ANKARA – Son bir yıldır dünyayı tesiri altına alan korona virüsü (Covid-19) salgını, global çapta bir turizm krizine de yol açtı.
2019 yılında 51 milyonu aşkın turist ağırlayarak dünyanın altıncı turizm ülkesi haline gelen Türkiye, 2020 yılı için hedeflediği 57 milyon ziyaretçi ve 40 milyar dolar gelir beklentisine salgın ve karantina uygulamaları ile getirilen seyahat kısıtlamaları nedeniyle ulaşamadı. 2019 yılında yıllık 35 milyar dolara yükselmiş turizm gelirinin 2020 yılından sonra bu yıl da önemli ziyana uğrayacağı bedellendiriliyor.

RUSYA TÜRKİYE’YE UÇUŞLARI BİR BUÇUK AYLIĞINA ASKIYA ALDI

Yaklaşan tatil dönemine hazırlık yapan turizm yöneticileri, Türkiye’de artan Covid-19 olaylarına karşı Rusya’nın “seyahat kısıtlaması” atılımıyla karşılaştı.

Rusya Başbakan Yardımcısı Golikova, Türkiye’ye uçuşların 15 Nisan’dan 1 Haziran’a kadar sonlandırma kararı aldıklarını açıkladı. Rusya’nın bu adımına karşı Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ise, “Rus mevkidaşımla iki defa görüşmüştüm. Yakın vakitle bir heyet göndereceklerini, Muğla, Aydın, İzmir, Antalya üzere bölgelerde aldığımız önlemleri görme noktasına geleceklerini söylediler. Turizmin ağır olduğu bölgelerde aldığımız önlemleri ve sertifika uygulamalarını gördüklerinde farklı bir yaklaşım içinde olacaklarını söyleyebilirim” dedi.

Öte yandan Türkiye iktisadı için Rus turistlerin büyük değeri bulunuyor. Rusya vatandaşlarının yıllardır bir numaralı tercihi olan Türkiye, salgın öncesindeki 2019 yılında 6,9 milyon Rus turisti konuk etti.

‘RUSYA’NIN KARARI DÖNEMİN AÇILMASINI ÖTELEYECEK’

Tatil döneminin açılmasına kısa bir mühlet kala Rusya’nın bu kararı, Türkiye turizmini ve turizm yöneticilerini sıkıntı durumda bıraktı. Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) eski lideri ve turizm yatırımcısı Osman Ayık, 2019 yılındaki turizm muvaffakiyetinin akabinde gelen 2020 ve 2021 yıllarındaki ’salgın krizinin’ turizm bölümünü neredeyse durma noktasına getirdiğini tabir etti.

Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) eski lideri Osman Ayık

Rusya’nın bir buçuk aylığına Türkiye uçuşlarını askıya almasının “sezonun açılmasını öteleyeceğini” belirten Ayık şöyle konuştu:

“Turizm bölgesindeki birçok tesis açılma hazırlıkları yapıyordu. Artık Rusya ile trafik bir anda durdu. Bu durumda otomatik olarak birçok tesis açılışını erteleyecek. Zira şu an etkin çalışan tek pazar Rusya’ydı. Rusya’ya kısıtlama gelmesiyle yabancı konuk yükü neredeyse sıfırlanmış görünüyor. Turizmde işleyen çok hudutlu sayıda kaynak pazar var: Bunlar Ukrayna ve çok da sayı üretmeyen kaynak pazarlar… Bunlar da bizim mevcuttaki kapasitemizi tatmin etmez. Hasebiyle da birçok tesis açılmayacak, açılamayacak, açılmasını ötelemek zorunda kalacak.”

’40 YILLIK TURİZM EMEĞİNİN YOK OLMASI İLE KARŞI KARŞIYAYIZ’

“Haziran ayından itibaren seyahat kısıtlaması kaldırılırsa bu bizim için bir kazanım olur ve dönemin geri kalan kısmını kurtarırız” diyen Ayık, dönemin açılmaması durumunda turizm dalına 40 yıldır verilen emeğin yok olacağına dikkat çekerek şunları söyledi:

“Şu an iyi ve berbattan bahsetmek sıkıntı. Zira her şey gün gün, saat saat değiştiği için bir öngörüde bulunmak da imkânsız hale geliyor. Lakin şu an hayat durma noktasına gelmiş vaziyette. Yalnızca iç pazarla ayakta ve hayatta kalmamız mümkün değil. Rusya ile Türkiye ortasındaki trafik haziran ayında açılmazsa bu dönemin daha ileri bir tarihe atılması demek. Geçen yıl birçok tesis ağustos ayında açıldı mesela. Şu anda tesislerin yarısından fazlası kapalı. Dönemin başlamasıyla birlikte açılma uğraşı içindeydiler. Kesimin içinde faaliyet gösteren oteller, konaklama tesisleri, seyahat acenteleri, rehberler neredeyse kepenk indirme noktasında. Turizm dalı Türkiye için 40 yıllık bir emek, 80-100 milyar dolarlık yatırım. Hasebiyle bunların hepsinin yok olması ile karşı karşıyayız.”

POYD LİDERİ ATMACA: YAKIN TARİHLİ REZERVASYONLAR İPTAL OLMAYA BAŞLADI

Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Lideri Ülkay Atmaca

Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Lideri Ülkay Atmaca ise Rusya’nın uçuşları askıya alma kararı sonrası yakın tarihli rezervasyonların iptal olmaya başladığını söyledi.

Bu kararı Türkiye turizmi için “çok kötü” olarak pahalandıran Atmaca, “Şu an yalnızca Rus pazarı etkindi. Bu yasakla o da elimizden gitti. Yakın tarihli rezervasyonlar iptal olmaya başladı fakat mayıs rezervasyonlarını ileri bir tarihe öteleyerek kurtarmaya çalışıyoruz. Evvelki gün sabah dönemi açmaya hazırlanırken, akşamına Rusya ile uçuş trafiği askıya alındı. Hasebiyle önümüzü göremiyoruz. Bir öngörü yapmamız da şu durumda güç” dedi.

‘500 BİN RUS TURİST KAYBINA MAL OLACAK’

Rusya’nın Türkiye’ye uçuşları kısıtlama kararının aslında bir nevi “kapatma kararı” olduğuna vurgu yapan Antalya’da uzun yıllardır turizmci olan Recep Yavuz ise, “15 Nisan günü için verilen karar 12 Nisan’da açıklanınca aylar öncesinden yapılan bütün planlar alt üst oldu. Otel rezervasyonları, uçaklar ve birçok önden ödenmiş her türlü planlama böylece hiçe sayıldı. Nisan ayı prestiji ile Antalya’ya günlük ortalama 30 uçak ile 7 bin Rus konuk gelmeye başlamıştı. Bunun mayıs ayındaki Rus resmi tatili ile daha artarak devam edebileceği ve neredeyse öteki hiçbir seçeneği olmayan Rus turistlerin öncelikle Türkiye’yi tercih edecekleri öngörülüyordu. Yani bu yasak bize 15 Nisan-1 Haziran periyodunda en az 500 bin Rus turist kaybına mal olacak” halinde konuştu.

Turizmci Recep Yavuz

‘TUR OPERATÖRLERİ İADE YAPAMAYACAK VE MÜŞTERİYİ DAHA İLERİKİ PERİYOTLARA İKNA ETMEYE ÇALIŞACAK’

Birçok otelin açılışını haziran ayına öteleyebileceğini ve tıp operatörlerinin çok zorlanacağını belirten Yavuz, şu noktalara dikkat çekti:

“Bu durumda kala kala Ukrayna ile Doğu Avrupa’nın birtakım ülkeleri dönem başındaki pazarlar olacak. Fakat onların hepsinin toplamı bile Rusya potansiyeli etmiyor. Bu dönemin sürdürülebilmesi için kâfi bir kapasite değil. Birçok otel bu nedenle açılışını hazirana öteleyebilir. Rusya Çeşit Operatörleri Birliği ATOR bilgilerine nazaran, 533 bin 200 kişi bu devir için Türkiye rezervasyonu yaptırarak cins operatörlerine 354 milyon Euro ödediler. Cins operatörleri bu kaynak ile seyahatin ana kalemlerinin rezervasyonlarını yaptırarak eseri hazırladı. Bu bağlamda bahsi geçen para şu anda birçok kaleme dağıtılmış ve ödenmiş durumda. Cinsleri iptal olan konukların paralarını geri almak istemeleri çok olağan olmakla birlikte bunu geri ödeyebilecek kaynak şu an itibariyle kurumuş durumda. Bu yüzden tıp operatörleri bu konukları -fiyat farkına rağmen- daha ileriki periyotlara ikna etmeye çalışacak ya da öbür bir destinasyon alternatifi sunmak zorunda kalacaklardır. Bu da tıp operatörlerini çok sıkıntı duruma sokacaktır.”

‘GÜNLÜK HADİSE SAYILARINI 5 BİNİN ALTINA İNDİREMEZSEK YAZ DÖNEMİNİ DA KAYBEDEBİLİRİZ’

Dünya Kardeş Kentler Turizm Birliği Genel Sekreteri Hüseyin Baraner, Türkiye’deki kıyı şeridinde bulunan otellerin birçoklarında “güvenli turizm sertifikası” olduğunu söyledi.

Baraner, “Turizmcilerimiz otelleri korudu lakin Sıhhat Bakanlığı kentleri koruyamadığı için şu an dünyada en riskli hadise bölgesi olarak ilan edildik. Bu durumda turizmde tanıtım yapmak, insanları Türkiye’ye davet etmek çok sıkıntı. Şayet salgını denetim altına alsaydık mayıs ayında turizm dönemi açılırdı. Günlük olay sayılarını 5 bin civarına indirmezsek yaz dönemini da kaybedebiliriz. Türkiye’de 700’e yakın otelci ayakta ve hayatta kalma uğraşı verirken 7 binin üzerinde seyahat acentesi can çekişiyor. Devletin derhal bu kurumlara hibe vermesi, ayakta durmak için can suyu vermesi lazım” dedi.

Dünya Kardeş Kentler Turizm Birliği Genel Sekreteri Hüseyin Baraner

Gazete Duvar