Covid-19 (korona virüsü) salgınının Türkiye’ye ulaştığının resmen açıklanmasının üzerinden 1 yıl geçti. Sıhhat Bakanlığı’nın 10 Mart 2021 tarihli resmi datalarına nazaran bugüne kadar Türkiye’de; 2 milyon 821 bin 943 kişi korona virüse yakalandı, 29 bin 227 kişi vefat etti. Korona nedeniyle vefat edenlerden en az 832’sinin çalışmak zorunda olduğu için işbaşında virüse yakalandığını belirten İstanbul Emekçi Sendikaları Şubeler Platformu (İSŞP), salgının işçiler için bir sıhhat sorunu olmaktan öte toplumsal ve ekonomik bakımdan bir mevt kalım savaşı haline geldiğine vurgu yaptı.
Şubeler Platformu, çalışanların yakıcı meseleleri için TBMM’yi vazifesi çağırmak gayesiyle bir imza kampanyası başlatırken, İSŞP Devir Sözcüsü TGS İstanbul Şube Lideri Banu Tuna yaptığı açıklamada şu değerlendirmede bulundu:
Hükümetin pandemiyle çaba gerekçesiyle aldığı; işten çıkarma yasağı, fiyatsız müsaade, kısa çalışma ödeneği üzere yetersiz ve komik tedbirler patronlar tarafından avantaja dönüştürüldü, çalışanlar üzerinden menfaat sağlandı.
FİYATSIZ MÜSAADE İSMİ ALTINDA 2,5 MİLYON PERSONEL GÜNLÜK 47 LİRAYA MAHKUM EDİLDİ
İşten çıkarma yasağına karşın 2020 yılı ocak-aralık periyodunda yaklaşık bir buçuk milyon çalışanın işsizlik maaşına başvurduğu resmi datalara yansıdı. Bu sayısı da dikkate aldığımızda TÜİK ’in açıkladığı Türkiye’deki işsizlik oranı bile 5 milyona yaklaştı. İşsizliğin yeni ismi olan ve patronların tek taraflı karar verdiği “ücretsiz izin” uygulaması ile 2 milyon 471 bin emekçi günde 47 liraya imkânsız hayatlara mahkûm edildi. Tüm bunlar yetmiyormuş üzere patronlar çalışanları tazminatsız işten çıkarmak için “Kod-29’u” araç olarak kullanmaya başladılar, pek çok emekçinin iş akdi “Kod-29” uygulaması ile feshedildi.
PATRONLAR, İŞTEN ATMA YASAĞININ GERİSİNDEN DOLANIYOR
Bilindiği üzere 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25. Hususu “işverenlerin haklı nedenle derhal fesih hakkı”nı düzenlemektedir. 25. Unsurun 2. Bendi “ahlak ve iyi niyet kurallarına uyman hallerde yapılacak fesih hakkını tanımlamaktadır. Pandemide ilan edilen işten çıkarma yasağının istisnası olan 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25 Md. 2. Bendi patronlar tarafından gerçek manası dışında kullanılmaktır. 4857 Sayılı Kanunu’nun 25/2 bendi ile patronlar, işten atma yasağını arttan dolanmakta, fırsatçılık yapmaktadır. 4857 Sayılı Kanunu’nun 25/2 bendi ile yapılan fesih süreçleri için işten çıkış bildirgelerine tanımlanan Kod-29; çalışanın ahlak ve iyi niyet kurallarına uymağını sav ediyor. Bu nedenle Kod-29 ile işten çıkarılan personeller yasal olarak işsizlik maaşından da yararlanamıyor.
TBMM’YE DAVET
İstanbul Personel Sendikaları Şubeler Platformu (İSŞP) olarak Koronavirüs Pandemisinin 1. Yılında Milletvekillerine sesleniyoruz;
????Pandemi mazeretiyle ortaya konulan emekçi kıyımına, keyfi ve fırsatçı uygulamalara karşı personellerin yanında olun!
????Pandemide işten çıkarma yasağı, Kod-29’u da kapsayacak formda genişletilmelidir.
????İşverenin inhisarına verilen fiyatsız müsaade uygulamasına son verilmeli, kısa çalışma ödeneğinin müddeti uzatılarak, bu uygulamadan yararlandırılan çalışanların fiyatları tam olarak ödenmelidir.
????İşten atmalar tümüyle yasaklanmalı; “ahlak”, “kötü niyet” vb. münasebetlerle keyfi işten çıkarmaların engellemesi için 4857 Sayılı İş Yasası’nda hemen gerekli değişiklikler yapılmalıdır.
????Patronlar, ‘haklı fesih’ için öne sürdükleri savları ispatlamakla yükümlü olmalıdır.
Çalışanların tazminat hakları her durumda garanti altında olmalıdır. (EKONOMİ SERVİSİ)
Gazete Duvar
