İZMİR– Ege Üniversitesi Senatosu’nun, öğretim üyeliğine yükseltilme ve atanma yönergesinde yaptığı değişiklikle; yeni kurulan fakültelere öğretim üyesi atamasında, üniversite idare heyeti kararı ve rektörün uygun görmesi durumunda adayların üniversitenin kriterlerinden, ünitenin kuruluşunu takip eden birinci üç yıl kısmen muaf tutulması mümkün hale gelmişti.

Atanmada mevcut kriterlerden muafiyeti mümkün kılan bu değişiklik kararının akabinde 21 Ağustos 2020 tarihli Resmi Gazete’de, Ege Üniversitesi Birgivi İslami İlimler Fakültesi için 7 kişilik öğretim üyesi takımı ilanı yer aldı.

Yönerge değişikliği ve çabucak akabinde duyurulan öğretim üyesi ilanı reaksiyonlara neden olurken, Eğitim ve Bilim İşçileri Sendikası (Eğitim Sen) İzmir Üniversiteler Şubesi, Ege Üniversitesi’ndeki yönerge değişikliğini eşitlik unsuruna karşıt olduğu argümanı ile yargıya taşımıştı.

CHP Genel Sekreteri ve İzmir Milletvekili Selin Sayek Böke ise muafiyet değişikliği ve İslami İlimler Fakültesi takım ilanları hakkında Meclis Lideri Mustafa Şentop’un yanıtlaması istemiyle soru önergesi vermişti.

Böke, şimdi kendi binası bile bulunmayan Birgivi İslami İlimler Fakültesi’nde yedi kişilik öğretim üyesi takımı ilanında şahsa özel nitelikler belirlendiğini tabir ederek, “Bir fakültenin ‘yeni’ olup olmadığına dair değerlendirmenin belirleyici kriteri nedir? Üniversite İdare Heyetine ve Rektöre epey keyfi davranma imkanı sunan bu muafiyet değişikliği hangi akademik, bilimsel ve liyakat münasebetlerine dayanmaktadır? Ege Üniversitesi’nde bu değişikliğin yapılması, diğer fakültelerde atama/yükseltme bekleyen akademisyenler açısından açıkça bir eşitsizlik ve adaletsizlik değil midir?” formundaki sorularına karşılık verilmesini istemişti.

‘KONU ÜNİVERSİTE İDARESİNCE TİTİZLİKLE DEĞERLENDİRİLMİŞTİR’

CHP Milletvekili Selin Sayek Böke’nin önergesini yanıtlayan Ege Üniversitesi Rektörlüğü, muafiyete imkan veren yönerge değişikliğinin mevzuata uygun halde gerçekleştiğini sav etti. 6 Aralık 2018 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kurulan Birgivi İslami İlimler Fakültesi’nde eğitime başlanacak olması hasebiyle tez olarak öğretim üyesi alımı gereksinimi doğduğunu belirten Rektörlük, bu değişikliğin yapılmasının diğer fakültelerde atama/yükselme bekleyen akademisyenler açısından bir eşitsizlik ve adaletsizliğe neden olup olmayacağı sorusuna ise şu karşılığı verdi:

“Fakültelerde atanma ve yükselme bekleyen her bir öğretim üyesinin beklentisi son derece muteberdir. Bu bahiste önceliğin öğrencisi olan ancak öğretim üyesi bulunmayan fakültelere verilmesi doğaldır. Bu öncelik ve aciliyete karşın bahis üniversite idaresince titizlikle değerlendirilmiştir… İlan şartları ilgili alanlarda çalışan her öğretim üyesinin başvurulabileceği formda genel tutulmuş, soru önergesinde lisana getirilen konular yürürlükteki kanun ve yönetmelikler çerçevesinde Yükseköğretim Konseyi ve üniversite yetkili heyet ve komitelerince düzenlenmekte ve bu istikametiyle istisna keyfilik ve eşitsizlik arz etmemektedir.”

Selin Sayek Böke’nin verdiği soru önergesi ve bu önergeye Ege Üniversitesi Rektörlüğü’nün verdiği cevapları Eğitim Sen Eğitim ve Bilim İşçileri Sendikası Genel Lideri Prof. Dr. Nejla Konsey ve Eğitim Sen İzmir Üniversiteler Şubesi Yürütme Konseyi Lideri Ulaş Yasa Gazete Duvar’a kıymetlendirdi.

‘ÖĞRENCİ ALIP, SONRA ÖĞRETİM ÜYESİ TEMİN ETMEK CİDDİYETSİZLİKTİR’

“Türkiye’nin esaslı üniversitelerinden birisi olan Ege Üniversitesi’nde akademik yükseltme şartlarını karşılayan öğretim üyesi olmadan, binası olmadan fakülte açma siyaseti açıkça plansız, öngörüsüz ve bu nedenle önemli olmayan bir olguya işaret ediyor” diyen Nejla Konsey, şunları kaydetti:

“Fakülte açmak uzun müddetli bir hazırlık gerektirir. Fakülteyi açıp, öğrenci alıp sonra da öğretim üyesi temin etmeye çalışmak öbür bir ciddiyetsizlik ve ayrıyeten öğrencilere karşı büyük bir sorumsuzluktur. Bir üniversite senatosunun belirlemiş olduğu akademik yükseltme kriterlerine ayrım yapmaksızın tüm fakültelerin uyması beklenir. Rektörün yaptığı açıklama, akademik paha ve prensiplerin biraz olsun yerleşmiş olduğu üniversitelerde şaşkınlıkla karşılanacak bir değerlendirmedir. Atama ve yükseltmelerde istisna yapılamaz, bu eşitlik prensibine terstir. Türkiye üniversitelerinde, üniversite özerkliği ve akademik özgürlükler ortadan kalkmaktadır. Fakat üniversite bileşenlerinin özgür iradesi ile seçilmiş rektörler, demokratik senato ve idare şuraları, aktif üniversite bileşenleri ile üniversiteler beşerden, tabiattan ve toplumdan yana etkinlikler yürütebilirler.”

‘REKTÖRLÜĞÜN CEVAPLARI, USÜLSÜZLÜĞÜ ADETA TEYİT EDİYOR’

Ege Üniversitesi Rektörlüğü’nün soru önergesine vermiş olduğu cevabın dava evrakında vurguladıkları usulsüzlüğü, adaletsizlik ve eşitsizliği adeta teyit ettiğini söyleyen Ulaş Yasa ise, “Bu karşılıklar kelam konusu sürecin yola karşıt ve eşitsizlik yaratan bir süreç olduğunu adeta itiraf ediyor. Karşılık sayesinde öğreniyoruz ki, yönerge değişikliğinin münasebeti Birgivi İslami İlimler Fakültesi’ne kimi kriterlerden muaf tutarak öğretim üyesi alınmak istenmesiymiş” dedi.

Fakültenin öğrenci alımına başlamasında olağan işleyişle izah edilemeyecek süreçlerin kelam konusu olduğunu lisana getiren Yasa, “İlahiyat fakültelerinde öğrenci alınması için gerekli öğretim üyesi sayısı, başka akademik ünitelerden farklı olarak 7’dir. Hangi alanlarda öğretim üyesi olması gerektiği (Tefsir, Hadis, İslam Hukuku, Kelam ve İslam Mezhepleri Tarihi, Arap Lisanı ve Belagatı Anabilim kollarında birer öğretim üyesi) mevzuatta belirtilmiştir. Ege Üniversitesi, minimum öğretim üyesi kaidesini sağlamadan bünyesindeki Birgivi İslami İlimler Fakültesi için 60 öğrenci kontenjanı açıyor ve Temmuz 2020’de ÖSYM kataloğunda yer alıyor. Bu tarihte fakülte takımında, dekanlık vazifesini de yürüten sadece bir öğretim üyesi bulunmaktadır” diye konuştu.

‘YÖK’ÜN BU DURUMA NASIL MÜSAADE VERDİĞİ İZAHA MUHTAÇTIR!’

Evvel mevzuata ters formda “aciliyet” yaratılıp akabinde bu “aciliyet” kriterlerde muafiyeti güya meşrulaştırıyormuş üzere, değişiklik yapıldığını savunan Yasa, olması gerekenin minimum öğretim üyesi sayısına erişildikten sonra öğrenci alımı olduğunu tabir ederek, “YÖK’ün bu duruma nasıl müsaade verdiği izaha muhtaçtır. Davaya mevzu olan muafiyet değişikliğinin münasebeti mevzuata alışılmamış biçimde kısma öğrenci alımıdır. Bunu münasebet göstererek senato kararı alınmıştır” sözlerini kullandı. “Diğer bir harikalık ise Ege Üniversitesi’nin mevcut kriterleri karşılayacak aday çıkmayacağı “öngörüsüdür” diyen Yasa, şöyle devam etti:

“Bu takımlar için daha evvel takım ilanına çıkılmış ve herkese açık bir müracaat süreci sonucunda alanda Ege Üniversitesi’nin atama yükseltme kriterlerini karşılayacak öğretim üyesi var mı yok mu yoklanmış değil. Birinci kez takım ilan ediliyor; takım ilanından evvel yürürlükteki kriterler muhakkak ki birilerinin durumuna nazaran esnetilebilme imkanı yaratılsın diye değiştiriliyor. Alın size apaçık bir adaletsizlik! Yani yalnızca öbür fakültelerde atama yükseltme bekleyen öğretim üyeleri açısından bir adaletsizlik kelam konusu değil, İslami ilimler alanında çalışan öğretim üyeleri açısından da adaletsizlik var. Ya sahiden yürürlükteki kriterleri karşılayacak birileri vardıysa, bu onlar için de apaçık bir adaletsizlik değil mi?”

‘OLAĞAN BİR TAKIM GEÇİŞİ DEĞİL’

Sürecin nasıl devam ettiğine ait bilgi de veren Yasa, ağustos ayında 7 kişilik takım için ilana çıkıldığını ve bu takımlara atananların 5’inin Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde çalıştığını hatırlatarak şunları kaydetti:

“Dikkat çekmek istediğimiz bir öteki olağan olmayan durum budur. Tıpkı kentte birebir alandaki bir fakülteden başkasına azımsanmayacak sayıda öğretim üyesi “transferi” gerçekleşmiş oldu. Bu durum da izaha muhtaçtır. Olağan bir takım geçişi görünümünden uzaktır. Takımlara atanma süreçleri ne vakit tamamlanabildi? Eğitim başladığında dersleri yürütebilecek kâfi öğretim üyesi vazifeye başlayabilmiş miydi? Başlayamadıysa eğitim nasıl sürdürüldü? Bu soruların da yanıtlanması gerekir. Rektöre yeni kurulan ünitelere atanacak öğretim üyeleri için kriter muafiyeti hakkı veren düzenleme yürürlükte olduğu sürece benzeri uygulamaların devam etmesi mümkündür. Yeni kısımlar açılarak eşitlik unsuruna karşıt formda öğretim üyesi alınabilir. Kaldı ki İslami İlimler Fakültesi için geçtiğimiz ay 5 takım daha ilan edildi. Tıpkı metotla atamalar gerçekleşecek. Kimlerin alınacağını elbette takip edeceğiz.”

‘EMİR-KOMUTA ZİNCİRİNİN EN AÇIK ÖRNEKLERİNDEN BİRİSİ’

Yasa, son olarak şunları söyledi:

“Günlerdir Boğaziçi Üniversitesi rektör ataması üzerinden üniversiteleri yine konuşmaya başladık. Ege Üniversitesi partili eski AKP milletvekili rektör uygulamasının birinci örneklerinden biridir. Ege Üniversitesi’nin tesis ettiği bu süreçte parti komiseri üzere davranan rektörlerin bu işleri bir çeşit emir- komuta zinciri içinde hiçbir prensip gözetmeksizin yürüttüğünün en açık örneklerinden birisiyle karşı karşıyayız.”

Hususla ilgili olarak telefonla tekraren aradığımız Birgivi İslami İlimler Fakültesi Dekanı Ömer Dumrul ise sorularımıza karşılık vermedi.

Gazete Duvar