Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAG), günlük fiyat değişimlerinden elde edilen ENAGrup Fiyat Endeksi’ni açıkladı. Buna nazaran; TÜİK alt kümeleri gösterge olarak alındığında aylık en çok düşüş yüzde 3,04 ile çeşitli mal ve hizmetlerde, en fazla yükseliş ise yüzde 7,12 ile lokanta ve oteller kaleminde gerçekleşti.
ENAG-özellikli eser kümesi enflasyon hesaplamasına göreyse aylık en fazla düşüş yaşanan küme yüzde 14,56 ile ‘diğer kıyafet’, en fazla yükseliş görülen küme yüzde 59,23 ile kentler ortası uçak/otobüs oldu.
ENAG, enflasyonun ise nisanda bir evvelki aya nazaran yüzde 2,62 arttığını belirledi. TÜİK ise bu sayısı yüzde 1,68 olarak açıkladı.
EMTİA FİYATLARI ENLASYON BASKISINI ARTIRIYOR
ENAGrup Aylık Ekonomik Tahlil Bülteni’nde ise enflasyonu ve nedenlerine ait şu tespitlere yer verildi:
“Nisan 2021 devrinde yüzde 2.62 artan fiyatlar genel düzeyinin son periyot ekonomik gelişmelerle ile birlikte kıymetlendirilmesi faydalı olacaktır. Covid-19 sıhhat salgınından bu yana bilhassa fiyatların üzerindeki baskı tüm piyasalarda kendini hayli fazla hissettirmiştir. Bu baskılar temel olarak gerçek fiyatlardan memleketler arası ticaretin formasyonuna, turizmden döviz rezervlerinin yapısına kadar çok istikametli tesir ortaya çıkarmıştır.
Bunları aşağıdaki biçimde inceleyelim:
1. Emtia Piyasalarındaki Fiyat Baskısı
Emtia piyasalarında Mart 2020 ile Nisan 2021 periyodunda kayda paha bir fiyat artışı gerçekleştiğini görüyoruz. Alüminyum, petrol, buğday, kahve, mısır altın, canlı kırmızı et ve şeker üzere birçok eseri kapsayan emtia sepet fiyat endeksi bu devirde yüzde 50’den fazla yükselmiş ve global enflasyon üzerinde baskı kurmuştur. 
2. Milletlerarası Ticaretteki Gelişmeler
Milletlerarası ticaret istatistiklerindeki ölçüm metodu artık genelleştirilmiş ticaret sistemi kapsamında da yapılmaktadır. Ölçüm prosedürü değiştikten sonra milletlerarası ticaret hacminde görülen artışlar, Türkiye iktisadında beklenen değişimleri getirmemiştir. Ticaretin genel olarak etkilediği gerçek fiyatlarda, istihdamın yine yapılanmasında ve gibisi niteliklerde bir ilerleme görülmediği üzere, pandeminin neden olduğu istihdam kaybının yerine konmasında da olumlu bir gelişme gerçekleşmemiştir. Tüm bunlar fiyatlarda üst taraflı bir baskının nedeni olabilmektedir.
3. Döviz Rezervlerinde Oluşan Yapısal Bozukluklar
Brüt döviz rezervlerinin 85 milyar $’ın üstünde gözükmesine karşın, net rezervlerin son devirde en alt seviyelere inmesi ödemeler istikrarı sorunu olarak karşımıza gelmektedir. Bunun yanında, swap hariç döviz rezervlerin ise Türkiye iktisadında alışılmamış biçimde eksi 45-60 milyar dolar bandında olmasını, uzun devirli ithalat siyasetinde mahzurlar oluşturabilecek yapısal bir bozukluk olarak görmek gerekiyor. O denli ki, bu yapısal sorun ise döviz kuru baskısı ile hem üretici hem de tüketici fiyatlarına baskı yapar niteliktedir.
4. Turizm Bölümünde Yaşanacak Meseleler
Yaz aylarının başladığı bu günlerde aşılamanın da beklenen seviyede gelişmemesi, Türk turizm bölümünün memleketler arası seviyedeki mukayeseli üstünlüğünü olumsuz etkileyecek niteliktedir. Bu ise cari açığı artırarak döviz kuru kanalıyla enflasyonist baskıyı güçlendirecektir.
5. Merkez Bankası Para Siyaseti
Önümüzdeki birkaç ay içinde, enflasyonunun yapışkan ve üst taraflı niteliği faiz siyasetinde gevşeme mümkünlüğünü azaltmaktadır. Ödemeler istikrarındaki yapısal bozuklukların da buna imkan vermeyeceğini de belirtmek yanlış olmaz.” (EKONOMİ SERVİSİ)
Gazete Duvar
