Almanya’da Ocak ayında birtakım Türk kuyumcularına düzenlenen baskınlar sonucunda yüklü ölçüde altının yasal olmayan biçimde Türkiye’ye kaçırıldığı ortaya çıkarıldı. Köln Savcısı René Seppi, 53 sanık hakkında soruşturma açıldığı, üç şüphelinin de tutuklandığını açıkladı.
DW Türkçe’den Tuncay Yıldırım’ın özel haberine nazaran, sanıkların, kurdukları bir çete aracılığıyla Türkiye’ye yaklaşık 1 milyar 600 milyon euro kıymetindeki 75 ton altını kaçırdıkları argüman ediliyor. Savcılık, örgütün ele başı olarak İstanbul’da yaşayan kuyumcu toptancısı Turan S.’den şüphelenildiğini belirtti. Yapılan açıklamada, S.’nin Türkiye’de arandığı kaydedildi.
UYUŞTURUCU VE TÜTÜN GELİRİNİ AKLAYARAK TÜRKİYE’YE AKTARDILAR
Kara para aklama, dolandırıcılık, vergi kaçakçılığı, Ödeme Hizmetleri Kontrol Maddesi’nin (ZAG) ihlâli ve çete kurmakla suçlanan zanlılar Hollanda’dan getirilen uyuşturucu paraları ile kaçak nargile tütünlerinden elde edilen gelirin aklanarak Türkiye’ye aktarılmasına aracılık etmekle itham ediliyor.
Çetenin para transferi için başvurduğu yol ise yaklaşık 100 yıllık bir geçmişe sahip olan “Hawala sistemi”. Sistem Ortadoğu kaynaklı olduğu için havalenin Arapça söylenişi ile biliniyor. Düsseldorf ve Köln’de mali müşavirlik yapan memleketler arası vergi hukuku uzmanı Cevdet Koçaş DW Türkçe’ye Hawala sistemini şöyle anlattı: “Hawala sistemi kişi ya da şirketlerin, bulundukları ülkelerin dışındaki kişi ve kuruluşlara mevcut uygulama ve kuralların dışında, dolasıyla kayıt altına alınmadan para transfer edilmesini sağlayan sistemin ismidir.”
‘BU SİSTEMİN KULLANILMASININ TEK NEDENİ, PARANIN KAYIT DIŞI OLMASI’
Başlangıçta ticaretin oluşabilmesi için bir kadro takas tekniklerinin uygulandığını belirten Koçaş, günümüzde ise memleketler arası seviyede geçerli olan kanun ve kurallara nazaran ticari sistemin para ile işlediğini söyledi. Bilhassa kara para ile uğraş, vergilendirmede adaleti sağlama ve memleketler arası ticarette şeffaf olabilmek gayesiyle milletlerarası para transferlerinin aşikâr bir yasal çerçevede gerçekleşmesi gerektiğini tabir eden Koçaş, “Bu sistemin dışında kalan bütün tahliller kanunlara karşıttır. Var olan maddelere nazaran memleketler arası alanda para transferi yapmak mümkün iken bu kanunların dışında kayıt dışı olarak para transferi yapan kişi kabahat işlemiş olur. Çünkü burada bu yolla para transfer edilmek istenmesindeki tek neden paranın kayıt dışı olmasıdır” dedi.
SİSTEM NASIL İŞLİYOR?
Hawala sistemi günümüzde yaygın olarak kullanılan Pay-Pal isimli ödeme tekniğinin ilkel bir versiyonu olarak da görülebilir. Sistem şöyle işliyor: Örneğin A isimli müşteri Almanya’daki bir finansal hizmet sağlayıcısına yahut kuyumcuya nakit ödeme yapıyor. Türkiye’de bulunan B isimli alıcı ise bulunduğu kentteki mutabakatlı kuyumcudan, kurul düşüldükten sonra Almanya’da ödenen ölçünün karşılığını teslim alıyor. İki arabulucu daha sonra komitesi ortalarında hisse ediyorlar. Bu formda, para akışı kayıtlara geçmiyor ve transferin takibi mümkün olmuyor.
Kuyumcunun Almanya’da tahsil ettiği havale bedeli ise altına dönüştürülüyor. Bu paralar karşılığında Almanya’da satın alınan eski altınlar külçe haline getirildikten sonra paravan şirketler aracılığıyla Türkiye’ye ihraç ediliyor. Türkiye’de rastgele bir vergiye tabi olmadan alıcısına ulaştırılıyor. Almanya’da bu tıp ticari para süreçleri için, şirketlerin Bankacılık Denetleme Kurumu’ndan (BaFin) müsaade alması gerekiyor. Lisans olmadan yapılan bu çeşit havale süreçleri yasa dışı olarak kabul ediliyor.
10 YILA KADAR MAHPUS
Cürüm çeteleri ve İslamcı terörist kümelerin uzun vakittir yasa dışı para transferlerini gerçekleştirmek için Hawala sistemine başvurduğu biliniyor. Köln Barosuna kayıtlı Memleketler arası Ticaret Hukuku Uzmanı Avukat Dr. Abdullah Emili, Alman maddelerine nazaran bu prosedürle para transferi yapılmasının kara para aklama kabahati kapsamında değerlendirildiğini belirtti.
DW Türkçe’ye konuşan Dr. Emili, “Alman maddelerine nazaran kara para aklayan ya da aklanmasına katkıda bulunanlar 3 ay ila 5 yıl mahpus cezasına çarptırılabilir. Fakat cürüm örgütlü bir formda işlenmişse bu ceza 6 aydan 10 yıla kadar mahpus olabilir. Şu anda Almanya’daki soruşturma da çete üzerine işliyor” dedi.
Üç şüphelinin hala cezaevinde olduğunu aktaran Emili, “Başta 7 kişi gözaltına alınmıştı. Kısa mühlet evvel dördü özgür bırakıldı. Üç kişi ise tutuklu. Çete başkanı olduğu belirtilen kişi ise Türkiye’de” diye konuştu.
2019’dan bu yana yapılan telefon dinlemeleri ve polis muhbirlerinin verdiği bilgiler doğrultusunda Köln Savcılığı tarafından yaklaşık 30 bin sayfalık belge hazırlandığını kaydeden Emili, çete başkanı olmakla suçlanan kişinin Türkiye’de arandığını belirterek, “Uluslararası hukuka nazaran, kabahatin işlendiği yer olan Almanya’nın o kişiyi Türkiye’den talep etme hakkı var. Lakin Türkiye’de yakalanır mı? Türkiye iade eder mi? Onu bilemiyorum” diye konuştu.
‘TÜRK KUYUMCULARI BÜYÜK BİR KABAHATİN İÇİNE ÇEKTİLER’
Hawala sistemi aracılığıyla Almanya’daki kimi Türk kuyumcularının büyük bir hatanın içine çekildiğini anlatan Emili, “Kolay para kazanılacak bir formül. Üstelik doküman yok, fatura yok. Al gülüm ver gülüm. Olağan meblağ da o denli 3 bin 5 bin değil, 100 bin 500 bin, bir milyon euro. Bu türlü olunca kimi kuyumcu esnafı kolay para kazanma hayaliyle bu işlere bulaşabiliyor. Halbuki bunlar yasal değil ve dediğim üzere büyük cezaları var” dedi.
‘VARLIK BARIŞI SUÇA TEŞVİK EDİYOR’
Tıpkı vakitte Köln merkezli Türk Alman İş İnsanları (TDU) Derneği Lideri olan Dr. Emili, Türkiye’de yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul değer ve başka sermaye piyasası araçlarını vergi incelemesine tabi olmadan Türkiye’de kıymetlendirmek üzere başlatılan Varlık Barışı uygulamasının da bu sistemi bir halde teşvik ettiğini söyledi. Emili, “Hükümet kelam konusu uygulamayı 6 ay daha uzattı. Maksat Türkiye’ye kaynak sağlamak. Lakin ne yazık ki bu türlü makus emellere de alet edilebiliyor. Uygulama bu bağlamda yanlış. Zira Türkiye, ‘Benim maksadım paraları çekmekti, kara para aklamak değil’ diyebilir. Fakat o vakit şöyle sorarlar, ‘Sen kaynağını denetlemeyerek kara paranın da gelmesini teşvik ettin’. Bu durum Türkiye’nin memleketler arası prestijine ziyan veriyor” biçiminde konuştu.
‘ALMANYA’DA KUYUMCULAR AĞIR VERGİ İLE KARŞI KARŞIYA’
Köln yakınlarında uzun müddettir kuyumculuk ve toptan altın satışı yapan S.C. ise DW Türkçe’ye sistemin nasıl işlediğini anlattı.
S.C. şunları kaydetti: “Almanya’da kuyumcular ağır bir vergi yükü ile karşı karşıya bulunuyor. Rekabet de artınca, kimi meslektaşlarımız ne yazık ki bu cins yasal olmayan prosedürlere başvurabiliyor. Kolay bir para zira. Elbette burada bir kara para aklama niyeti var. Yoksa niçin beşerler bize başvursunlar bankadan havale etmek yerine. Ancak işte kolay para cazip geliyor.”
Kendisine de bu istikamette teklifler geldiğini anlatan S.C, “Kısa mühlet evvel iki kişi geldi dükkâna. Türkiye’de sıkıntı durumda olan bir esnaf akrabalarına para yollamak istediklerini, bu mevzuda yardımcı olup olamayacağımı sordular. Sistemi bildiğim için bunun olamayacağını söyledim. Bankaya gitmelerini tavsiye ettim. Sonra duydum ki bu iki kişi, Türkiye’de bir tarihi yapıtı satın almak için bu parayı yollamak istiyormuş. Yani illa bir çete ya da organize olmadan her meslektaşımızın kapısını bu çeşit beşerler çalabiliyor” dedi.
‘ALMANYA’DA TÜRK KUYUMCULAR PRESTİJ KAYBETTİ’
S.C. bu cins metotlara başvuran kuyumcular nedeniyle bütün bölümün prestij kaybettiğini belirterek, Almanya genelinde 2 bin 700 civarında Türk kuyumcu dükkânı var. Bu işi yapanlar ise çok az. Lakin artık bunlar yüzünden hepimiz düşünce çekiyoruz. Polisin baskın yapıp temizlemesi iyi. Lakin baskının yapılış formunu tasvip etmiyorum. 100 polisle bir sokakta kuyumcuları basarsanız beşerler ne düşünür? Yapan önlemlerle dalı temizlesinler. Biz de işimizi yapalım” diye konuştu. (DW Türkçe)
Gazete Duvar
