İngiltere’de haftalardır siyaset gündemini meşgul eden ‘milletvekillerinin ikinci işleri’ konusu bugün Avam Kamarası’nın gündemine geliyor. Başbakan Boris Johnson, milletvekillerinin sorularını yanıtlayacak. Tartışma, iktidardaki Muhafazakar Parti’nin milletvekillerinden Owen Paterson’un iki özel şirkete fiyatlı danışmanlık yaptığının ve bu kapsamda lobi faaliyetleri yürüttüğünün ortaya çıkması sonrası büyümüştü.
BBC Türkçe’nin haberine nazaran, Başbakan Johnson bugün sürpriz bir çıkışla Twitter üzerinden, milletvekillerinin şirketlere Parlamento’nun işleyişiyle ilgili bilgi vermeyi de içeren bu çeşitten ikinci işleri kabul etmelerinin yasaklayan yeni kurallar getireceğini açıkladı. Ama ana muhalefetteki Personel Partisi bu adımı kâfi bulmuyor, milletvekillerinin kamu hizmeti ya da kayıt gerektiren meslekler dışında her türlü ikinci işte çalışmasının yasaklanmasını istiyor. Milletvekilleri yarın bu bahiste hükümetin ve Personel Partisi’nin tekliflerini oylayacaklar.
Boris Johnson, bugün milletvekillerinin sorularını yanıtladıktan sonra, Avam Kamarası’ndaki bütün kurulların liderlerinden oluşan İrtibat Komitesi’nde konuşacak. Akşam saatlerinde ise önderi olduğu Muhafazakar Parti’nin milletvekillerine hitap edecek.
JOHNSON NE ÖNERİYOR, EMEKÇİ PARTİSİ NE İSTİYOR?
Johnson milletvekillerinin tartışmayı başlatan Owen Paterson’un yaptığı üzere özel şirketler için parlamento ya da hükümet nezdinde lobi faaliyetleri yapabilecekleri çeşitten işler yapmalarının yasaklanmasını öneriyor. Johnson ayrıyeten milletvekillerinin kabul edecekleri işlerin, fiyatlı olsun olmasın, onların milletvekili olarak seçmenlerine karşı sorumluluklarını yerine getirmelerini engellemeyecek makul ölçüler içinde olması kuralını da getirmeyi planlıyor. Şimdi bunun hudutları belirlenmiş değil lakin Memleketler arası Ticaretten sorumlu Devlet Bakanı Anne-Marie Trevelyan bu makul sınırın” haftada 15 saat olmasını önerdi.
Personel Partisi ise yıllardır önerdiği, siyasi hususlarda danışmanlığın yasaklanması teklifini olumlu karşıladı. Lakin parti bununla yetinilmemesini istiyor ve daha kapsamlı yasaklar gerektiğini savunuyor. Personel Partisi önergesinde milletvekillerinin kamu hizmetleri ile doktorluk, hemşirelik ya da silahlı kuvvetler ve polisle ilgili işler dışında rastgele bir ikinci iş kabul etmelerinin yasaklanması isteniyor.
Siyasi danışmanlık işlerinin yasaklanması konusundaki ayrıntıların Parlamento Kuralları Komitesi tarafından belirlenmesi fikri her iki parti tarafından da benimseniyor. Birkaç aydır milletvekillerinin tabi olduğu kuralları incelemekte olan komite önümüzdeki hafta bulgularını bir rapor halinde yayımlayacak. Çarşamba günü milletvekilleri ikinci işlerle ilgili farklı teklifleri tartışacak ve oylayacaklar.
TARTIŞMA NASIL BAŞLADI?
Milletvekillerinin ikinci bir işte çalışması konusundaki tartışmaları Muhafazakar Parti’nin milletvekillerinden Owen Paterson’la ilgili skandalın patlak vermesi başlattı. Paterson’un iki farklı şirkete maaşlı danışman olarak çalıştığı ve bunu yaparken milletvekillerinin neleri yapıp yapamayacağını belirleyen kuralları ağır halde ihlal ettiği ortaya çıkmıştı.
Ama Başbakanlık tarafından da desteklenen bir küme Muhafazakar Parti milletvekili, mevcut kuralların, Paterson’un kendisini paka çıkartabileceği ve milletvekilliğinin askıya alınmasını engelleyebileceği bir biçimde değiştirilmesi için teşebbüs başlattılar. Bu teşebbüs bütün partilerden milletvekillerinden öfkeli bir reaksiyon dalgasına yol açınca Başbakanlık hal değiştirip bu planından vazgeçti. Yanlış bir şey yapmadığını argüman eden Owen Paterson ise milletvekilliğinden istifa etti.
O günden bu yana çok sayıda diğer milletvekilinin özel şirketlerden aldıkları maaşlar da mercek altına yatırıldı. Bunlar ortasında yeniden Muhafazakar Parti’nin milletvekillerinden olan, hükümetin en yüksek eski hukuk yetkilisi Sir Geoffrey Cox da var. Sir Geoffrey Cox’un milletvekili maaşının yanı sıra Virgin Adaları’nda yürüttüğü hukuksal işler için yılda 700 bin sterlin ek gelir elde ettiği ortaya çıkmıştı.
Öte yandan Muhafazakar Parti’nin kimi milletvekillerinin Başbakan Johnson’ın tekliflerinden rahatsız olduğu ve reaksiyon gösterdikleri bildiriliyor. BBC’nin sorularını yanıtlayan Muhafazakar Parti’nin milletvekillerinden Sir Geoffrey Clinton-Brown, fiyatlı danışmanlığın yasaklanmasında sorun görmediğini söyledi. Lakin Brown, bu cins kuralların “yetenekli insanların” parlamentoya girmesini caydırabileğini savundu. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar
