ne hoş ediyorlar; doğal, hoşsa şayet yaptıkları şey.
Müzikal olarak politik olanla, tırnak içinde, “kişisel” olan ortasında bu kadar büyük bir uçurum var mıdır?
Bunlar benim hayatımın sorularıdır ki o denli çok net yanıtlar da vermemiş, verememişimdir. Ne bileyim, birisi alır mesela Nazım Hikmet şiirini söyler. Onun söylediği o müzikle benim müziğim ortasında bir fark var mıdır? Format olarak yoktur, birebir şeyleri söyleriz tahminen de, tıpkı müzikal sözlerle söyleriz falan. Lakin diyelim ki o Nazım’ın çok politik bir şiiridir, benimki hiç alakasızdır. Bence müzik müellifinin – besteciden bahsetmiyorum, bestekarlar kelam yazmak zorunda değiller, onlar alırlar bir teksti müziklendirirler- fakat bir müzik müellifinin her vakit kendini yazması gerektiğini düşünüyorum. O ekole inanan ve o ekolden beslenen bir adamım.
Bunu müziklerinizde da söz ettiniz. “Sözümüz bitince Nazım’a sığınamadık” dediniz mesela, aklıma geldi; bu bahiste çok sarkastik sayılabilecek tenkitleriniz de var.
Var, var. İnsan ancak yaşadığı şeyden etkileniyor. Şu anda Türkiye’deki genel kültürel etrafın hiç besleyici olmadığını itiraf edeyim. Mesela bizim gençlik yıllarımızdaki müzikal, düşünsel çeşitlilik, çatışma ortamı, özgürlük… Bunların esamesi okunmuyor. Çok çok bilgisiz bir jenerasyon bu açıdan. Natürel bunların sebeplerini oturup da konuşmanın manası yok; hem bizim uzunluğumuzu aşar hem de çok politik bir şey.
Politik hususları konuşmayı çok sevmediğinizi biliyorum. Lakin konuştuğunuzda da apayrı yerlere çekiliyor ve hâlâ vakit zaman hortlatılabiliyor, mesela bir gazeteye röportaj verdiniz, bir şey söylediniz, o gün bugündür üzerinize yapıştırılmaya çalışıldı bu…
Ben insanı, şu andaki insanların sınıfladığı biçimde sınıflamıyorum. Sen bu cenahtasın, öbürü o cenahta. O denli bir sınıflamam yok benim, hasebiyle her gazeteye konuşurum ben.
Yeniden olsa konuşur musunuz?
Artık olsa bir daha düşünürüm alışılmış, zira çok fazla salakla uğraşmaya başladık. Lakin burada bir beis görmüyorum. Hem gazete hem televizyon, bütün bu röportajları istediği hale sokma talihine sahip. Sen artık bu röportajı redakte ettin, içinde söylediğim bir cümleyi aldın, burada bir saattir konuşuyoruz, bu bir saatlik konuşmanın içinde hiçbir şey söz etmeyen, o bir saati temsil etmeyen lakin sonuç olarak benim söylediğim bir lafı aldın başa koydun ya da ne bileyim hükümete küfrettiğim bir cümleyi aldın, onu başlık yaptın. Artık bu, bir saatlik konuşmamızı temsil ediyor mu? Etmiyor. Televizyonda da o denli. Kesiyorlar hart diye söylediğin şeyi, öteki bir şey söylemiş oluyorsun ya da söylememiş oluyorsun.
Burada biraz da eleştirilen şey, oradaki o -bana sorarsanız- habis niyetin farkında olmamış olmanızdı.
O denli bir habis niyetin benim dünyamda yeri yok, anladın mı? Herifler habismiş oysaki. Bana önerdiğin, “senin üzere olan beşerlerle konuş, öbürleriyle konuşma”ysa şayet, hayır efendim, kabul etmiyorum. O teklif onun karşılığıysa o da gerçek değil ki. Nasıl olacak, senin üzere olmayan insanları nasıl ikna edeceksin, bana bunu anlat o vakit. Nasıl bölündüysek o denli devam eder, zira demografik olarak o formda artmaya devam ediyor. Sen onunla konuşmuyorsun, o seninle konuşmuyor, sen onu dinlemiyorsun, o seni dinlemiyor. Sen o gazeteye gitmiyorsun, o bu gazeteye gelmiyor. Ee? Bu beni sinirlendiriyor çok açıkçası.
O vakit kendi adıma şöyle bir tenkit yapabilirim: İki eşitten bahsediyor üzere bahsetmek bence adil olmuyor.
Eşitlik derken, artık benim hangi cenahtan olduğum belirli, bunu bilmeyenin de artık kendi sorunu. Lakin benim o cenah için de kabul görmeyen kanılarım olabiliyor. Günün sonunda ben TRT2’ye de çıkar konuşurum, zira TRT2 şu anda kaliteli bir kanal, izlenebilecek bir kanal. Orada o da var bu da var diye konuşmamazlık etmem.
Tomris Uyar, Turgut Uyar’la ilgili anılarını anlatırken bir söyleşide diyor ki, “Turgut, son vakitlerinde daima daha politik olmamanın hüznünü duydu.” Hiç bu türlü bir şey hissettiniz mi kendinizle, işinizle ilgili olarak?
Benim gençliğim siyasetten, şimdiki siyasetten nefret etmekle ve onu aşağılamakla geçti. Yani bütün siyasetçilerden nefret etmek, sağ-sol hiç fark etmez, hepsinden nefret etmek… Hâlâ nefret ediyorum, o öbür problem. Fakat bu ferdî bir şey. Politik olan insanlara da şaşkınlıkla ve gıptayla bakıyorum, “Vay be, helal olsun!” diyerek.
O “Hiçbir şeye inanmadım/Uğrunda ölecek kadar” dediğiniz şey…
Evet, tam olarak o.
Albümü merakla bekliyoruz. Umarım bu pandemi şartları, ülke şartları içinde yakın vakitte dinleriz.
Epey şey içinde “hadi yapalım, haydi yayınlayalım, çok geç artık” sabırsızlığını göstermiyorum. Birlikte karar vereceğimiz beşerlerle karar vereceğiz, nasıl ne yapacağımız saptanacak. Benim için değerli olan şu, o albümü bitirdim, ben kendi işimi yaptım. O denli düşünüyorum, ivedi etmiyorum. Lakin sanırım 2022 yılında bir halde yayınlanacak.
Uzun vakittir müzik yazmak için çok konsantre değildiniz. Artık bu yeni albüm için yine müziklerin başına oturmak bir heyecan yarattı mı?
Daha fazla vakit harcıyorum, daha fazla gitar düşünüyorum. Mesela soundcheck’lerde… Aslında “soundcheck şarkıları” diye bir şey yapmak lazım, zira her soundcheck’te ben bir şey çalarım ancak o anda çalarım falan… Belli bir havaya girdiğimi söyleyebilirim, bu yanlışsız. Keşke beş müzik değil de on şarkılık yapsaydık üzere. Lakin o denli olsaydı zorlama olabilirdi.
Bundan sonrası için sevenleriniz yeni müzikler bekleyebilir ancak…
Hangi formatta yayınlarım bilemiyorum fakat yapabilirim.
Gazete Duvar
