Türkiye Covid-19 olay sayısı ve can kaybında yeni rekorlar kırarken Türk Ağır Bakım Derneği, yaptığı bir açıklamayla sıhhat sisteminin çöküşün eşiğinde olduğunu duyurdu. “Yoğun Bakımlarda Uçurumun Kenarındayız” başlıklı basın bildirisinde “Türkiye geneli için ağır bakım ünitelerinin doluluk oranlarının %70-75”lere ulaştığı bildirilmesine karşın hastalığın daha ağır görüldüğü vilayetlerimizdeki doluluk oranlarının daha yüksek olduğu açıktır” denildi.
Türk Ağır Bakım Derneği İdare Konseyi’nin yaptığı açıklamada şunlar kaydedildi:
1) Ağır bakımlar olarak uçurumun kenarındayız! Pandemi periyodunda sıhhat sistemine binen yük artmış, bilhassa ağır bakım ünitelerinin doluluk oranlarının artması ve yeni ağır bakım ünitelerinin açılması ile çalışanlar aktif ve faydalı sıhhat hizmeti sunamayacak hale gelmiştir.
Türkiye geneli için ağır bakım ünitelerinin doluluk oranlarının %70-75”lere ulaştığı bildirilmesine karşın hastalığın daha ağır görüldüğü vilayetlerimizdeki doluluk oranlarının daha yüksek olduğu açıktır. Bu nedenle ağır bakım doluluk oranlarının vilayet il açıklanması daha faydalı olacaktır. Ağır Bakım yataklarının yetersiz olduğu bugünkü ortamda kıymetli bir tehlike de, acil ağır bakım yatağı ihtiyacının yaratmış olduğu sıkıntıyla hastanelerin uygun olmayan alanlarında yeni Ağır Bakım Ünitelerinin açılmaya başlanmasıdır.
2) Ağır Bakım doluluk oranları ve şu anki iş yükü ve çalışma şartları Ağır Bakım çalışanları açısından uzun periyot sürdürülebilir değildir.
Yetişmiş insan kaynağının hudutlu sayıda olması, hastalığın yarattığı fireler de göz önüne alındığında, akılcı kullanılmak zorundadır. Uzun ve ağır iş temposu ağır bakım çalışanlarının kontamine olma riskini arttırmakta, hastalandığı için vazife yapamayan bireyler nedeniyle geride kalan grubun çalışma şartları daha da kötüleşmekte ve bir kısır döngü oluşmaktadır. Sürecin ilerlemesiyle nitelikli insan kaynağının mutlak olarak yetersiz kalacağı açıktır. Öncelikle, Ağır Bakım ortamına süratle adapte olabilecek ameliyathanelerdeki potansiyel insan kaynağının bir an evvel öbür işlerden muaf tutularak ağır bakımlarda görevlendirilmeleri gerekmektedir.
3) Acilde ve servislerde ağır bakım bekleyen hastalar göz önüne alınarak yeni Ağır Bakım yataklarının açılması tahlil değildir.
Bu hastaların bakımını üstlenecek nitelikli sıhhat işçisi eksikliği göz gerisi edilmemeli ve bu işçilerin çok kısa müddetlerde yetişmediği gerçeği de bilinmelidir. Hem teknik olarak hem de ilkesel olarak yanlışsız olan bir bakış açısıyla Ağır Bakım yatağı kavramı makul bir yerde, kâfi gaz kaynakları, elektrik temas noktaları olan, Ağır Bakım tipi ventilatörü, monitörü olan ve daha kıymetlisi bu yatakta yatacak olan hastaya Ağır Bakım hizmeti verecek olan hemşire ve Ağır Bakım hekimi demektir. Salt olarak yatak yahut ventilatör üzerinden bu kavramı açıklamak çağdaş Ağır Bakım konseptine zıt düşmektedir ve yapılan tüm yatırıma rağmen hastaların ağır bakım hizmetinden fayda görememesi ve daha berbatı mevt oranlarının artışı manasına gelmektedir.
4) Ağır Bakım hizmeti sunumundaki tıbbi kalitenin düşmesi, yurtdışında olduğu üzere ülkemizde de vefat oranlarının artışına neden olacaktır.
Ayrıyeten Ağır Bakımlarda çalışan tabip ve hemşireler yoğunluk nedeniyle hastalarına kâfi tıbbi hizmet veremedikleri durumlarda bunun vicdani sorumluluğu ile baş başa kalmaktadırlar. Ağır Bakımlarda üretilen iş açısından kaliteden taviz verilerek aktif bir sonuca ulaşılamayacağı kabul edilmesi gereken bir gerçektir. Kalite demek, gereken niteliklere sahip tıbbi ekipman ile üst seviye nitelikte ve kâfi sayıda sıhhat çalışanları ile üretilen sıhhat hizmetidir.
5) Ağır Bakım Ünitelerini yönetecek ve bu alanda hizmet verecek yetişmiş eleman problemimiz, pandemi ortamında daha da besbelli hale gelmiştir.
Tüm ülkede pandemi periyotları de dahil ağır bakım ünitesi çalışma şartlarının standardize edilmesi gerekmektedir. Ağır gayretlerle altyapı standardizasyonu konusunda yol alınmasına rağmen, üstyapı ve yetişmiş kalifiye sıhhat çalışanlarında niteliksel ve niceliksel olarak standardizasyon olduğunu söylemek zordur. Çalışanlardaki tükenmişlik durumunun yanı sıra son periyotta gözlenen çözülme bu sorunu daha da derinleştirmektedir.
6) Sıhhat otoritesi sivil toplum örgütü olarak da tanımlayabileceğimiz bilimsel derneklerle işbirliği yapmalı, onların yetişmiş insan gücünden yararlanmalıdır.
Pandemi ortamında tedaviye yönelik klinik uygulamalarda, muhakkak oranda değişkenlikler kabul edilebilir olmakla birlikte, standartların oluşturulması ve uygulanması sonuçları olumlu etkileyecek, sıhhat hizmeti daha aktif ve süratli hale gelecektir. Tüm bu planlamaların yanı sıra, sürecin raporlanmasına yönelik ulusal seviyede kayıt sistemi oluşturulmalı, tekil tecrübeli sayılardan değil hakikat metodoloji ile toplanmış büyük bilgilerin bilimsel sonuçlarından yararlanılmalıdır. (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar
