ANKARA – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Ekonomide ve hukukta yeni bir ıslahat periyodu başlatıyoruz” kelamlarından yaklaşık 3.5 ay sonra İnsan Hakları Aksiyon Planı açıklandı.

“9 Hedef, 50 amaç ve 393 faaliyet” içeren evrakta kesin gaye “yeni ve sivil anayasa” olarak ortaya konuldu. Kimileri yönetimin tasarrufu, kimileri ise yasal düzenlemelerle 2 yıl içinde hayata geçirilmesi hedeflenen planın uygulama takviminin de 2 hafta içinde açıklanacağı duyuruldu.

Plana nazaran; siyasi partiler ve seçim mevzuatıyla ilgili kapsamlı çalışmalar yapılacak. Avrupa Birliği müktesebatına ahenk çalışmalarına sürat verilecek. Hak ve özgürlükler daha faal korunup genişletilecek. Uzun yargılamadan kaynaklı mağduriyetleri gidermek için Anayasa Mahkemesine kişisel müracaat yapılmasına gerek kalmaksızın direkt İnsan Hakları Tazminat Kuruluna müracaat yapılabilecek. Ceza İnfaz Kurumları İnsan Hakları İzleme Komitesi kurulacak. Tartışmalı kararlara imza atan Sulh Ceza yargıçlarının kararlarına dikey itiraz adabı getirilecek. Tutuklamada ölçülülük ve orantılılık prensipleri doğrultusunda katalog cürümlerin kapsamı daraltılacak, “somut kanıta dayanma şartı” getirilecek. Üst ve vücut aramalarının, insan onurunu zedelemeyecek formda uygulanmasına yönelik kolluk vazifelileri ve ceza infaz kurumu çalışanına sistemli eğitim verilmesine devam edilecek. Yalnızca tabir almaya yönelik gözaltı uygulamasına son verilecek. Mülkiyet hakkı daha aktif korunacak. Arabuluculuk uygulaması genişletilecek. Kamu İhale Mevzuatı gözden geçirilecek. Kamuya işçi alımında adayların insan hakları hukuku bilgisi de ölçülecek. Farklı din mensuplarına kendi dini bayramlarında müsaade üzere imkânlar sağlanacak.

CHP’Lİ ERKEK: EVVEL ZİHNİYET DEĞİŞMELİ

CHP Hukuk ve Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Muharrem Erkek açıklanan hareket planını “samimiyetsiz” buldu, “Tamamı makyaj ve göz boyama” dedi. İnsan hak ve özgürlüklerinin Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi ile garanti altına alındığına dikkat çeken Erkek, “Sen her ikisinin de kararlarına uymuyorsun. Senin evvel zihniyetini, kafanı değiştirmen lazım. Islahat paketlerine ne yazarsan yaz, AYM kararlarına AİHM kararlarına uymayan bir iktidar nasıl insan haklarından bahsedebilir” diye sordu.

‘3.5 YILDIR KAVALA’YI TUTUKLU OLARAK TUTUYORSAN HİÇBİR HAKTAN BAHSEDEMEZSİN’

Türkiye’nin AİHM’de yargılandığı davaların büyük kısmının adil yargılanma hakkı ihlalleri olduğuna dikkat çeken Erkek, “Daha senin mahkemelerinde adil yargılanma hakkı ile ilgili önemli problemler var. Tüm pakette temelli olarak bunları çözecek tek bir teklif yok” dedi. Uzun yargılamalarda tazminat kurulu ile ziyanların karşılanacağı maksadını kıymetlendiren Erkek, “Osman Kavala 3.5 yıldır tutuklu. Hakkında mutlaklaşmış bir mahkumiyet kararı yok lakin cezaevinde. Sen 3.5 yıldır sırf kin ve intikam hisleriyle bir insanı tutuklu olarak cezaevinde tutuyorsan hiçbir haktan bahsedemezsin. Tutuklu yargılama istisnadır. Tutuklama bir önlemdir lakin AKP iktidarında cezalandırma yoluna dönüştü. Bunu hakikat uygulamak için mevcut maddelerde pürüz yok ki” dedi.

‘GECE YARISI OTELDEN GÖZALTI İÇİN YASAL DÜZENLEME Mİ VAR’

Açıklanan Aksiyon Planı kapsamında Erdoğan, “İfade vermek için mesai saati dışında gözaltına alma, otelde gecenin bir yarısı gözaltına alma üzere uygulamalara son veriyoruz” dedi. Erkek Erdoğan’ın bu açıklamasıyla ilgili, “Siz insanları davetiye ile çağırmak yerine sabaha karşı kapıları kırıp meskenlerine girip çocuklarının gözü önünde yatırıp aykırı kelepçe yapıyorsunuz, size bunu bu türlü yapın diye bir yasal düzenleme mi var? Sorun zihniyette” değerlendirmesi yaptı.

‘EKONOMİK KRİZİ DÜZELTEBİLİR MİYİM ÇABASI’

İktidarın sahiden yapısal ıslahat yapamayacağını söyleyen Erkek, “İlk seçimde iktidar olacağız, ıslahatı biz yapacağız. Zira biz samimi olarak insan haklarını savunuyoruz. Siz en eksiksiz anayasayı, kanunları kaleme alın, AYM, AHİM kararlarına uymuyorsanız manası yok. Mevcut anayasada, mukavelelerde basın, niyet ve tabir özgürlüğü, toplantı şov yürüyüşü hakkı, mülkiyet hakkı var. Bunları tanımıyor, uymuyorsunuz. Samimi değiller. Ekonomik krizi sanki düzeltebilir miyim eforu içindeler? Bunlar da onun için göz boyama” dedi.

HDP’Lİ KERESTECİOĞLU: 1948’DEKİ İNSAN HAKLARI ÜNİVERSAL BEYANNAMESİ’Nİ TEKRAR KEŞFETTİLER

HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu açıklanan hareket planı için, “Bir ülke düşünün, 19 yıldır iktidarda olan bir parti, var olanları da yok ettiği insan hakları için hareket planı yapıyor” dedi. Planda açıklanan 11 temel prensibin anayasa ve insan hakları memleketler arası kontratında yer alan prensipler olduğuna dikkat çeken Kerestecioğlu, “Sanırsınız 1948’deki İnsan Hakları Kozmik Beyannamesi’ni tekrar keşfettiler ve tekrar yazdılar. Gülünesi” değerlendirmesi yaptı.

’27 YIL SONRA ACIKLI DURUM’

Toplumun farklı kesitleri ile değerlendirildiği söylenen planın kimlerle istişare edildiğini soran Kerestecioğlu, aksiyon planı açıklanırken eş vakitli yapılan parti kapatma davetlerine, dokunulmazlıkların kaldırılması açıklamalarına dikkat çekti. Planın açıklandığı 2 Mart’ın DEP milletvekilleri Leyla Zana, Orhan Doğan’ın Meclis’ten çıkarıldığı tarih olduğunu hatırlatan Kerestecioğlu, “27 yıl sonra birebir durumu tekrar yaşıyoruz. Bu ülkenin geleceği açısından hazin” dedi.

‘CUMHURBAŞKANINA EĞİTİMİ KİM VERECEK?’

Hareket Planı içinde yer alan kimi başlıkları kıymetlendiren Kerestecioğlu şu noktalara dikkat çekti:
“AYM’ye ferdi müracaat sisteminin aktifliği arttırılacak deniliyor öteki taraftan AYM’yi tasfiye etmeye çalışan bir iktidar var. Söz örgütlenme ve din özgürlüklerinin korunması ve geliştirilmesi deniyor? Tutuklu gazeteciler, siyasetçiler, muhalifler, toplumsal medya kullanıcıları var. “Haber verme sonlarını aşmayan yahut tenkit hedefiyle yapılan niyet açıklamalarının soruşturma konusu olmaması için hâkim, savcı ve kolluk görevlilerine nizamlı olarak eğitim verilecektir” deniliyor. Aaa ne hoş. Aslında eğitimler aslında veriliyor! Pekala Cumhurbaşkanına eğitimi kim verecek! Yani hakikaten ona kim verecek bu eğitimi. Zira daima yargıya talimat veren, “eller iner, eller kalkar” diyen, “Gereğini yapın” diyen bir cumhurbaşkanı var. Hakim, savcı, polis eğitseniz ne yarar, neye yarar!”

‘ÇIPLAK ARAMAYI KABUL ETTİLER’

Kerestecioğlu, Plan’da yer alan “İfade vermek için mesai saati dışında, otelde gece yarısı gözaltına alma üzere uygulamalara son veriyoruz” açıklamasının devamında “İfade alma süreçleri artık 7/24 saat yapılabilecek” denildiğine de dikkat çekti. Türkiye’nin bir tabir verme ülkesi haline geldiğini söyleyen Kerestecioğlu, “Sadece tabir vermek için deniliyor. Terörle iltisaklı der, örgüt, tertip der tekrar yapar. Hiçbir değeri harbiyesi yok” dedi. “İşkence ve makûs muameleye sıfır tolerans” kelamlarının bir pahası ve manası olmadığını da milletvekili olarak sokakta maruz kaldığı polis şiddeti örnekleriyle anlatan Kerestecioğlu, çıplak arama ile ilgili kelamları de bu uygulamanın kabulü olarak kıymetlendirdi.

‘GENÇLERİN İSTEDİĞİ EVLİLİK YARDIMI DEĞİL’

Plan’a nazaran gençlerin toplumsal ve demokratik hayata iştirakini artırmak için ortaöğretim müfredatına gönüllülük çalışmaları konulacak, bu üniversitelerde yaygınlaştırılacak. Kerestecioğlu Boğaziçi Üniversitesi’nde rektör atama protestolarında yaşananlara dikkat çekti, “Üniversitelerine atanan rektörle ilgili kelam söyleme hakkına dahi müsaade vermediğiniz gençlerin hangi toplumsal ve demokratik hayata iştirakini sağlayacaksınız” diye sordu. Plan’da gençlere aile kurmalarını teşvik için evlilik yardımının kapsamını genişletme olduğuna dikkat çeken Kerestecioğlu, “Gençler bilim yapmak, özgür kanıyı tabir etmek istiyor. Sahiden istedikleri şey evlilik yardımı değil” dedi.

KAMU GÖREVLİLERİNE ÖDÜL İÇİN EVVEL SOYLU’NUN ‘AFFEDİLMESİ’ GEREK

Plan insan haklarına hassas kamu görevlilerine ödül verilmesini de öngörüyor. Bunun için İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun “görevden affedilmesi(!)” gerektiğini söyleyen Kerestecioğlu, son gaye olarak açıklanan darbe tortularından arındırılmış “sivil anayasa” vaadi için de, “Anayasa yalnızca askeri değil sivil darbe periyodunda de hazırlanabilir. AK Parti Türkiye’ye askeri darbelerden sonra sivil darbe katkısını yaparak tarihe geçmiştir” değerlendirmesi yaptı.

Gazete Duvar