İZMİR – Dijital ile dönüşen fotoğraf sanatının en başarılı örneklerinden biri olan Technê Standı, İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde açıldı. Stant 28 Haziran’a kadar, hafta içi ve cumartesi günleri 10.00-16.00 saatleri ortasında gezilebilecek.
Seyahatine 2017’de, Türkiye’nin birinci dijital sanat kolektifi Decol prodüktörlüğünde, Gizem Renklidağ ve N. Cihan Çankaya’nın eş-küratörlüğünde İstanbul’da başlayan Technê, İzmir’de Urban Arts ile iş birliği yaparak bu seyahate yeni bir boyut kattı. Dijital sanatkarların kolektif üretimleriyle süreç içinde gelişerek büyüdü. Tuval fotoğraflarına farklı formlar ve boyutlar kazandıran sanatkarlar, fotoğraf sanatını dijital tekniklerle dönüştürerek birçok farklı tecrübe tasarladı.
Technê neyi söz ediyor? Fıspıs tekniği nedir? Analog ve dijital teknikleri bir ortada kullanarak fotoğraf sanatını apayrı tecrübelere açan Gizem Renklidağ sorularımızı cevapladı.
Gizem Renklidağ‘DİJİTAL SANATÇI ARKADAŞLARIMLA İŞ BİRLİĞİ YAPIYORUM’
Standınızın ismi “Technê”. Stant ismini nereden alıyor? Fotoğraf sanatıyla dijital teknikleri nasıl buluşturuyorsunuz?
Teknoloji sözü, Yunanca’da “technê” ve “logos”un birleşmesinden meydana geliyor. Technê, içinde sanatı, zanaati, tekniği, barındıran bir terim. Münasebetiyle standın ismini düşünürken içerik ve aktarmak istediklerimizle özdeşleşti.
Fotoğraflarımın, teknolojinin bize sağladığı yeni imkan ve teknikleri kullanarak dönüştürülmesi için, farklı medyumlar kullanan dijital sanatçı arkadaşlarımla iş birliği yapıyorum. Onlar benim fotoğraflarımdan kendilerine yansıyanları, kullandıkları teknikleriyle yine üretip işlerime geri yansıtıyorlar. Böylelikle çok katmanlı yeni bir üretim alanı ve anlatım lisanı ortaya çıkıyor. Stantta, fotoğraflarımı, gördükleri ve alımladıklarından yola çıkarak, hareketli grafik, foto manipülasyon, yapay zeka, illüstrasyon, led programlama, interaktif programla, dijital heykel, görüntü ve kurgu üzere prosedürler kullanılarak üretilen işlerle dönüşerek, bir ortada sergilendiğini görüyoruz.
Günümüzde bilim ve teknolojinin süratli gelişiminin bir sonucu olarak sanat alanında yeni kavramların ve farklı görsel bedellerin oluşması ilgisini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Farklılıkların, bu farklılıklardan meydana gelen yeni lisanların ve bütünlüğünün oluştuğu, çeşitliliğin çoğaldığı üretim alanlarını, yapıtları ve kombinasyonları izlemek bana heyecan veriyor, merak uyandırıyor, ufkumu genişletiyor.
‘RESİMLERİMİ KATMAN KATMAN KURUTARAK YAPMAM GEREKİYOR’
Geliştirmiş olduğunuz ‘fıspıs’ tekniği hakkında bilgi verir misiniz?
Gündelik hayatımızda fısfıs da dediğimiz, yüklü olarak paklık eserlerinde kullanılan, spreyleme prosedürüyle çalışan ambalajlara, sulandırılmış boya koyarak çoklukla ham tuval bezi üzerine çalışmalarımı gerçekleştiriyorum. ‘Fıspıs’ ismini verdiğim teknikle kumaş üzerinde tepkiler başlatıyorum ve fotoğraflarımı aslında temelde renklendirilmiş sıvı akışıyla ve akışı yönlendirerek yapıyorum.
Techne standından.Hayatın her alanında yaşadığımız akış, fotoğraflarınızda nasıl karşılık buluyor?
Çoğunluğu sudan meydana gelen, hazırladığım renkli sıvının akışını izlemek, ona müdahale etmek, yönlendirmek için prosedürler geliştirmek, aslında hayatla kurduğum bağ da bana çok şey öğretti. Yani Fıspıs’tan çok şey öğrendim. Örneğin, fotoğraflarımı katman katman kurutarak yapmam gerekiyor. Bu halde hareket etmediğimde renkler çamurlaşıyor. Katmanlar ortasında, kimi vakit hakikaten uzun müddetler beklemem ve fotoğrafıma o denli devam etmem gerekiyor. Durmam ve sabretmem gerekiyor yani bir yandan da. Şayet aklımdaki sonuçlara ulaşmak istiyorsam, sürdürmekten ne kadar keyif de alsam, bir yerde boyamayı bırakmam ve beklemem gerekiyor. Bazen de hiç müdahale etmeden, akışın kendi sürecine eşlik etmek demek oluyor bu. Bir de mesela, akışta o anda yanılgı üzere gördüğümü akışa dahil etmeyi, ondan öğrenebilmeyi, yanılgı kavramını öteki bir bakış açısıyla kavramayı ve yanlışa o öteki gözle bakıp sürece dahil etmeyi deneyimliyorum.
‘RENK BENİM İÇİN VAZGEÇİLMEZ BİR DEĞER TAŞIYOR’
Fotoğraflarınızda tuvallerdeki renk kombinasyonları da epeyce dikkat cazip. Renklerdeki bu bir aradalığı nasıl oluşturdunuz?
Renk, kendimi bildim bileli etrafımda olduğunda iyi hissettiğim bir duyum. Dünyadaki hayatı algılama ve kendimi söz etme aracı olarak renk benim için vazgeçilmez bir değer taşıyor. 2012 yılında ‘fıspıs’ ile fotoğraf yapmaya başladığımda ikili, üçlü sonra daha da çeşitli renk kombinasyonlarını yüzlerce kere farklı yüzeylerde deneyimledim. ‘Fıspıs’ ile yüzeye aktardığım renklerin birbiriyle ilgisini uzun yıllar çalıştıktan sonra bir renk dilimi oluştu.
Techne standından.‘ÜRETİMİMİN ÇEŞİTLİLİĞİ ARTTI’
Pandemi süreci size ve sanatınıza nasıl yansıdı?
Pandemiden bir mühlet evvel tabiatta daha çok vakit geçirmeye başlamıştım. İstanbul’dan uzaklaşıp çok da tanımadığım doğayı tanımaya başladığım, lisanını öğrendiğim, uzun uzun inceleme fırsatı bulduğum ve hayli yavaşladığım bir periyot geçiriyorum. Olağanda pek de görmediğimiz suyun akışını renklerle ortaya çıkarmaya çalışmak temelli üretim pratiğim olan ‘fıspıs’la ürettiğim dokuların çeşitliliğine ve düşünme biçimimin, hasebiyle üretirken baktığım ve gördüğüm şeylerin dönüşmesine sebep oldu.
İçinde bulunduğumuz cihan ve dünya ile daha çok münasebet kurmak, kendimi daha çok yalnız kalarak daha çok tanımış olmak, daha farklı biçimlerde kompozisyonlar meydana getirmeme kadar birçok şeye tesir etti. Bir yandan da tabiatta gördüğümüz makro ve mikro dokuları üretmeye çalıştığım için karşılaştığım örnekler çoğaldı. Bu da üretimimin çeşitliliğini arttırdı.
Gazete Duvar
