Leyla Yılmaz’ın yazıp yönettiği, başrollerinde Senan Kara, Yurdaer Okur, Buyruk Özden, Levent Üzümcü üzere isimlerin yer aldığı “Bilmemek”, herkesin her an her şeyi bilme dileği üzerine çıkan tartışmaları zorbalığa uğrayan ve kopuk aile bağları olan genç bir çocuk üzerinden anlatıyor.
Tatminsiz, küçük burjuva bir çiftin çocuğu olan Umut, bir yandan üniversite imtihanlarına hazırlanırken bir yandan da su topu grubunda oynayarak ‘ailesinin hayalini kurduğu’ Amerika bursunu almak için çabalıyor. Umut’un meskende ataerkillikle çevrelenmiş hayatı, okulda da onun eşcinsel olduğunu düşünerek dedikodusunu çıkaran arkadaşlarının zorbalığıyla sarsılıyor. Umut, cinsel yönelimiyle ilgili soruları cevaplamayı reddettikçe zorbalığın dozu daha da artıyor.
Umut’un babası Sinan, çalıştığı şirkette yaşanan değişiklikler sonucu kendisinden yaşça genç, tecrübesiz ve kendisine ismiyle hitap eden bir yöneticinin önünde ceketini iliklemek zorunda kalıyor. Bu durumdan duyduğu rahatsızlığı ve ezikliği konutta ailesine uyguladığı duygusal şiddet aracılığıyla telafi etmeye çalışan Sinan, oğlunun ve eşinin ona itaat etmesini beklerken hırsını onları tıpkı biçimde ezerek çıkarmaya çalışıyor. Yani aslında toplumun tam da olmasını istediği, tahminen de birçok meskende karşımıza çıkacak bir aile babası Sinan.
Umut’un annesi Selma ise günümüzde pek çok örneğini gördüğümüz bayan üzere, mesleğinde başarılı olsa da mutsuz evliliğini “aman tadımız kaçmasın” kanısıyla sürdüren, ne derse desin, arbede etse bile kocasının kelamından çıkmayan bir kadın…
DEHŞETLI BİR TABU: EŞCİNSELLİK
Böylelikle üç ana karakterini de toplumdaki aşikâr insan tiplemelerinden seçen Yılmaz, bir sürü erkeğin bir ortada olduğu bir ortamda eşcinselliğin de vahim bir tabu olduğunu gözler önüne seriyor. Zira toplumun bakış açısına nazaran, “erkek” meskeninde eşine bağırıp çağırıp buyruklar veren, koluna kız arkadaşını takmış, arkadaşlarıyla cinsel latifeler yapan biridir. Bu nedenle toplumun dayattığı hegemonik erkeklik kalıbına girmeyen bireyler, tahminen de en yakınım dediği insan tarafından bile ötekileştirilerek büyük bir nefretle karşı karşıya kalıyor.
Yılmaz, ikinci uzun metrajında toplumun ataerkil, homofobik ve heteroseksist yüzünü göstermeye çalışsa da, sinema, aceleye getirilmiş sahne çekimleri ve süratli geçişlerle bir yere yetişecekmiş havası veriyor. Keskin sahne geçişlerinin yanında, sineması tam manasıyla sinema yapacak bir ‘bütünlük’ yok. İzleyici bir anda Umut’u tanımaya çalışırken, birdenbire Sinan’ın ömrüne dahil oluyor, Sinan’ın ömründen kısa bir kesiti izlemesinin akabinde Selma’nın avukat arkadaşıyla münasebetine kısa bir müddet şahit oluyor.
Kısa müddette, süratli geçişlerle anlatmak istediğini “bilmiyor olma” hali ile anlatmayı seçen sinema, ufak tefek bir yerlerden mülteci sorunu, Suriye ve plaza insanları hususlarına değinmeye çalışsa da bu olguların sinemada var olma biçimi birçok noktada özensiz görünüyor.
‘LEYLA YILMAZ’DAN YENİ TÜRKİYE’NİN FOTOĞRAFI’
Yeniden de isminin hakkını içinde geçirdiği hadise ve sahnelerle sonuna kadar veren sinema, kendisine bir öğreticilik vasfı yüklemeden homofobi, linç kültürü, zorbalık, gelecek telaşı ve mültecilik kavramları üzerinden “yeni Türkiye”nin fotoğrafını çekmeye çalışıyor ve okuldaki, spordaki başarısı kadar ‘erkeklikteki’ başarısıyla da sınanan bir karakteri, toplumun ‘modern’ denilerek tanımlanan bölümünün önyargılarını karakterini acındırmadan, akıcı bir biçimde işliyor.
İzleyici, Umut’un dövülmekten kurtardığı çocuğun kim olduğunu, Sinan’ın işten çıkarılmasına oldukça üzüldüğü sekreteriyle ortasında ne yaşandığını ve Selma’nın avukat arkadaşıyla ortasında ne geçtiğini bilmiyor. Derken, son kere diğer bir bilinmeyen daha giriyor sinemaya, Umut’a ne olduğunu bilmemek.
Sinemanın sonunda oğullarını arayan Selma ve Sinan tahminen de kendi benliklerini de kaybetmiş olduklarını da anlıyorlar. Sinemada gösterilen, her şeyi bir slogana çevirmeye çabalayan medya organlarında belirtildiği üzere; “Bilmemek”, kaybolanların “umudunu” anlatan bir arayış filmi…
Evet bilmiyoruz, tahminen de bilmemize, her şeye burnumuzu sokmaya da gerek yoktur bu kadar…
Gazete Duvar
