Hollanda’da korona virüsü tedbirleri kapsamında cumartesi akşamı yürürlüğe giren sokağa çıkma yasağına yönelik protestolar giderek büyüyor. Çok sağcı partilerin başını çektiği protestolar nedeniyle 15 kentte acil durum ilan edildi. Bu kentler; Urk, Amsterdam, Eindhoven, Apeldoorn, Arnhem, Tilburg, Breda, Oosterhout, Almelo, Enschede, Helmond, Roermond, Lahey, Venlo, Stein olarak kaydedildi.
BBC Türkçe’den Yusuf Özkan’ın aktardığına nazaran, ülkenin doğusundaki Enschede kentindeki protestocular bir hastaneye saldırdı. Ülke genelindeki protestolarda yüzlerce gösterici gözaltına alındı. Olaylar nedeniyle, günlerdir taraftarlarına sokağa çıkma yasağını protesto etmeleri davetinde bulunan çok sağcı partiler suçlanıyor.
‘KAHVE İÇME MAZERETİYLE MERKEZE GİDİN’
Hollanda’nın en muhafazakar kentlerinden biri olan Urk’te cumartesi akşamı başlayan ve Covid-19 test merkezinin ateşe verildiği sokağa çıkma yasağı protestoları, pazar günü öteki kentlere de yayıldı. Gündüz saatlerinde en şiddetli olaylar başşehir Amsterdam ve Eindhoven kentinde yaşandı. Eindhoven’de, Batı’nın İslamlaşmasına Karşı Vatansever Avrupalılar Örgütü (Pegida) üyelerinin ‘Kuran yakmayı planladığı’ şov, belediye tarafından yasaklandı.
Çok sağcı örgüt üyelerine, tertipten bağımsız olarak, açık havada kahve içme mazeretiyle Eindhoven kent merkezine gelebilecekleri daveti yaptı. ‘Hollanda Direniyor’ isimli korona virüsü tedbirleri zıddı küme da Pegida’ya katılarak, sokağa çıkma yasağını protesto etmek için kent merkezinde toplandı. Öğlenden sonra polisin müsaadesiz şova müdahalesi nedeniyle olaylar başladı.
Polisin tazyikli su ve göz yaşartıcı gaz kullandığı göstericiler, bir TOMA’nın lastiğini patlatarak polisle çatıştı. Polisten kaçan göstericiler, merkez tren istasyonu civarındaki bisikletleri ve arabaları ateşe verdi. Güvenlik kameralarını tahrip eden protestocular, kaldırım taşlarını sökerek polise attı. Polis atının, göstericilerin attığı havai fişekten ürkmesi nedeniyle, üstündeki memur yere düşerek yaralandı. Civardaki işyerlerinin camlarını kıran göstericiler, kimi dükkanları yağmaladı. Olaylar gece yarısında kadar devam etti. Eindhoven Belediyesi acil durum ilan ederek tren ve otobüs seferlerini durdurdu.
‘BU YOL İÇ SAVAŞA GİDER’
Kente çok sayıda polis desteği gönderilirken 55 kişinin gözaltında alındığı belirtildi. Eindhoven Belediye Lideri John Joritsma “Korkarım bu türlü devam ederse, bu yol iç savaşa gider” dedi. Eindhoven sakinleri, olayların akabinde taş yığınları ve yangın izleriyle dolu kent meydanını temizlemek için istekli oldu. Kent halkı, paklık personellerine yardım etti.
Amsterdam’da da, Hollanda Direniyor isimli kümenin davetiyle başlayan müsaadesiz şova müdahale sonrası 190 kişi gözaltına alındı. Belediye Lideri Femke Halsema’nın konutu etrafında güvenlik çemberi oluşturuldu.
GAZETECİLERE AKIN
Pazar akşamı saat 21:00’de şovlar başka kentlere de yayıldı. Tilburg, Venlo, Arnhem, Breda ve Enschede’nin de ortalarında bulunduğu en az 12 kentte olaylar çıktı.
Lahey’de yabancı kökenlilerin ağır olduğu Schilderwijk semtinde de gençler polisle çatışıp sokağı ateşe verdi. Birçok kentte işyerlerinin camları kırıldı. Roermond kentinde göstericiler, bir alışveriş merkezini ateşe verdi. Olaylarda biri bıçakla olmak üzere çok sayıda polis yaralandı.
Birçok bölgede acil durum ilan edilerek sokağa çıkma yasağı uygulanırken, çevik kuvvet ve kraliyet özel birliklerinden yardım istendi. Şovlarda protestocular polisin yanı sıra gazetecileri de amaç aldı. Çok sayıda gazeteci akına uğradı ve işlerini yapmaları engellendi.
‘TRUMP’I ÖRNEK ALIYORLAR’
Olaylarla ilgili olarak, çok sağcı partiler suçlanıyor. Bunun nedeni ise birkaç gündür çok sağcı Özgürlük Partisi (PVV) ve Demokrasi Forumu Partisi’nin (FvD) taraftarlarına, sokağa çıkma yasağını protesto etme daveti yapması. Pazar akşamı olayların başlamasından evvel FvD’nin resmi Twitter hesabından yapılan açıklamada “Bu Rutte’nin Hollanda’yı hapsettiği ikinci gece. FvD direnmeye devam ediyor. Her gün kabul edilemez kısıtlamayla yaşıyoruz. Özgürlük” sözleri yer almıştı.
Çok sağcı PVV önderi Geert Wilders de, sokağa çıkma yasağına reaksiyon göstererek taraftarlarını bu uygulamayı protesto etmeye çağırmıştı. Wilders ülke genelindeki şovlara sesiz kalırken Lahey’de göçmen gençlerin protestosunu gündeme getirerek, “Yeşil Sol Parti destekçilerinin olay çıkardığını” öne sürdü.
Yeşil Sol Parti başkanı Klaver, muhafazakar yapısıyla bilinen Urk’te başlayan ve Covid-19 test merkezinin yakılmasıyla sonuçlanan olayların, PVV’nin kışkırtmasıyla başladığını söyledi. Klaver, PVV Urk yöneticilerinin sokağa çıkma yasağına karşı direnecekleri istikametindeki toplumsal medya paylaşımlarını yayınladı. Klaver, “Önce bilimden ve haberlerden şüphelen kuralları çiğneme daveti yap, sonra diğerlerini cürümle. PVV ve FvD’nin örnek aldığı Donald Trump’ın senaryosudur. Bu cins isyanlar ve şiddet bu davranışın sonucudur” dedi.
RUTTE: BU TEDBİRLER CÜMBÜŞ İÇİN DEĞİL
Başbakan Mark Rutte ise çıkan olayların özgürlük çabasıyla ilgisi olmadığını belirterek, “Özgürlüğümüzü yine kazanmak için virüse karşı savaşıyoruz. Bu tedbirleri cümbüş için almıyoruz” diye konuştu. Rutte yaşanan şiddet olaylarını ‘kabul edilemez’ olarak kıymetlendirdi.
Hollanda Polis Sendikası Lideri Koen Simmers de, olayların günler ya da haftalar uzunluğu sürmesinden tasa ettiklerini söyledi. Ülkenin birçok bölgesinde, sokağa çıkma yasağı saatinde çıkabilecek aylara karşı çok sayıda güvenlik gücü desteği yapıldı. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar
