Adalet Bakanlığı, isimli ünitelere ilişkin datalara dayanarak hazırlanan 2020 yılı Adalet İstatistikleri raporunu yayınladı. Raporda “Cumhurbaşkanına hakaret” cürmünü düzenleyen Türk Ceza Kanunu’nun 299’uncu hususu ile ilgili bilgiler de yer aldı. Bir yıldan dört yıla kadar mahpus cezası öngörülen hususla ilgili açılan soruşturma sayısında Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçildiği 2014 yılından sonra yaşanan artış, 2020 raporuna da yansıdı.
BİR YILDA 31 BİN 297 SORUŞTURMA, 7 BİN 790 KAMU DAVASI
2020 raporuna nazaran bir yılda Cumhurbaşkanına hakaret cürmünden açılan 31 bin 297 soruşturma savcılıklarda karara bağlandı. Bu soruşturmaların 9 bin 166’sında kovuşturmaya yer olmadığına, 7 bin 790’ında ise kamu davası açılmasına hükmedildi. Başka soruşturmalarda ise yetkisizlik, misyonsuzluk, birleştirme ve öbür ofise aktarma kararları verildi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN DEVRİNDE TOPLAM 160 BİN 169 SORUŞTURMA, 35 BİN 507 KAMU DAVASI
Son datalarla birlikte Recep Tayyip Erdoğan’ın devrinde Cumhurbaşkanına hakaret cürmünden savcılıklarda görülen toplam soruşturma sayısı ise 160 bin 169’a ulaştı. Bu cürüm kapsamında savcılıklar, 2014 yılında 682, 2015 yılında 7 bin 216, 2016 yılında 38 bin 254, 2017 yılında 20 bin 539, 2018 yılında 26 bin 115, 2019 yılında 36 bin 66 soruşturmaya bakmıştı. Bu süreçte açılan soruşturmaların 27 bin 717’sinde kamu davası açılmasına karar verilmişti. 2020 datalarıyla birlikte Cumhurbaşkanı Erdoğan devrinde 299’uncu unsurdan açılan kamu davası sayısı da 35 bin 507’ye yükselmiş oldu.
Grafik: Özgür Akkaya1107 ÇOCUK YARGILANDI, 10 ÇOCUK MAHPUS CEZASI ALDI
Datalara nazaran 2014-2020 devrinde ceza mahkemelerinde toplam 299’uncu husustan 38 bin 608 kişi yargılandı. Sanıkların 322’si 12-14 yaş ortası, 785’i 15-17 yaş ortası çocuk, 358’i ise yabancı asıllı. Bu devirde sonuçlanan davalarda 12 bin 881 bireye çeşitli mahkûmiyet kararları çıktı. Mahpus cezası verilen kişi sayısı ise 3 bin 625 oldu. Verilen mahpus cezaları ortasında 2017 yılında 12-14 yaş ortası bir çocuk ve 15-17 yaş ortası iki çocuk, 2019 yılında 15-17 yaş ortası dört çocuk, 2020 yılında 15-17 yaş ortası üç çocuk olmak üzere toplamda 10 çocuk bulunuyor. Tıpkı süreçte 11 yabacı asıllı kişi de mahpus cezasına çarptırıldı. Açılan davalarda 5 bin 660 kişi ise beraat etti.
ERDOĞAN, ‘BENİM HAKKIMDA AÇILMIŞ BU TÜRLÜ DAVALAR YOK’ DEMİŞTİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz hafta Birleşmiş Milletler Tepesi kapsamında gittiği ABD’de CBS kanalına verdiği röportajda gazeteci Margaret Brennan’ın “İnsan hakları örgütleri, yalnızca size hakaret etmekten ötürü 100 bin vatandaşın soruşturulduğunu söylüyor” kelamlarını, “Siz bunlara inanıyorsunuz yani. Sizin o milletlerarası kurumlar dediklerinize ben güvenmiyorum. Benim hakkımda açılmış bu türlü davalar falan yok. Bakın sizi de aldatıyorlar, siz de bunlara inanıyorsunuz. Bunları kaynağında araştırıyor musunuz?” biçiminde cevaplamıştı.
AVUKAT ÖZEL, 1 MİLYON 108 BİN LİRA AVUKATLIK FİYATI TAHSİL EDİLDİĞİNİ AÇIKLAMIŞTI
Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın avukatı Ahmet Özel’in bu davalardan aldığı avukatlık fiyatı de tartışma konusu olmuştu. CHP Mersin Milletvekili Ali Uzman Başarır, Özel’in Cumhurbaşkanına hakaret davalarında 38 milyon 980 bin lira avukatlık fiyatı tahsil ettiği tez etmişti. Özel ise savlar üzerine yaptığı açıklamada “28 Aralık 2020 tarihi prestijiyle açtığımız icra takibi sayısı toplam 592 belgedir. Bu durum UYAP kayıtlarında sabittir. 592 icra evrakından toplam 285’i tahsil edilmiş ve kapatılmıştır. Bu evraklardan bugüne kadar yaptığımız avukatlık fiyatı tahsilatımız olan sayı 1 milyon 108 bin TL’dir. İcra süreci açık olan 307 evraktan da rastgele bir haciz süreci yapılmamıştır. Kaldı ki Cumhurbaşkanımız ismine kazandığımız davalarda lehimize takdir edilen avukatlık fiyatlarının tahsili için icra ve haciz süreci yapmamak prensibimizdir” sözlerini kullanmıştı.
İPTAL BAŞVURUSU REDDEDİLMİŞTİ
Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) yapılan Cumhurbaşkanına hakaret kabahatini düzenleyen 299’uncu hususun iptal edilmesi talebi ise AYM tarafından 14 Aralık 2016 tarihinde yapılan toplantıda reddedilmişti. İptal müracaatının münasebetinde kamu görevlilerine yönelik hakaret hataları bakımından farklı düzenleme yapılmasının eşitlik unsurunu ihlal ettiği, rastgele bir makama özel bir hata tipi oluşturulamayacağı, hususun varlığının Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin (AİHS) ihlali niteliği taşıdığı ve Anayasa’da istisnasız olarak düzenlenen ispat hakkının düzenlenmemiş olduğu belirtilerek kuralın, Anayasa’nın 2., 10. ve 39. hususlarına ters olduğu belirtilmişti.
AYM tarafından verilen kararda ise, “Kural ile devleti temsil eden Cumhurbaşkanı’nın şahsında devletin saygınlığına yönelik hücumun önlenmesi ve cezalandırılması amaçlanmaktadır. İtiraz konusu kuralla tabir özgürlüğüne yönelik bir sınırlama getirilmekte ise de kelam konusu sınırlama, diğerinin şöhret yahut haklarının korunması ile kamu tertibinin korunmasını sağlamak gayesiyle getirilmiş olup demokratik toplum tertibi bakımından alınması gereken önlemler kapsamında kalmaktadır” sözleri kullanılmıştı.
TCK HUSUS 299:
1) Cumhurbaşkanına hakaret eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
2) (Değişik: 29/6/2005 – 5377/35 md.) Hatanın alenen işlenmesi hâlinde, verilecek ceza altıda biri oranında artırılır.
3) Bu cürümden ötürü kovuşturma yapılması, Adalet Bakanının müsaadesine bağlıdır.
KAYNAK: Adalet İstatistikleri Yayın Arşivi
Gazete Duvar
