DİYARBAKIR – İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi Bayan Kurulu, 25 Kasım Bayana Yönelik Şiddete Karşı Memleketler arası Çaba ve Dayanışma Günü hasebiyle hazırlamış oldukları Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri Bayana Yönelik Şiddet Raporu’nu paylaştı.

“Kadına karşı şiddetin tarihçesi epey eskilere dayanmaktadır” diyen İHD Şube İdare Şurası Üyesi Sosyolog Ezgi Sıla Demir, insanlık tarihi boyunca, dünyanın dört bir yanında, eşitlik ve özgürlük çabası veren bayanlar, eril zihniyetin sürdürücüsü iktidarların gayesi olmuştur. Bayanlar, şiddetin her türlüsüne maruz kalmalarına rağmen, eşitlik ve özgürlük gayretlerinden asla vazgeçmemiş, tam tersine uğraşlarını her gün yaygınlaştırmıştır. Ne yazık ki tüm coğrafyalarda bayana yönelik şiddet devam ederken, savaşın coğrafyası olan Ortadoğu’da bayanlar ve çocuklar; savaşların en çok ezileni ve acı çekeni olmak durumunda kalmaya devam etmektedirler” dedi.

SALGIN PERİYODUNDA ŞİDDET ARTTI

Eril siyasetin tüm uygulamalarının, kapitalizmin devam edebilmesi için kullanılan tüm araçların, eşitsizlik, savaş iktisadı, tekrar tekrar üretilen şiddeti meydana getirdiğini vurgulayan Demir, “Bunlara ek olarak tüm Dünya’nın çaba ettiği Covid-19 salgını münasebetiyle şiddetin katlanarak artmasına ve bayanların daha fazla sömürülmesine sebep olmuştur. Olağan vakitte bile bayana karşı şiddeti tedbire düzenekleri gerçek düzgün işlemezken, bayanlar salgın nedeniyle aylarca kendisine şiddet uygulayan erkekle tıpkı konutta kalmak zorunda kaldı. Bayanlar bu periyotta, şiddete daha çok maruz kaldı lakin seslerini dahi duyuramadılar. İmkan bulabilen kimi bayanlar, toplumsal medya üzerinden yardım isteyebildi. Pandemi şartları ağırlaşarak devam etmektedir. Bu periyotta şiddete maruz kalan bayanların kolay erişebileceği özel müracaat ve muhafaza sistemleri bir an evvel geliştirilmelidir” biçiminde konuştu.

BAYANLAR EN YAKINLARINDAN ŞİDDET GÖRDÜ

Her gün ortalama üç bayanın katledildiğine dikkat çeken Demir, “Kadınlar boşanmak istedikleri eşleri, ayrılmak istedikleri partnerleri, ağabeyleri, babaları ve en yakınlarındaki erkekler tarafında şiddete maruz kaldı yahut öldürüldü” sözünü kullandı.

Demir, “Ev içi şiddet, mesken içi taciz birden fazla vakit yargıya taşınamamakta, konut ve aile içinde husus kapatılmaktadır. Yargıya taşınabilen hadiselerde failler, genel olarak iyi hal ve tahrik indirimi üzere nedenlerle hafif cezalar almaktadır. Yetkili polisler, birden fazla hadiselerde konut içi şiddeti ailenin özel durumu olarak ele almakta, gerekli yasal süreçleri yapmadan, bayana nasihat ederek onu şiddet ortamına geri göndermektedir. Taciz ve tecavüz faili kolluk güçleri ise adeta cezasızlık zırhı ile korunmaktadır. Zaynal Abarakov ve Musa Orhan bunun son örnekleri oldu. Her iki kişi kamuoyu vicdanında mamahkûmlurken, yargı süreçleri skandala dönüştü” dedi.

CEZASIZLIK ZIRHI

“Kadınları katledenlerin yüreği ise cezasızlık siyasetinin ürünüdür” diyen Demir, şöyle devam etti: “Çünkü yargı ve siyaset evvel bayanı suçlamakta, toplumsal cinsiyet rollerinin dışına çıktığını ima etmektedir. Mahkemelerde yargı ve katillerin avukatları bayanların ömürlerini sorgulamaktadır. Tüm bu durumlar yetmezmiş üzere Bayana Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesine ve Bunlarla Gayrete dair kontrat olan İstanbul kontratının kararlarına uyulmamaktadır. Bu mukavele adeta yok sayılmakta ve mukavelenin anti propagandası yapılmakta ve kaldırılması için her türlü teşebbüste bulunulmaktadır. Meğer 2011 yılında imzalanmış olan bu kontrat Türkiye Anayasasındaki kararlarla eş kıymettir. Aile/ yuva dağıtmaktan fazla bayanı ve ömrünü koruyan birçok ögesi içermektedir. Mukavelenin iptali yerine aktif olarak uygulanması tartışılmalı, eldeki imkanlar bunun için kullanılmalıdır. Aksi halde her yıl ortaya çıkan bu vahim tablolar artmaya devam edecek, birçok bayan ömrünü yitirecektir.”

AYRIMCILIK ORTADAN KALDIRILMALI

Demir, tespit ettikleri datalara nazaran 1 yıl içinde aile içi ve toplumsal alanda gerçekleşen erkek şiddeti sonucu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde 42 bayanın katledildiğini ve 33 bayanın intihar sonucu ömrünü yitirdiğini paylaştı. Demir, 35 bayanın ise kuşkulu bir biçimde meyyit olarak bulunduğuna dikkat çekti.
Demir, “İnsan hakları derneği olarak yaptığımız bu tespitler Türkiye’nin yalnızca bir bölgesinde meydana gelmiş, bayan kimliği üzerinden gerçekleşmiş olayları yansıtmaktadır. Türkiye’nin genel tablosu ise elbette daha vahimdir” dedi.

Demir, şunlar söyledi: “Biz bayanlar, her alana uzanan cinsiyetçiliğin ve eril zihniyetin yarattığı şiddet kültürüyle karşı karşıyayız. Buna son verilmesi için davet ve taleplerimizi bir sefer daha tekrarlıyoruz: Devlet bayana karşı şiddeti önlemek için her türlü önlemi almakla yükümlüdür. Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini, toplumun tüm kesitlerine yaygınlaştırmak için siyasetler üretmelidir. Cinsiyete dayalı ayrımcılığı ortadan kaldırmalıdır. Bayana karşı şiddet uygulayan failler hakkında tesirli ve caydırıcı cezalandırma yoluna gidilmeli ve cezasızlık siyasetlerinden vazgeçilmelidir.

‘İSTANBUL MUKAVELESİ YAŞATIR’

“İHD’li bayanlar olarak, bayana karşı şiddetle gayrete tüm gücümüzle devam edeceğiz” diyen Demir, İstanbul Sözleşmesi’nin 5’inci hususu ile devlete yükümlülükler yüklediğini hatırlattı:

-Taraflar bayanlara karşı rastgele bir şiddet hareketine girişmekten imtina edecek ve devlet yetkililerinin, vazifelilerinin, organlarının, kurumlarının ve devlet ismine hareket eden başka aktörlerin bu yükümlülüğe uygun bir biçimde hareket etmelerini temin edeceklerdir.

-Taraflar, devlet dışı aktörlerce gerçekleştirilen ve bu Kontratın kapsamı dâhilinde ki şiddet aksiyonlarının önlenmesi, soruşturulması, cezalandırılması ve bu hareketler nedeniyle tazminat verilmesi konusunda azami dikkat ve itinanın sarf edilmesi için gerekli yasal ve başka önlemleri alacaklardır.” (DUVAR)

Gazete Duvar