Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçılar Birliği Derneği İktisadi İşletmesi (BESD-BİR) genetiği değiştirilmiş ‘MONN87427’ kod numaralı mısırın tavuklarda yem olarak kullanılması için Tarım ve Orman Bakanlığı’na başvurdu. Bakanlık başvuruyu onayladı. Tarım Kooperatifleri Merkez Birliği (Tarım Koop) Genel Lideri Mehmet Özkurnaz, “Bu onayı bilerek verdikleri bir onay olarak görmüyoruz, şayet bilerek verilen bir onaysa bunun ismi cinayettir” derken kanatlı hayvan yetiştirenler ise ham husus bulmakta zorluk yaşadıklarını belirtti. Buğday Ekolojik Hayatı Destekleme Derneği’nden Oya Ayman bu eserlerin tohum olarak kullanılmaması için garanti beklediklerini söyledi.

‘BAKANLIK BU MEVZUNUN ALTINDA KALIR’

Tarım Kooperatifleri Merkez Birliği (Tarım Koop) Genel Lideri Mehmet Özkurnaz, GDO’lu eserlerin kanserojen tesiri olduğunu hatırlatarak geçmişte Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bu bahiste sıkı önlemler uyguladığını söyledi. Özkurnaz, GDO’lu yemle ilgili şunları söyledi: “Kanserojen eserle toplumu hasta etmeye kimsenin hakkı yok. Korona salgını GDO’lu eserlerle muadildir. GDO’lu eserlere katiyen müsaade edilmemeli. Bunu yapmanın başka ismi cinayettir. Sağlıklı eser yemek her vakit daha kıymetli. Şayet bu türlü bir esere onay verdiyse bu eserin araştırılması gerekiyor. Gerekirse sesimizi yükseltmek zorunda kalırız. Bu esere bilerek onay verdiklerini düşünmüyorum. Şayet bilerek onay verildiyse tekrar söylüyorum bu bir cinayettir. Bakanlık bu mevzunun altında kalır.”

GDO’lu eserlerin denetlenmesi nasıl yapılır, kanatlı hayvan yetiştiricileri doğal yem yerine neden GDO’lu yeni tercih ediyor? Özkurnaz bu sorulara şu cevabı veriyor: “Bu eserlerin denetlenmesini Tarım ve Orman Bakanlığı yapar. İhracata giden her mal önemli analizlerden geçer. Şayet olumlu ise ülke dışına çıkar. Daha ucuz ve yemi daha kolay bulmak ismine bu yola başvuruluyor. Tavuk yemini, aşılarını şirketler veriyor. Örneğin 45 günde büyüyen bir tavuğun önemli manada nasıl biçim değiştirdiğini ve yemlerine neler katıldığını şirketler acil bir biçimde açıklamalı. Burada tavuk yetiştiricileri değil şirketler para kazanıyor. Şirketler kümes yetiştiricilerine para verdikleri için bu durumu istedikleri üzere dizayn edebiliyor. Aksi durumda buna karşı çıkan kümes yetiştiricileri pes etmek zorunda kalır. Bu sistem içerisinde kümes sahibini memur üzere düşünmek lazım. Hayvanın bakımını, yemini, aşısını şirket üstlenir. Bu nedenle kümes sahibinin de öbür bahtı yok.”

‘KEŞKE KULLANMASAYDIK ANCAK HAM HUSUSUMUZ YOK’

Pekala kümes sahipleri ne diyor? Sakarya’da tavuk yetiştiricisi İlhan Sarı, bakanlığın vermiş olduğu bu onayın daha evvel de verildiğini, bunun zarurî bir onay olarak gördüğünü söyledi. Sarı şunları söyledi: “GDO’lu yemlerle ilgili uzun bir müddettir sakinlik vardı. Önümüzdeki süreçte GDO’suz yeme geçilmeye çalışılıyordu. Lakin bunun hayata geçirilmesi için bir alt yapının olması gerekiyor. Ülkemizde mısır, buğday gereğince olmadığı için bu türlü bir yola başvuruluyor. Elbette olması gereken GDO’lu yem değil ancak hayvanları beslemek için ham hususa gereksinim var işte bu ham husus maalesef ülkemizde gereğince yok. Yalnızca ülkemize has bir durum olarak da görmemek gerekiyor. Avrupa’da da durum bu türlü. Bu GDO dediğimiz şey Avrupa Birliği standartlarına uygun olması gerekiyor. Evet keşke GDO’lu yem kullanmasaydık fakat bunu kullanmazsak elimizdeki ham unsur kâfi olmayacak. Tahlil olarak bakanlığın çiftçileri teşvik etmesi gerekiyor. Örneğin soya fasulyesinin Türkiye’de üretimi çok düşük. Bunun yükseltilmesi lazım. Bu yapılırken de şahıslar yahut şirketlerin denetimine verilmemesi gerekiyor. Bakanlığın şahsen bunu organize etmesi gerekiyor.”

‘GDO’LU YEMLERE MUHTAÇLIĞIMIZ YOK…’

Buğday Ekolojik Hayatı Destekleme Derneği’nden Oya Ayman ise GDO’lu hiçbir eserin bilhassa tohum olarak kullanılmaması gerektiğinin altını çizdi. Ayman şöyle konuştu: “Bu eserlerin çok önemli bir kontrol sistemi olmalı. Bu eserler beşerde, hayvanda nasıl bir durum ortaya çıkartacak? Bu sorulara cevap vermeleri gerekiyor. GDO’lu eserlerin ‘zararı yoktur’ diye bir bilimsel data yok. Bu nedenle GDO’lu eserlerin hayvanlarda kullanılmasını da onaylamıyoruz. 2010’dan sonra yalnızca hayvansal yemde kullanılacak GDO’lu yemlere müsaade verildi. Ne yazık ki Türkiye’deki hayvancılık bu yemlere bağlılık oluşturdu. Tohumlara karışmayacağının garantisini kim verecek? Türkiye hayvansal yem yetiştirecek topraklara sahip. Türkiye’nin GDO’lu yemlerle hayvanları beslemesine gerek yok. Biz Türkiye’de kendi hayvanlarımızı besleyecek yemi üretebilecek potansiyele sahibiz. Gerekli tarım siyasetlerinin bir an evvel hayata geçirilmesi gerekiyor. En çok mera hayvancılığının düzenlenmesi gerekiyor.”

GDO’LU ESER NEDİR?

GMO ya da GDO (Genetically Modified Organisms-Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar), genetik müdahale metotlarıyla genetik yapısına bitki, bakteri, virüs vb. rastgele bir öbür canlıdan alınan gen yahut genlerin aktarılmasıyla elde edilen yeni organizmalardır. GDO’lu eserlerde en çok tartışılan bir mevzu ise ülkemizde yeteri kadar denetleme düzeneğinin olmamasıdır. Gümrüklerde ya da öteki bölgelerde GDO tahlili yapabilecek alt yapıya sahip akredite bir laboratuvar olmadığından, ithal edilen eserler denetimsiz olarak hudutlarımızdan girmekte. Bugüne kadar sık olarak duyduğumuz GDO’lu eserler ise şöyle: Mısır ve soyadan elde edilen yağ un, nişasta, früktoz bazlı şeker ve bunlardan üretilen bisküvi, çerez, çikolata, puding, gofret, şekerlemeler, hazır çorbalar, ketçap ve soslar…

GDO’NUN ZİYANLARI…

GDO’lu eserlerin ziyanları uzmanlar tarafından sıkça lisana getirilen ve beşerde birçok hastalığa neden olduğu söz ediliyor. GDO’lu eserlerin alerjik ve toksik olmasından kaynaklı olarak gen transferiyle birlikte yeni genin özellikleri alerjik ve toksik tesirlere yol açtığı biliniyor. İngiltere’de GDO’lu soya nedeniyle 1998 yılında soya alerjisi sıklığı yüzde 50 arttı. İngiltere, ABD ve Rusya’daki alerji hadiselerinin artışı GDO’lu eserlerle ilişkilendirilmekte. Alerjik tepkilerin artmasında glifosat değerli bir faktör olarak gösteriliyor. Ayrıyeten Glifosatın bağırsaklardaki faydalı bakterileri öldürmesi, besin kıymetlerini azaltması ve bağışıklık sistemini baskılaması alerji nedenleri ortasında yer almakta.

GDO’nun diğer bir tesiri ise etrafa verdiği ziyanlar. GDO’lu eser üretimi sonucu, zirai ilaçlamaya çok sağlam ziyanlı bitki tipi ve böcekler oluşur. Bu böcekleri yok etmek sıkıntı olduğundan tarım için büyük tehdit teşkil eder. Tozlaşma mevsiminde, tozlaşma yoluyla GDO’lar doğal tiplere bulaşırlar, biyoçeşitliliği yok etmeye başlarlar.

Gazete Duvar