DİYARBAKIR – Haziran ayından sonra Diyarbakır’da korona virüsü olaylarında görülen artış, tasa verici boyuttaydı. Yeni olağan olarak nitelendirilen sürecin akabinde yalnızca Diyarbakır’da değil, bölgenin öteki vilayetlerinde de artış gözlenmiş, ağır bakımlarda hastalar için yer bulmak kimi vakit mümkün olmamıştı.

Olay sayılarında görülen süratli artış, ağır bakım servislerinde yer bulunamaması, hastalığa bağlı ölümlerdeki artış, tahminen insanları daha dikkatli olmaya sevk etti ve bir mühlet sonra olay sayısında bir düşüş gözlemlenmeye başladı.

Fakat kış aylarına girdiğimiz şu günlerde, hadise sayısında tekrar bir artış kelam konusu. Diyarbakır’da birtakım köyler karantinaya alınmaya başlandı.

Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, 4 Aralık’ta yaptığı açıklamada Diyarbakır için “Sabit artış var; ağır bakım doluluk oranı yüzde 70.” dedi. “Sabit artış”tan ne anlamalıydık? Ağır bakım servislerinde doluluk oranı hakikaten yüzde 70 oranında mıydı? Zira Diyarbakır Valisi Münir Karaloğlu, mevzuyla ilgili, “Yoğun bakımda doluluk oranı yüzde 76. Ekim ayının başında bu oranı yüzde 35’e kadar düşürmüştük” dedi.

BU HAFTA TEKRAR ARTIŞ BAŞLADI

Bu meseleleri sıhhat çalışanı ve Sıhhat ve Toplumsal Hizmet İşçileri Sendikası (SES) Diyarbakır Şubesi Eşbaşkanı Yıldız Ok Orat’la konuştuk.

Yıldız Ok Orat

Sıhhat Bakanı’nın geçen hafta Diyarbakır’da olay sayısı için “Sabit artış var” dediğini hatırlattığımız Orat, “Bu geçen hafta için doğruydu zira geçen haftaya kadar da sayı şimdi Temmuz-Ağustos ayındaki sayıları geçmemişti. Fakat bu hafta prestiji ile hatta hafta sonundan beri sayı yükselmeye başladı” dedi.

İSTANBUL’DAKİ ARTIŞLA TEMASLI

Aralık ayının ortalarından itibaren hadise sayısında bir artış beklediklerini belirten Orat, bunun gerçekleşmeye başladığını söyledi. Orat, olay sayısındaki artışın nedenlerinden birinin İstanbul’da görülen artışLa ilgili olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:

“Geçen mart ayında Diyarbakır için edindiğimiz deneyime nazaran, Diyarbakır hatta bölge vilayetlerinin hepsinde, İstanbul’un pik yapmasından yaklaşık iki hafta sonra bölgede de sayıların en yüksek düzeye ulaştığı idi. İstanbul ülkenin kalbi ve oradaki sayılar arttıktan sonra şehirlerarası gidiş gelişle hadiseler tüm ülkeye yayılıyor. Mayıs ayında İstanbul’da yükselişle şehirlerarası gidiş gelişlerden sonra haziran ayında bölgede yükseliş başladı ve geçen haftalarda tekrar İstanbul’daki yükselişten sonra Aralık ayının ortalarında beklediğimiz yükselme yeniden gerçekleşmeye başladı. İki hafta evvel günlük hadise sayısı 1000 civarı iken şu anda yüzde elli artışla 1500 civarına ulaşmış durumda. 200 civarı hasta ağır bakımda ve bunların birçoklarının durumu çok ağır. 800 civarında kişi de kliniklerde tedavi ediliyor. Müspet olup konuta gönderilenlerle birlikte hadise sayısı 1500’ü buluyor.”

AĞIR BAKIMLARDA YER YOK

Ağır bakım servislerindeki doluluk oranını da sorduğumuz Orat, “Şu anda bir hastanız olsa ağır bakımda yer bulmak konusunda dert yaşama durumunuz olabilir” halinde karşılık verdi.

Orat, “Bütün ağır bakımları hesap edecek olursak, buna öteki hastalıklar için ayrılanlar ve özel hastaneler dahil, doluluk yüzde 70. Lakin bilhassa belirtmek gerekir, pandemi için ayrılmış hastanelerin ağır bakımları büsbütün dolu. Hatta pandemi için ayrılmış ve olağan hasta bakmayan Gazi Yaşargil Eğitim Araştırma Hastanesi’nin ameliyathanesi bile ağır bakıma dönüştürülmüş durumda. Yani şu an ağır bakıma yatırılması gereken bir hastanız olsa yer ayarlama konusunda sorun yaşama durumunuz kelam konusu olabilir” halinde konuştu.

BÖLGENİN ÖTEKİ VİLAYETLERİNDEKİ DURUM KRİTİK

Yaz aylarında Diyarbakır’la birlikte bölgenin öbür vilayetleri de salgın nedeniyle güç bir süreç yaşamıştı. Ağır hastalar için hastanelerde yer bulmak zorlaşmıştı. Bölgenin öbür vilayetlerinde de birçok yerleşim yeri karantinaya alınmıştı. Bölgenin öteki vilayetleriyle ilgili de bilgi veren Orat, “Bölgede öteki vilayetler bizimle çabucak hemen tıpkı durumda” sözünü kullandı.

Orat, şunları söyledi: “Hasta sayısında yükseliş bölgenin başka vilayetlerinde de başlamış durumda. Diyarbakır’dan farklı olarak Mardin, Batman üzere vilayetlerde hastane sayısı az olduğu için yer konusunda daha farklı badireler yaşanıyor. Ağır bakım doluluk oranı onlarda daha yüksek. Kış periyodu geçen ilkbahar devrinden hastalığın seyri açısından daha berbat geçiyor. Hastaların ağır bakım gereksinimi daha fazla ve bununla ilgili bölge vilayetlerinde mümkün bir yer krizine karşı tedbirler alınması gerekiyor.”

2 BİN SIHHAT ÇALIŞANI ENFEKTE OLDU

Diyarbakır’daki sıhhat çalışanlarının durumunu da konuştuğumuz Orat, “Sağlıkçılar maalesef berbat durumda, ölen sayısı gün geçtikçe artıyor” yanıtını verdi. Diyarbakır’da ölen sağlıkçı sayısının 16 olduğunu hatırlatan Onat, sayının her geçen gün arttığına dikkat çekti.

Orat, Diyarbakır’daki sıhhat çalışanlarının şartlarıyla ilgili şu bilgileri verdi:

“Enfekte olmuş sağlıkçı sayısı elimize geçen bilgilere nazaran 1500 civarı lakin bu sayıların eksik olduğunu, resmi bilgiye ulaşamadığımızı düşünürsek, bu sayının 2000 civarı olduğunu düşünüyoruz. 14 bin sıhhat çalışanının 7’de 1’i enfekte olmuş durumda ve ikinci sefer hastalık geçiren sayısı da artıyor. Uygulanan sıhhat sistemi ile bunun önüne geçilmesi mümkün değil aslında. Kendimden örnek verecek olursam, çalıştığım kısımda son 4 gün çerisinde 3 arkadaşım hastalık tanısı aldı ve ben hepsi ile temaslıydım. Öteki bir kurumda çalışıyor olsam temaslı olduğum için 14 gün izolasyonda olmam gerekiyordu lakin mevcut sıhhat çalışanı sayısı ile bu mümkün olmuyor. Zira temaslıları izolasyona alırsak yerine çalışacak sıhhat çalışanı yok. Bu sorunun tek tahlili sıhhat çalışanı sayısını arttırmak. Bunun için güvenlik soruşturması bekleyen, vazifesinden ihraç edilip 4 yıldır karar verilmesini bekleyen sıhhat çalışanlarının bir an evvel misyonlarına başlaması gerekiyor. Biz artık ‘tükendik’ demekten yorulduk. Tükendik lakin asıl kıymetlisi, tükenmiş olmak bizim hastaya bakım kalitemizi de etkiliyor. Her gün yaşadığımız travma, hastalık korkusu, üstelik yapılanların karşılığını maddi manevi olarak alamamak, bunlarla oluşan değersizlik, köşeye sıkışmışlık hissi hepimizi tüketmiş durumda. Yükümüz her geçen gün artıyor ve tahlil bulunacağına dair hiçbir umut ışığı yok. Bakanlığın yapacağı 12 bin sıhhat çalışanı alımı maalesef İstanbul için bile kâfi değil. Ekonomik korkuları bırakıp herkesin temel muhtaçlıklarını karşılayacak yardımlar yaparak, herkesi tam izolasyona almadan bu hastalığın yayılmasını engellemek mümkün değil.”

‘İNSANCA ÖMÜR ŞARTLARI SAĞLANMALI’

SES Diyarbakır Şubesi Eşbaşkanı Yıldız Ok Orat, sıhhat işçilerinin taleplerini ise şöyle sıraladı: “İllerde ve ülke genelinde kurulan pandemi konseylerine sivil toplum kurumlarının ve sendikaların dahil olması, daha şeffaf, net bilgiler verilmesi, süreksiz ödemeler ki onu da vermiyorlar, alkışlar, hoş kelamlar yerine pandemiden evvel de talep ettiğimiz temel fiyatta artış, 3600 ek göstergenin kabulü, tüm işçileri kapsayacak insanca ömür şartlarının sağlanmasıdır.”

Gazete Duvar