DUVAR- ERG (Eğitim Islahatı Girişimi) ‘Eğitim İzleme Raporu 2020: Eğitimin İçeriği’ isimli raporunu yayımladı. Raporda pandemi sürecinde eğitime ulaşamayan öğrenciler, eğitimde fırsat eşitliği, teklif ve tahlil üzere pek çok araştırmaya yer verildi.

Raporun öne çıkan kısımlarından biri de eğitimde fırsat eşitliği oldu. Raporda buna bir örnek ise şöyle yer aldı: “Mardin’e bağlı Mazıdağı ilçesinde EBA’yı faal kullanan öğretmenlerin oranı %84,3’tür. Öğrenciler için bu oran %15,5’tir. Mardin ili genelinde EBA’yı faal kullanan öğretmenlerin oranı ise %80,9, öğrencilerin oranı ise %22,2’dir.

KONUŞMACILAR ANLATIYOR: DAHA FAZLA SORGULANMALI

ERG Eğitim Gözlemevi Koordinatörü Burcu Meltem Arık rapora geçmeden evvel, “Pandemi sürecinde yaşanan tecrübe, öğrencilerin hangi hünerleri edinmeye gereksinimi olduğunu tartışmak için hepimize iyi bir fırsat sunuyor” dedi.

Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun raporun temel bulgularını sundu. Coşkun, bilhassa uzaktan eğitim devrinde eğitimin içeriği ve usulleri bağlamında yaşanan gelişmeleri kıymetlendirdi. Uzaktan eğitim periyodunda okul içi toplumsal öğrenmenin ve sınıf içi irtibata dayalı akran etkileşiminin kaybolduğuna dikkat çeken Coşkun, “Okul temelli siyasetlerin ve öğretmenlerin bağımsızlığının kıymetinin anlaşıldığı bir süreç yaşıyoruz” tabirlerini kullandı. Eğitimin içeriğinde yeni içerik düzenleme muhtaçlığının belirginleştiğini söyleyen Coşkun, “Evde geçirilen mühletin uzaması ve sıhhat dertlerinin artması, ‘psikolojik sağlamlık’ konusunun öğretim programlarının bir kesimi olması gereksinimini ortaya çıkardı” diye konuştu.

ERG araştırmacısı Umay Aktaş Salman ise “Pandemiyle birlikte eğitimin sürdürülebilir ömür için ne kadar kritik bir role sahip olduğu daha iyi anlaşıldı. Salgın, bildiğimiz manada okulun, okulda öğrenilen maharetlerin daha fazla sorgulanması ve değişmesi gerekliliğini gösterdi” değerlendirmesinde bulundu.

Eğitim uzmanı Şebnem Feriver Gezer de krizlerin eğitimin içeriğine nasıl yansıtılacağının okul öncesinden itibaren sistem seviyesinde ele alınması gerektiğini söz etti ve “İnsanlık olarak tek konutumuz gezegenimizin varlığını sürdürme uğraşında bizim misyonumuz ne? Eğitim kurguları bizi bu soruyla asla buluşturmuyor. Biz bu çok hayati, çok öz, çok istikamet değiştirici soruyu nasıl olur da eğitim süreçlerimizin bir yerinde sormuyoruz. Bu soruyu eğitim süreçlerinin merkezine yerleştirmeyen bir eğitim dizaynının içinden geçtik ve geçmeye devam ediyoruz” dedi.

PANDEMİ SÜRECİNDE EN ÇOK NEYE MUHTAÇLIK DUYULDU?

Milyonlarca öğrenci pandemi sürecinde konuta kapanarak dersleri internet ortamında ya da televizyonlardan takip etmek zorunda kaldı. Haliyle bu durum da birçok yeni muhtaçlığı ortaya çıkardı. ERG raporunda pandemi devrinde ortaya çıkan gereksinimler için şunları söyledi:

“Pandemi sürecinde aktüel içerik düzenlemelerine muhtaçlık duyuldu. Meskende geçirilen mühletin uzaması ve sıhhat tasalarının artması, “psikolojik sağlamlık” konusunun öğretim programlarının bir modülü olması gereksinimini ortaya çıkardı. “Psikolojik sağlamlık”, bireyin, kıymetli meşakkatlere yahut şahsî bir krize maruz kaldığında, zihinsel dengeyi ve olağan işleyişi kurtarma, adapte etme ve sürdürme kapasitesini tabir eder. İnsanların değişen şartlara ahenk sağlamasına ve yeni zorluklarla başa çıkmasına yardımcı olan tavır, davranış ve dış faktörlerin toplamıdır. Türkçede eşanlamlı olarak ruhsal sağlamlık, ruhsal dayanıklılık ve ruhsal yılmazlık kavramları kullanılıyor. Sıhhat önlemleri çerçevesinde hayata geçirilen uzaktan eğitim sürecinin tesirlerini anlamak için, bu rapor kapsamında farklı kademelerde vazife yapan öğretmenlerle yapılan görüşmelerde, teknoloji okuryazarlığı öne çıkan gereksinimlerden biri oldu. Öğretim programlarının içeriğinde yapılacak düzenlemelerin teknoloji okuryazarlığını kapsaması gerekiyor. Pandemide öğretmenlerin büyük çoğunluğu, öğrencileriyle eşzamanlı deneyimledikleri bir sistemi kullanarak öğretimi sürdürmeye çalıştılar. Öğretmenler, dijital platformları tesirli bir biçimde kullanabilmeye başlamalarının yaklaşık iki hafta aldığını, gerçekleştirilecek öğretmen eğitimlerinin alışma mühletinin de dikkate alınarak planlanmasının değerli olduğunu belirtiyorlar.”

‘EBA’DA YAPILAN DÜZENLEMELER TESIRLI KULLANILMASINA YARDIMCI OLABİLİR’

Raporda öğrencilerin en çok kullandığı EBA’yla ilgili de detaylara yer verildi: “EBA’da yapılan düzenlemeler öğrenci ve öğretmenlerin EBA’yı tesirli kullanmasına yardımcı olabilir. Lakin bilhassa pandemi sürecinde EBA’nın öğretmenler tarafından neden daha tesirli kullanılmadığının ortaya konması gerekiyor. Bu rapor için görüşü alınan öğretmenler EBA’nın içerik düzenlemeyle ilgili sorunlarının devam ettiğini, sade ve kullanımı kolay bir arayüz olmamasının kullanımı zorlaştırdığını söz ettiler. EBA’nın öğrenciler tarafından kullanımını teşvik eden eklemelerin sayısının da artırılması gerekiyor.”

UZAKTAN EĞİTİM…

Uzaktan eğitime ilgili de raporda ayrıntılı açıklamalar yer aldı. Bunlardan biri de uzaktan eğitime ulaşmada en çok ilkokul ve anaokulu öğrencileri old: “Soyut düşünme süreçleri gelişme sürecinde olan küçük yaş kümesindeki çocukların uzaktan eğitimde verimli süreçler geçiremediği düşünülüyor.”

Uzaktan eğitimde yaşanan meselelerden birine tahlil olarak da şu teklif sunuldu: “COVID-19 salgını sürecinde uzaktan eğitimin hangi ders ve alanda daha fazla öğrenme kaybına neden olduğunu belirleyen okul temelli çalışmalar yapılmalı ve telafi programları bu çalışmalara dayalı olarak geliştirilmelidir.”

EĞİTİMDE FIRSAT EŞİTLİĞİ

Salgın sürecinde en çok tartışılan hususlardan biri de eğitimde fırsat eşitliği olduğu. İnternete ulaşamama, dijital malzeme eksikliği en büyük problemlerden biri oldu. Raporda bu bahse dair de şu tespitlere yer verildi: “Öğrencilerin ekonomik nedenlerle dijital araçlara, internete ulaşımındaki mahzurlar öğrenme sürecini kesintiye uğrattı. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD), COVID-19 Salgınında Eğitim 2020 başlıklı raporu, ülkelerde giderek derinleşen fırsat eşitsizliğinin eğitim alanındaki yıkıcı tesirini gösteren datalara sahiptir. Bu mevzuda görüşü alınan öğretmenlerin ortak belirttiği husus dijital araçlara erişimde yaşanan sıkıntılardır. Öğrencilerin sosyoekonomik özelliklerinin uzaktan erişimi direkt etkilediği konusunda hemfikir olan öğretmenler, muhtemel uzaktan eğitim düzenlemelerinin buna nazaran planlanması gerektiğini tabir ediyorlar. Öğretmenlerin EBA’yı faal olarak kullandığı lakin öğrencilerin kıymetli bir kısmının çeşitli nedenlerle erişim sağlayamadığı durumlar da yaşandı.”

Pekala ülkemizde fırsat eşitsizliğinin yaşandığın bölgeler neresi oldu? Raporda buna bir örnek de verildi: “Örneğin, Mardin’e bağlı Mazıdağı ilçesinde EBA’yı faal kullanan öğretmenlerin oranı %84,3’tür. Öğrenciler için bu oran %15,5’tir. Mardin ili genelinde EBA’yı faal kullanan öğretmenlerin oranı ise %80,9, öğrencilerin oranı ise %22,2’dir. Bu oranların eğitimde fırsat eşitliği ve tesirli öğretimin eksikliği açılarından iyi tahlil edilmesi gerekiyor.”

SONUÇ

Raporun sonuç kısmında değerli teklifler de yer aldı. Bu tekliflerden kimileri şöyle: “Tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de eğitimi en çok etkileyen olgu pandemi olduğu için bu süreçle ilgili ülkemizde yapılan TRT EBA TV’nin yayına başlaması başta olmak üzere çeşitli düzenlemeler incelendi. Eğitimin içeriği açısından uzaktan öğretim programlarının ne kadar kâfi ve esnek olduğu tartışmalıdır. Sürecin en görünür öğesi olan TRT EBA TV’de birinci günden itibaren derslere dilbilgisi ve dört süreçle başlandı. Lakin içerik aktarma uğraşının yerine öğrencilerin süreçteki temel muhtaçlıkları olan bilgi ve itimat hissini geliştirmeye dönük, pandemiyle ilgili kısa ve tesirli etkinliklerle öğretime geçiş yapılması daha tesirli olabilirdi. Pandemi süreci bilhassa fırsat eşitliği açısından eğitim sistemimizdeki meseleleri daha görünür kıldı. Sosyoekonomik özelliklerin uzaktan eğitime erişimi direkt etkilemesini engelleyecek, çocuğun üstün faydasını gözeten düzenlemeler yapılmalı. Eğitimin içeriğinde ele alınan tüm sıkıntıların, gelişme ve ilerlemelerin eğitim paydaşları tarafından izlenmesi ve tahlil süreçlerine katkıda bulunulması geleceğin sağlıklı toplumunun bir gerekliliği olarak görülmelidir.”

Gazete Duvar