GEYİKBAYIRI – Tüm dünyada en iyi tırmanış bölgeleri ortasında gösterilen Geyikbayırı’nda bugünlerde dönem başlamış ve yüzlerce turist tırmanıyor olmalıydı. Olağan kurallarda eylül yahut ekim üzere başlayan tırmanış dönemi, haziran ayına kadar devam ederdi. Yani bilhassa kış ve bahar aylarında en yüksek dönemini yaşaması gereken Antalya’nın Geyikbayırı köyünde işletmeler, korona virüsü salgını nedeniyle geçtiğimiz mart ayında beklenmedik bir biçimde kepenk kapatmak zorunda kalmış, erken “tatil”e girmişti. Kezban’s Guest House’un işletmecisi Şenol Kan da, hayal kırıklığına uğrayan ve ümitle yeni dönemi bekleyen kamping sahiplerinden biri… Lakin onu başkalarından farklı kılan özellik, öteki bir kentten ya da ülkeden Geyikbayırı’na gelmemiş, aksine tam da köy çocuğu olması…

Gelin, birçok köy çocuğunun tersine kentte değil de, köyde ekmeğini kazanmaya çalışan ancak ne yapsa da gittikçe daha çok borç yükünün altına giren Şenol Kan’ın öyküsünü daima birlikte öğrenelim…

Şenol Kan, at sevgisini kızına da aşılıyor. 

ÇİLEK TEZGÂHINDAN GÖZLEME CUMHURİYETİNE

Şenol’un babası Ömer amca, Hacısekililer köyünden, annesi Kezban yenge ise çabucak yakınındaki Yarbaşçandır köyünden. Şenol da babasının köyünde büyümüş. 9-10 yaşlarındayken Akdamlar, Hacısekililer ve Körler köylerinin birleştiği, köylülerin “Kayrak” dediği yere kendi yetiştirdikleri çilekleri satmaya sarfiyat. Akabinde dedesinin bahçesinden yetişen portakallar da eklenince babası ona bir terazi alır ve tezgâh çakar. Nenesi de tezgâhın çivilerine tere, maydanoz, semizotu asar. O vakitler 10 otomobil bile zar sıkıntı geçerken, bir iki yıl içinde pazarcı sayısı artar. 1998 yılında yağmurlu ve kapalı bir havada baba Ömer’in motosikleti yanaşır Şenol’un tezgâhının yanına. Ardında annesi, motosikletin heybesinde de oklava, tabla, hasar vs. vardır. Kezban yenge çabucak bir ateş yakar ve Ömer amcanın birkaç çeşitte meskenden taşıdığı materyallerle gözleme açmaya başlar. Dalga geçenler olur, şaşıranlar olur lakin işte korona öncesi Antalyalılar’ın akın ettiği “Gözleme Cumhuriyeti”nin birinci adımı bu türlü atılır. Zati Kezban Yenge de, yalnızca Türkiye’de tanınmakla kalmaz, dünya basınında da bile yer alır zamanla…

Antalya’daki “Gözlemeciler Cmhuriyeti”nin birinci gözlemecisi Şenol’un annesi Kezban yenge… 

KİM BU KASLI AĞABEYLER, ABLALAR?

Gel vakit git vakit, gözlemecilerin sayısı artar, artık daha çok otomobil geçmeye başlar. Gözleme yemeye gelenler ortasında geniş omuzlu, kaslı, uzun saçlı ağabeyler ve ablalar da vardır. Lakin Şenol, o küçük yaşında bu ağabeylerin ve ablaların kim olduğunu merak bile etmez. Çünkü o vakitler sayıları çok az olan bu gençler, gözlemecilerin birkaç kilometre uzağındaki Geyikbayırı’nda birinci tırmanış rotalarını açmış, mağaralarda uyuyarak tutkuyla bağlı oldukları sporu yapmaya çalışmaktadırlar. Aslında Şenol ve ailesi, köylerindeki öteki birçok insan üzere okullar kapanınca Feslikan Yaylası’na göçerken Geyikbayırı’ndan geçseler de tırmanıcıları göremezler. Zira yazın Antalya çok sıcaktır ve tırmanış yapılamamaktadır.

NE, AT MI?

Şenol’a dönelim… Tırmanıştan bihaber olan Şenol, liseyi bitirmiş ve kentte internet kafe açma peşindedir. Lakin ailesi, “Safsın, seni kandırırlar” deyip onu vazgeçirmeye çalışır: “Bizde kentte bir iş kurmak istiyorsan büyükler heveslendirmez. Kent, çok ender gidilen bir yerdi o vakitler. Ayda bir sefer tahminen…”

Kezban Guest House, bir at çiftliği olduğu yıllardan…

Şenol askere giderken, babası da gözlemeden kazandıkları parayı toprağa yatırır. Evvel kendi köyünde arsa alır. Akabinde da asker arkadaşı aracılığıyla Geyikbayırı’nda küçük bir arazi sahibi olur. Sonra arkadaşının öteki kardeşlerinden de miras topraklarını toplar ve iki yıl içinde 14 dönümün sahibi olur. Toprağı çok seven Ömer amca, yürünmeyecek halde olan toprağı düzenler, ortalarında nar, portakal, zeytin, limon, kiraz, vişne, şeftali, erik olan 600 tane fidan eker. Tıpkı Pazar tezgahları ve gözlemeciler üzere tırmanıcıların da bölgede sayısı artmaya başlamıştır. Hatta iki tane kamping vardır. İlkokul mezunu mesken hanımı bir bayanken herkesin tanıdığı teşebbüsçü bir bayan haline gelen Kezban yenge, oğlunu bu toprakta bir şeyler yapmaya ikna etmeye çalışır lakin onun aklı askerden gelince tanıştığı ve âşık olduğu atlardadır. Elinde biriktirdiği ve borç aldığı parayla İzmir’in yolunu fiyat Şenol, artık yarışamayan üç İngiliz atını alır konuta getirir. Artık iyiden iyiye annesi ve babası oğlunun delirdiğini düşünür. Ne ahır vardır ne öbür bir şey! Atlar kaçar, yaralanır, oburlarının ahırına yerleştirilir derken, tekrar borç parayla Şenol, annelerinin küçük bir restoran açtığı Geyikbayırı’ndaki toprağa ahır yapar. Atlarının sayısı 11’i bulur. Gelenleri gezdirir. Hedefi Likya yolunda at tipleri yapmaktır ancak bu hayalini maalesef gerçekleştiremeyecektir.

Kezban Guest House, bir at çiftliği olduğu yıllardan tanıtım ilanı…

O ÇOCUK BÜYÜR VE TIRMANICI OLUR

Geyikbayırı’ndaki iki kampingin kapasitesi yetmeyince kimi tırmanıcılar, restoranın bahçesinde çadır kurmak ister. Bir duş, bir tuvalet yapılır. Kezban Guest House, işte bu türlü kurulur. Şenol, tırmanıcıdan aldığını atlara yatırır lakin bir mühlet sonra masraflarıyla artık başa çıkamaz: “İngiliz atı olduğu için hoş bakmak, kaliteli yem vermek gerekiyor. Türk atı üzere değiller. Türk atına saman ver yer lakin İngiliz atına yediremezsin.” Şenol atların kimisini parasız verir, kimisini satar…

Şenol’un her gün gördüğü sahne şudur; atlet erkekler ve kızlar, sabahları erkenden uyanıyor, kahvaltısını ediyor ve süratli hızlı hazırlanıp dev çantalarla bir yerlere gidiyorlar. Akşam olunca da yorgun bir halde gelip yemeklerini yiyip erkenden çadırlarında uyuyorlar. Onları beklerken bir yandan boş boş oturan Şenol, bir yandan da ne yaptıklarını merak etmektedir, “Ne anlıyorlar bütün gün tırmanmaktan” diye…

Açıldığı günden beri tamiratı, tadilatı bitmeyen kampingin tüm evrelerinde Şenol Kan da şahsen çalışmış. 

İşte Şenol’un merakını Isparta’daki Süleyman Demirel Üniversitesi’nden gelecek tırmanıcılar giderecektir. Onlardan birisi, bir gün “Sen hiç tırmanışı denedin mi?” diye sorar ve onu da davet eder. Yol boyunca ne kadar güçlü bir köy çocuğu olduğunu, domates sandıklarını, salatalık kovalarını nasıl taşıdığını anlata anlata bitiremeyen Şenol, sonra çok pişman olacağı şu kelamları söyler: “Köy işlerinden daha sıkıntı değildir ya, ben kolay tırmanırım.”

Gelin, başına gelenleri onun kelamlarından okuyalım: “Vardık, rotayı açtılar, tırmanmaya başladım. Yarıya kadar geldim, aşağıya bir baktım, Allaaaahhh. ‘Ben gerizekalıyım, bende hiç akıl yok’ deyip pişman oldum lakin yolda gelirken kendimi övdüğüm için bırakmak istemedim üste kadar gittim. Aşağıya indiğimde çok memnundum, kaygım da kalmamıştı, çabucak bir kere daha tırmanmak istedim.”

Böylelikle Şenol, Geyikbayırı’nda tırmanan birinci ve tek köylü çocuk olur.

Şenol, Geyikbayırı’nda tırmanan birinci ve tek köylü çocuk…

‘BORCUM HİÇ BİTMEDİ’

Lakin bir tuhaflık vardır, öbür kampingler dolup taşarken köyün üçüncü kampingi olan Kezban’a çok az insan gelir. Şenol, birebir vakitte tırmanıcı olan arkadaşı Serhat’la bir akşam tarhana içerken ona sıkıntısını açar. Kampingine niçin az insan geliyor diye üzgündür. Serhat da “Bu işi iyi yapabilmen için bu insanlardan biri olman lazım. O vakit tırmanıcıların ne istediğini daha iyi anlarsın” der. Evet, bu çok mantıklıdır. Şenol da her gün tırmanışa gitmeye başlar, Serhat’la tırmanış partneri olurlar ve artık onlardan biri haline gelir.

Tekrar borçla materyalleri alır ve dayısıyla üç bungalov yaparlar. Lakin o denli çok borcu olur ki, her gün borç ödemeye sarfiyat. Daima bir eksiği vardır ve onu tamamlamak için canla başla çalışır. Elektrik bağlatır, restoranı büyütür, duş ve tuvalet sayısını çoğaltır. Bungalovların sayısı da 13’ü bulur lakin yedi yıldır tadilat, tamirat yapmaktan bu sayıya yenisi eklenmez. “Birçok eksiğimiz olsa da hem fiyat konusunda yardımcı olmaya çalıştığımızdan hem de güler yüzümüzden daha çok insan gelmeye başladı” diyen Şenol’un işleri terör akınları ve Rusya ile uçak krizinin yaşandığı 2016 yılında tekrar sekteye uğrayacaktır. Ülkeye gelen turist sayısı fikir, onun da müşterisi yüzde 80 oranında azalır. Sabreder ve 2018-19 dönemi çok iyi geçer. Heyecanla ve umutla 2019’un eylül ayında kampingi açar. Tekrar odalar dolu ve kamp alanında bir sürü çadır vardır. Fakat kasım ayından itibaren rezervasyonlar iptal olmaya başlar. Yılbaşı ve highline şenliği vakti hariç, dolu oda sayısı iki, bilemedin üçtür. Tam “Toparlanıp düze çıkacağız” derken bu kere de korona virüsü salgını baş gösterir. Hiç beklenmedik bir halde 17 Mart’ta kampingi kapatmak zorunda kalır.

ÇADIR ALANLARI TARLA OLDU

Yeni dönemin başlamasına uzun bir mühlet olunca Şenol, çadır alanına bir şeyler ekmeye karar verir. Salatalık, börülce, biber; tadımlık olarak da kavun, karpuz, ayçiçeği eker. Birazını pazara gönderir, birazını da hale yollamak ister lakin sokağa çıkma yasağı vs. derken mahsul elinde kalır. Şu anda Şenol, salatalığın ismini bile duymak istemiyor. Esasen yiyemiyormuş da, o kadar tiksinmiş.

.

Bütün yazı bahçe işleri ve yeniden tamiratla geçiren Şenol, uçuşların açılmasıyla umutlanır. Esasen mayısta Rusya ve Ukrayna’dan gelemeyen 30 kişilik bir küme vardır, ne keyifli ki onlar eylül ayı için rezervasyon yaptırmıştır. Uzun mühlet kalacakları için Şenol’un başı biraz rahatlar. 20 Eylül’de daha evvel de birlikte çalıştığı Hikaye ve Zeynep tekrar işe başlar, kamping resmen kapılarını açar. Lakin makûs haber gecikmez! Kümenin tırmanış hocası Perulu’dur ve ülkesinden çıkamamaktadır. Rezervasyon iptal!

Evvelce ateş başında beşerler toplanırken, artık ateşin etrafı biber tarlasına dönüşmüş durumda. 

‘BİTTİK ÜZERE GELİYOR BANA’

Şenol’la restoran kısmının bahçesinde biber tarlasına bakarak sohbet ediyoruz. Açıkçası ben biberleri bir şeye benzetemiyorum. Sormasam ne olduğunu anlayamayacağım, kollarda kırmızı, küçük garip bir şeyler var. Ayçiçekleri desen, onları da kuşlar bitirmiş. Lakin hakkını yemeyeyim, patlıcanlar hoş gözüküyor. Onlar da dediği üzere tadımlık, “İstersen giderken topla abla” diyor. Akşam yemeğinde kullanmak üzere bir tane büyümeyi başarmış biber koparıyorum. Geçtiğimiz dönem tırmanıcılarla dolup taşan kampingde yalnızca bir müşteri var. “Rezervasyon var mı?” diye soruyorum, toplasan beş kişinin gelmesi bekleniyor lakin onlar da net değil. Sonra ortamızda şu diyalog geçiyor:

Bu türlü giderse ne yapmayı düşünüyorsun?

Düşünmüyorum. Düşünürsem dert olacak.

Hâlâ uçuş olan ülkeler var. Tahminen tırmanış turizmi için bir şeyler yapılır, ne dersin?

Turizm neyim kalmadı gari abla. Bittik üzere geliyor bana.

Hiç umudun yok mu?

Sen bu türlü deyince şimdi… Harbi kimse gelmezse ben ne yapacağım?

Şenol evli, dört yaşında dünyalar hoşu kızı var. Hiç birikimi olmadığı için kamping kapanınca kredi üstüne kredi çekmiş. Birçok bankaya borcu var. Umudu üzere, beklentisi de azalmış: “Altı ay sonra ödemeli kredi çekmiştim lakin artık de param yok. Yeni kredi de tahlil değil. Bari kredileri tek yere toplayıp erteletebilsem.”

Gazete Duvar