Nuray Pehlivan

İZMİR – Ressam Nadide Acar Karaca’nın fotoğraflarının yer aldığı, Nihat Özdal’ın küratörlüğünü üstlendiği “Hepimiz Burada Değiliz” standı, Turgut Pura Vakfı Sanat Galeri’sinde İzmirlilerle buluştu. Stant, 7 Nisan tarihine kadar ziyaret edilebilir.

Nadide Acar Karaca

Bilhassa son devirde artan bayan cinayetlerine dikkat çekmek hedefiyle Nadide Acar Karaca tarafından hazırlanan stant, konut ya da vücut ile ilgili empati kurduğu kumaşlar üzerine yapmış olduğu portrelerden oluşuyor. Karaca, toplumun cinsiyet, cinsellik, sınıf, namus üzere imalarını çamaşır suyu gibisi bir gereç kullanarak bu sınıflandırmalar üzerine “temizlenmek”, “silinmek”, “yok edilmek” istenen bayanlarla konuşuyor.

14 yıldan bu yana İzmir Devlet Tiyatrosu’nda çalışan ve kendi atölyesinde de sanat çalışmalarını sürdüren Karaca’nın evvelki yıllarda da bayan ve vücut temasını merkeze alan çalışmaları oldu.

‘ÇAMAŞIR SUYU NAMUS KAVRAMINA GÖNDERME İÇERİYOR’

Klasik fotoğraf malzemelerinin dışında gereçler kullanan Acar, bu materyalleri seçmesinin tema ile alakasını şöyle anlattı:

“Çalışmalarımda çiçekli kumaşlar ve çamaşır suyu üzere gereçler kullandım. İlaveten sunum öncesinde dikiş ve ütü yapmam gerekiyordu. Tüm bunlar toplumda bayana iliştirilmiş yahut kadınsal olanı işaret ediyor. Çamaşır suyu “namus”, temizlenme”, “arınma” kavramlarına bir gönderme içerirken, çiçekli kumaşların akabinde bize bakan yüzleri, onların birey kimliklerini hapsettiğimiz toplumsal sembolleri tanım ediyor. Kumaşların üzerindeki renkli çiçekler, artık var olmayan o bireylerin biricik kimlikleri, artık yalnızca yakın etraflarının anımsayabileceği çalınmış ömür coşkularını sembolize ediyor.”

.

Karaca “Hepimiz Burada Değiliz” isimli standının hazırlık sürecini ise şöyle anlatıyor:

“Aslında bir süreç içerisinde yapmış olduğum bu portreler, sergilenmeyi bekliyordu. Konusu prestiji ile hassasiyet ve ihtimamla sergilenmesini istiyordum. Standın küratörlüğünü üstlenen Nihat Özdal ile metot konusunda hemfikir olduk ve standın ismini Meksika’da bayan cinayetleri ile ilgili bir hareket olan ‘Noestamostodas’ yani Türkçe söylersek ‘hepimiz burada değiliz’ olarak belirledik. Kar maksadı gütmeyen, whitebox olmayan ve odalardan oluşan bir konut olarak inşa edilmiş Turgut Pura Vakfı Sanat Galerisi’ni yer olarak seçtik.”

‘BU NİCELİKLERİN ARKASINDA YARIM KALMIŞ HAYATLAR VAR’

Yok edilen bayanların yüzlerini, estetik bir lisanla tekrar görünür kılmak, hatırlatmak, birey tarafları ile onları toplumun hafızasında yad etmenin çalışmalarında temel çıkış noktası olduğunu tabir eden Karaca, şöyle devam etti:

“Günlük haber akışında rastladığımız bayan cinayetleri, birer rutin haber haline geldiğinden beri, artık mağdurlar birey kimliklerinden öte, birer sayı ve nicelik halinde tanım edilmeye başlandı. Bayan cinayetleri sayaçları, dijital anıtlar yapıldı. Kaybolan birey gölgelenerek, istatistikler ile tanım edilen birer sayı haline geldi. Bu niceliklerin arkasında, göz gerisi edilen gerçek şahıslar ve yarım kalmış hayatlar var. Genç yaşta hayat hakları çalınan bu bayanların, onları mevzu eden haberlerdeki kan, silah, atak, tecavüz üzere şiddetin jargonundan çıkma sözcükler yerine, layık oldukları çiçeklere bezenmiş ince basmalar ile, hoş gülüşleri ile anılarak vakur bir vedalaşmayı hak ettiklerini düşündüm.”

.

‘MAĞDURLAR ARTIK ÇOK KALABALIK’

Bireyin özgün kimliğinin kendi birincil toplumsal etrafı tarafından biliniyor olsa da toplumun kalanı için habere mevzu olan bir figürden öteye geçemediğini hatırlatan Karaca, son olarak şunları söyledi:

“Bu figürler ardışık haber dizgilerinde birer isim, birer hashtag yahut o gündemin kamusal nefretinin sembolü haline geliyor. Fakat bireyin eşsiz varlık imgesi yani yüzleri ve sözleri unutuluyor. Bu yüzden yaşanan trajedinin asli öznesinin bir birey olduğunu yine hatırlatmak muhtaçlığı hissettim. Ayrıyeten bayan cinayetleri ile karşılaştığımızda, onlara birer istisna olarak bakıyoruz. Lakin mağdurlar artık çok kalabalıklar ve birer istisna olmanın çok ötesindeler. Bu stant ile onların topluca bize baktığı ve bizim de o kalabalıkla tekrar yüzleştiğimiz bir müsabaka yeri yaratmak istedim. “

.

Gazete Duvar