ANKARA – Türkiye’de birinci etapta sıhhat çalışanları ve 65 yaş üstü ve risk kümelerine uygulanacak olan Çinli Sinovac firmasının geliştirdiği CoronaVac aşısı, bilim insanları tarafından yürütülen incelemelerin akabinde Acil Kullanım Onayına sunulacak ve aşılama başlayacak.
Aşılamaya geçilmeden evvel klinik fazdaki deneyleri 18–59 yaş aralığında ağırlaşan CoronaVac aşısının, 60 yaş ve üzeri şahıslarda uygulanıp uygulanmaması tartışılıyor. Aşının faz–3 çalışmalarının yürütüldüğü Endonezya’da ‘ileri yaştaki insanlarda aktifliği konusunda kâfi dataya sahip olunmadığı’ gerekçesiyle birinci etapta 60 yaş üzeri bireylere CoronaVac aşısı yapılmayacak. Türkiye’de aşıya dair faz–3 çalışmalarının orta sonuçları yüzde 92 olarak açıklanırken, aşının 60 yaş ve üzeri şahıslarda denendiği tek yer olan Brezilya’da ise bu oran yüzde 78 çıktı. Lakin raporun detayları şimdi paylaşılmadı.
BAKAN KOCA: “60 YAŞ ÜSTÜ BİREYLERDE GÜVENLİK ÇALIŞMASI YAPILDI”
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ’aşıda 65 yaş’ tartışmasına ait bilim konseyi toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, aşılamanın önünde bir mani olmadığına dikkat çekti. Koca “Faz–3 deneyleri 60 yaş üzeri bireylerde yürütülmediği için aşılamanın uygun olup olmayacağı ile ilgili yapılan değerlendirmede Faz–1 ve Faz -2’de 60 yaş üstü şahıslarda güvenlik çalışması yapıldı. Yeni gelen dataların değerlendirmesi ile bu kümede da kullanılmasının önünde bir mahzur olmadığı anlaşılmıştır” dedi.
ADIYAMAN: 60 YAŞ ÜZERİNDEKİLERE PFİZER-BİONTECH AŞISI YAPILMALI
Bilim insanları ise, klinik çalışmaları süren aşı hakkında 60 yaş ve üzeri şahıslarda gereğince inançlı ve tesirli olduğuna dair bir datanın şimdi bulunmadığına dikkat çekiyor. Bu husustaki bir öbür görüş ise inaktif aşıların 60 yaş üstü kümede olumsuz bir sonuç doğurmayacağı istikametinde. Türkiye’de Çin aşısına 18–59 yaş ortası küme için acil kullanım onayı verildiğini hatırlatan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Covid–19 İzleme Konseyi Üyesi Prof. Dr. Sinan Adıyaman, “60 yaş üzeri için bilimsel bir bilgi yok. Hasebiyle bu aşı 60 yaş üzerine yapılamaz. Sinovac firması buna onay vermez. Bu kümede tesirini ve güvenilirliğini bilmediğin bir aşıyı nasıl yapacaksın. Şu an da Sinovac firmasının aşıya ait oluşan tasaları gideren bir açıklama yapması lazım. Sıhhat Bakanlığı, muhtemelen Brezilya’daki faz3 çalışma sonuçlarını bekleyecek yoksa firma 65 yaş için uygulanmasına müsaade vermemeli” dedi.
Prof. Dr. Sİnan AdıyamanAdıyaman, bu kümedeki bireylere 60 yaş ve üzeri çalışılmış aşıların uygulanması gerektiğini tabir ederek, “Mesela bu kümeye Pfizer-BioNTech aşısının yapılmasının daha yanlışsız olacağını düşünüyorum” diye konuştu.
‘EŞLİK EDEN HASTALIKLAR DETAYLI İNCELENMELİ’
Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala’ya nazaran de 60 yaşa ait faz3 bulguları açıklanmadan aşının bu kümeye uygulanması hakikat değil. Şu ana kadar bu yaş kümesi için güvenlik ve aktiflik bilgilerinin bulunmadığına dikkat çeken Pala şöyle konuştu: Sürecin bilimsel bir perspektiften yürütülmesi lazım. Elimizde 60 yaş üstüne ait bir bulgu yok. Bu bulgu olmadan 65 yaş ve üzeri şahıslara gönül rahatlığıyla ‘Buyurun gelin, aşınızı yaptırın’ diyemeyiz. Brezilya’da açıklanan yüzde 78 oranındaki sonucun bilimsel bilgileri açıklanmalı. Ayrıyeten 60 yaş üzerindeki şahısların eşlik eden hastalıkları açısından da detaylı incelenmesinde büyük fayda var. Sayıları 8 milyonu geçen 65 yaş üzeri yurttaşlarımızın büyük kısmı kronik hastalığı olan beşerler. Bu süreçte aşının aktifliğini, bir yan tesirinin olup olmadığını zihinlerde soru işareti bırakmadan yanıtlamak lazım. Onun için de kapsamlı olarak bilgilerin açıklanması lazım.
Prof. Dr. Kayıhan Pala‘BEN ‘GİDİN AŞIYI OLUN’ DEMEM’
Türkiye’deki aşı tartışmasını yalnızca Sinovac üzerinden yürütmemek gerektiğini belirten Pala, Pfizer-BioNTech ve Oxford aşılarının 60 yaş üzerinde de aktif olduğuna ait datalar varken çok sayıda ruhsat almış aşıyla bu süreci direktörün daha gerçek olacağını vurgulayarak şöyle konuştu: Türkiye’de aşı ile ilgili öncelik sıralamasını yanlışsız buluyorum fakat bunu Sinovac aşısından bağımsız söylüyorum. Pfizer-BioNTech aşısı ile az da olsa ilişki kurmuş durumdayız, Bakanlığın son yaptığı açıklamalara nazaran Oxford aşısı ile de bir temas kurma teşebbüsümüz olacak. Hasebiyle Türkiye’deki aşı tartışmasını yalnızca Sinovac üzerinden yürütmemek gerekir. Çoklu olarak Pfizer-BioNTech ve Oxford aşılarının 60 yaş üzerinde de aktif olduğuna ait bilgiler elimizdeyken çok sayıda ruhsat almış aşıyla bu süreci yönetmek üzere teşebbüste bulunması gerekir. Türkiye’de Sinovac aşısının 65 yaş ve üzeri şahıslara yapılması halinde bana soranlara “gidin aşıyı olun” demem. Meğer ben aşıyı herkese gönül rahatlığıyla tavsiye etmek istiyorum, kendim de aşı olmak istiyorum.
‘DÜNYADA 15 MİLYONUN ÜZERİNDE İNSAN AŞILANIRKEN TÜRKİYE TEK DOZ AŞI YAPABİLMİŞ DEĞİL’
Bakanlığın geç kalması ve yüklü olarak tek bir aşıya bel bağlandığı için sorun yaşandığına dikkat çeken Pala, “Türkiye’deki faz3 çalışmalarına ait Bakan Koca’nın basın toplantısında açıkladığı sonuçlardan öteki elimizde hiçbir yazılı rapor yok. Bu kabul edilebilir bir durum değil. Bugün dünyada 15 milyonun üzerinde insan aşılanırken Türkiye şu ana kadar tek doz aşı yapabilmiş değil, ne vakit yapacağı da belirli değil. Çok geç kalındı” dedi.
‘AŞILAMANIN 28 GÜN ORTAYLA YAPILMASI HASTALIK VE ÖLÜMLERE YOL AÇABİLİR’
Öte yandan Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Çin aşısının 28 gün orta ile iki doz olarak yapılacağını açıkladı. Faz3 denemelerinde çalışmaların 14 gün ortayla yürütüldüğüne dikkat çekerek, bu durumun olumsuz sonuçları olabileceğini kaydeden Pala, şunları söyledi: Sinovac aşısının iki hafta yerine 4 hafta aralıkla yapılması yaklaşımını hakikat bulmuyorum. Zira faz3 çalışmaları iki hafta ile yürütülüyor. Faz2’de iki hafta ila 4 hafta kıyaslanmış durumda lakin az sayıda şahısta bu yapıldı. Faz3’te de şayet 4 hafta iki haftaya düştüyse faz3’te de bu türlü bir çalışma şekli benimsenip sonuçlar onun üzerinden tartışılmalıydı. Bu aşıları tek doz ya da aralıklarını uzatarak yapmak bilimsel bir bilgiyle örtüşen yaklaşımlar değil. Bizim bu süreçte bilimin yolundan ayrılmamamız lazım yoksa insanların aşı tereddüdünü basamağız. Artık 4 haftaya uzatırsak ikinci haftadan itibaren birtakım bireylerde antikor karşılıkları düşeceği için son iki haftalık devirde hasta olması, risk altında olan şahısların de ağır hasta olması ve hayatlarını kaybetmesi kelam konusu olabilir. Bunlar az sayıda olsa da başına gelen için çok makus sonuçlar doğuracak. İki hafta yerine 4 hafta ortayla aşılanmaları sıhhat çalışanlarını da risk altına sokuyor.
AKOVA: BİLGİ YOK DİYEREK HİÇ AŞI YAPMAMAKLA YAPMAK ORTASINDA BİR SEÇİM YAPILMAK ZORUNDA
Covid–19 aşılarının Türkiye’de istekli uygulamalarının koordinatörlüğünü yürüten Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Akova ise aşının 60 yaş üstü bireylerde bir sorun oluşturmayacağını savundu. Çin aşısının inaktif olduğunu, daha evvel de gibisi durumlarda bir sorun oluşturmadığını tabir eden Akova, şöyle konuştu: Çin’den gelen aşı yaşa nazaran risk oluşturmaz. Aşı, 50 yaş için bir sorun oluşturmadıysa 65 yaş için sorun oluşturması çok mümkün bir durum değil. Bizdeki çalışmada 18–59 yaş ortası için bu aşı uygulandı. Şu an bu aşıya ait 60 yaş üzeri bireyler için bir bilgi yok lakin bunlar inaktif aşılar. Daha evvel denenmiş kullanılmış olan inaktif aşılarda 18–59 yaş kümesiyle 60 yaş ve üzeri yaş kümesi ortasında güvenlik açısından bir sorun hiçbir vakit olmamış. Bu kümede tartışılan konu aktiflik açısından ise faz3 çalışmalarını görmeden bunu söyleyebilmek mümkün değil. Elimizde data yok diyerek hiç aşı yapmamakla yapmak ortasında bir seçim yapılmak zorunda. Türkiye, 60 yaş üzeri denenmiş aşılara ulaşılabilirse 65 yaşın üzerindeki şahısları o aşılar ile aşılayabilirsiniz.
Prof. Dr. Murat Akova‘AŞI 28 GÜN ORTAYLA DAHA FAZLA ANTİKOR ÜRETİYOR’
Profesör Akova, Çin aşısının 28 gün ortayla yapılacak olmasını ise şu sözlerle kıymetlendirdi:
Aşı faz2 denemelerinde 28 gün ortayla yapıldığında daha fazla antikor üretiyor. Ancak bizde yapılan çalışmalarda, protokol 14 gün olduğu için biz o formda çalıştık. Bu bizim tercihimiz değildi. Sinovac, “Biz şu an pandeminin ortasındayız. Münasebetiyle kısa müddette antikor ortaya çıkarmak önemli” diyor. Lakin faz2 çalışmalarında 0–28 gün ortası antikor daha yüksek. Faz2 çalışmaları, 60 yaş üzerinde esasen 0–28 gün aralığında yapıldı. Bakanlık da bu datalara nazaran karar verdi sanıyorum. Zati 60 yaş üzerine bu aşı yapılacaksa bu doz aralığında yapılması daha mantıklı.
Korona virüsü salgını: 186 kişi daha öldü, 11 bin 479 yeni olay tespit edildiGÜNDEM
Fahrettin Koca olaylarda yaşanan düşüş oranlarını açıkladıSIHHATGazete Duvar
