ANKARA – Van Edremit Belediyesi kayyımı tarafından 2017 yılında Dilkaya Höyüğü’nün bulunduğu alana halk plajı yapıldı. 1’inci dereceden sit alanı olan bölgede plaj üretimi sırasında onlarca kemiğin ortaya çıkması Ermeni mezarlığı argümanlarını gündeme getirdi. Lakin belirtilen alana tuvalet, soyunma kabini ve otopark yapılmaya devam etti, bu durum da reaksiyonlara neden oldu.
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Urartu periyoduna ilişkin höyüğün olduğu alanda Ermeni Mezarlığı üzerine tuvalet yapıldığı savını Kültür ve Turizm Bakanlığının bütçe görüşmelerinde Bakan Mehmet Nuri Ersoy’a sordu. Paylan’a yazılı cevap veren Bakan Ersoy, tuvalet yapılan alanın Ermeni mezarlığı olmadığını erken demir çağı nekropolü (mezarlık) olduğunu söyledi.
Dilkaya Höyüğü ve Nekropol alanın Diyarbakır Kültür ve Tabiat Varlıklarını Muhafaza Kurulu’nun 20 Haziran 1992 tarihli kararı ile 1’inci derece arkeolojik sit alanı olarak tescillendiğini belirten Bakan Ersoy höyük ve mezarlığın üzerindeki tuvalet ve öteki yapıların yeni yapı olmadığını söyledi.
Ersoy karşılığında, “Söz konusu höyük ve mezarlığın üzerindeki WC ve öbür yapıların yeni yapı değil, höyüğün tescillendiği tarihte üzerinde bulunan ve 1967 yılında yapıldığı tespit edilen eski köy okulunun müştemilatı olduğu anlaşılmıştır” tabirlerini kullandı.
Kelam konusu yapıların Ermeni mezarlığı üzerine yapılmadığını belirten Bakan Ersoy, 1988 yılında bölgede yapılan kazılardan elde edilen bulguları destek göstererek, “Höyük ve nekropol alanı 1988 yılında Altan Çilingiroğlu başkanlığında kazılmış olup hafriyattan çıkan urne, kemer, mühür, ağırşak, bilezik, yüzük, saç iğnesi üzere buluntuların kıymetlendirilmesi sonucunda alanın Ermeni Mezarlığı değil erken demir çağı nekropolü olduğu tespit edilmiştir” dedi.
‘İZİNSİZ YAPILAN PLAJ EKLENTİLERİ KALDIRILDI’
Periyodun Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş Kasım 2017’de, inşa edilen tuvaletin 60 gün içinde kaldırılmasına karar verildiğini belirterek, “Bu mevzunun takipçisi olacağız” tabirlerini kullanmıştı.
Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, 22 Kasım 2017 tarihli heyet kararıyla müsaadesiz uygulamaların kültür varlığına ziyan verilmeden kaldırılmasına karar verildiğini hatırlatarak, “İzinsiz yapılan eski okul alanının önündeki kısmi asfalt ve ahşap sökülebilir plaj eklentileri, müze kontrolünde kaldırılmıştır” dedi ve kelamlarını şu tabirlerle sürdürdü:
“Ayrıca birebir tarihli karar ile Edremit Kaymakamlığı’nca alanda Etraf Düzenleme Projesi üretimi talebi sonrası alanın tescillenmesinden evvel alanda mevcut bulunan yapıların höyük alana ziyan vermediği anlaşıldığından; mevcutta bulunan yapıların işlevlendirilmesine ait teklifin uygun olduğuna karar verilmiştir. 28.02.2018 tarihli karar ile eski okul binası, WC ve eklentilerinin yer aldığı Etraf Düzenleme Projesi onaylanmıştır.”
‘HERHANGİ BİR YERİ KAZDIĞINIZDA İNSAN KEMİKLERİYLE KARŞI KARŞIYA KALIYORSUNUZ’
Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy’un cevabına reaksiyon gösteren HDP Milletvekili Garo Paylan, 2017’de bölgede incelemelerde bulunduğunu ve insan kemiklerini gözleriyle gördüğünü söyledi. “Bunlar binlerce yıl öncesine ilişkin kemikler değil. En fazla yüz yıl öncesine ilişkin kemiklerdi. Ortalığa seçilmiş kemikleri gözlerimle gördüm” tabirlerini kullanan Paylan, Ersoy’a şu sözlerle reaksiyon gösterdi:
“Erken demir çağından günümüze taze kemikler kalır mı? Oraya rastgele bir insan gitsin şayet yok etmedilerse eşelediğinde insan kemiklerini görür. Rastgele bir yeri biraz kazdığınızda insan kemikleriyle karşı karşıya kalıyorsunuz. Erken demir çağından o formda kemik kalır mı diye kültür bakanı uzmanlara sorsun. Kültür Bakanı bu halde karşılık veriyorsa bu ülkeye nasıl kültür bakanı olacak ben de kendisine soruyorum.”
‘ÜÇ YILDIR ERMENİ MEZARLIĞININ ÜZERİNDE OLAN TUVALET YIKILAMIYOR’
Bölgedeki tuvaletin hala kaldırılmadığını ve periyodun Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş’un “kaldırılacak” dediğini hatırlatan Paylan, “Oranın ahalisi buranın bir Ermeni mezarlığı olduğunu açıkça söylüyor. O periyot Kültür Bakanı Numan Kurtulmuş’tu ve tuvaletin derhal yıkılacağını bütün tutanaklara geçecek halde söyledi. Ne hikmetse üç yıldır Ermeni mezarlığının üzerinde olan tuvalet yıkılamıyor. Oradaki tuvaletin resmiyet kazanmasından ülkem ismine büyük hüzün duyuyorum” diye konuştu.
Gazete Duvar
