Sudan’da ordunun dün idareye el koymasının akabinde başşehir Hartum’da başlayan protesto şovları bugün de sürüyor. Hartum’da ve ülkenin öteki bölgelerinde yolları kapatan protestocular, “Geçmişe dönmek bir seçenek değil” ve “Askeri idareye hayır” sloganları attı.
Ülkede dün düzenlenen hareketlerde askerlerin kalabalığa ateş açması sonucu en az 10 kişinin öldüğü, 140’tan fazla kişinin yaralandığı belirtilmişti. Yaralı bir gösterici gazetecilere askeri karargâhın dışında ordu tarafından bacağından vurulduğunu söylerken, bir diğer kişi ise askerlerin evvel ses bombası, akabinde gerçek mühimmat ateşlediğini anlattı. Göstericilerden El-Tayeb Muhammed Ahmed, “İki kişi öldü, onları kendi gözlerimle gördüm” dedi. Sudan Tabipler Birliği ve Enformasyon Bakanlığı da Facebook’ta askeri karargâhın dışında ateş açıldığını ve ölenler olduğunu yazdı. Kentteki bir hastanede çekilen fotoğraflarda kanlı giysiler içerisinde yaralı beşerler görülüyor.
Pazartesi günü Sudan Egemenlik Kurulu Lideri General Abdulfettah el-Burhan sivil idaresi feshetmiş, ve harika hâl ilan etmişti. El-Burhan, siyasetçiler ortasındaki uğraşın ve birtakım siyasetçilerin halkı şiddete teşvik etmesinin orduyu harekete geçmek zorunda bıraktığını savunmuştu. El-Burhan ayrıyeten Temmuz 2023’te yapılması planlanan seçimlerle birlikte Sudan’ı sivil idareye geçirme konusunda kararlı olduğunu söylemişti. Gözaltına alınanlar ortasında ise Başbakan Abdullah Hamduk ve eşi ile kabine üyeleri ve birtakım partilerin önderleri de var.
‘ASKERLER KONUT MESKEN DOLAŞIYOR’
Başşehir Hartum’dan gelen bir başka bilgiye nazaran askerler protestoları düzenleyenleri tutuklamak için konut ev dolaşıyor. Hartum Milletlerarası Havalimanı kapatıldı, ülkede memleketler arası uçuşlar askıya alındı. İnternet ve telefon çizgilerinin da çoğunlukla erişim dışı olduğu bildiriliyor. Merkez Bankası çalışanının greve gittiği ve ülke genelinde tabiplerin acil durumlar dışında askeri hastanelerde çalışmayı reddettiği de gelen haberler ortasında.
BM GÜVENLİK KURULU TOPLANIYOR
Sudan’daki gelişmelere milletlerarası toplum da reaksiyon gösterdi. Fransız haber ajansı AFP’ye konuşan diplomatlar, BM Güvenlik Kurulu’nun krizi görüşmek üzere Salı günü toplanacağını söyledi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ordunun aksiyonlarının “Sudan’ın barışçıl ihtilaline ihanet olduğunu” söyledi. Sudan’ın sivil idareye geçişini destekleyen Washington, 700 milyon dolarlık yardımı durdurdu. ABD, AB, İngiltere ve Birleşmiş Milletler ile Sudan’ın üyesi olduğu Afrika Birliği, şu anda bilinmeyen bir yerde gözaltında tutulan başkanların hür bırakılması daveti yaptı.
Sivil ve askeri önderler ortasında 2019’da imzalanan muahede, Sudan’ı demokrasiye taşıma hedefi taşıyordu. Ancak ülkedeki darbe teşebbüsleri bu gayenin ne kadar şiddetli olduğunu gözler önüne serdi. Son darbe teşebbüsü bir aydan biraz daha uzun bir mühlet evvel gerçekleşmişti. Hartum’da bu ay düzenlenen bir protesto gösterisinde orduya, iktidara el koyması daveti yapılmıştı.
Sudan’da 30 yıl iktidarda kalan Devlet Lideri Ömer el-Beşir 2019’da halk isyanı sonrası ordu tarafından misyondan alınmış ve süreksiz bir hükümet kurulmuştu. Ancak süreksiz hükümette askerler ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin bir müddettir uyuşmazlık yaşadıkları biliniyordu. Varılan mutabakata nazaran süreksiz idare bir yıl daha ülkeyi yönetecek, daha sonra da genel seçim yapılacaktı. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar
