İçişleri Bakanlığı donelerine nazaran yılın birinci altı ayında düzenlenen 63 bin 281 uyuşturucu operasyonunda 93 bin 844 kişi gözaltına alınırken, 9 bin 456 kişi tutuklandı. Operasyonlarda tonlarca eroin ve esrarın yanısıra sentetik uyuşturucu yakalandı.

Narkotik Cürümlerle Uğraş Daire Başkanlığı’nın 2019 yılının sonlarında yayınladığı uyuşturucu tasarrufu raporuna nazaran ise uyuşturucu bağımlılığı tedavi merkezlerine geçen yıl 251 bin 593 kişi başvurdu. Bu kişilerni 65 bin 896’sı kontrollü muaflık kapsamında yönlendirilenlerden oluştu. 2018 yılında tedavi gören bağımlıların iş durumlarına nazaran yapılan incelemede ise yüzde 21’inin işsiz olduğu, yüzde 43’ünün de tertipli bir işi olmadığı tespit edildi. Yüzde 1,2 sinin ise ekonomik olarak faal olmaması dikkat çekti.

Evet televizyonlarda, gazetelerde, raporlarda sayılarla söz edilen husus bağımlıları kimler, ne yaşadılar, ne yaşıyorlar? 30 yaşındaki F. bu insanlardan sadece biri. İtildiği geleceksizlik ve işsizlik nedeniyle husus kullanmaya başlayan F., daha sonra uzun uğraşlar sonucu husus tasarrufuna veda etti. Bulunduğu etraftan koparak uzaklaşan ve kendine yeni bir hayat kuran, F., kendisini unsur tasarrufuna iten nedenlerden, bırakma sürecine kadar geçen devir içerisinde yaşadıklarını anlatarak, sorularımızı cevapladı.

‘KATİL, GÜLEREK VE MESUT EDEREK GELİYOR…’

Uyuşturucu unsur tasarrufuna nasıl başladın?

Merak. Bu nedir diye kullanıyorsun. Sonra güzeline gidiyor. Bir sefer daha bir kez daha derken alışkanlığa dönmeye başlıyor. Başlarda direkt alışkanlık olmuyor. Ben kendimde ve etrafımda bir çok kişide bunu gördüm. Sonra zorunluluğa dönüyor.

Bağımlılık aşamasına geçişten bahsediyorsun sanırım?

Evet. Bu alışkanlık halini aldıktan sonra geri dönüşü güç oluyor. Bundan uzaklaşmak için destek alman gerekiyor. Karakter ve kişilikle de alakalı biraz. Söylediğini yapabiliyorsan, iradene hakimsen destekle birlikte uzaklaşabiliyorsun. Bunlar esrarla ilgili tabiiki. İşin içine kimyasal girdiğinde bu durum çok daha güçlükle. Destek almadan bırakmak mümkün değil. Başaran tahminen vardır lakin yüzde 90 destek alması gerekir. Hem ruhsal hem de ilaç tedavisi. Kimyasalın bağımlılığı korkunç çetin bir şey.

Yeniden başlamanda etraf de çok büyük etken. Kullananların arasında yaşıyor yahut kalıyorsanız siz de bir mühletten sonra sempati duymaya başlıyorsunuz. Lafta arkadaş ortamlarında bu iş yapılabiliyor ve bir çok insan da bu türlü başlıyor. Arkadaş dediğiniz kişiler kendisi kullanıyor diye size de telkinlerde bulunabiliyor. Bu açıdan bu devirde katil aslında gülerek geliyor diyebiliriz.

LİSEYİ BİTİRMİŞ, ÜNİVERSİTE YOK, İŞ YOK…

Gençlerin münhasıran ergenlik devrinde olan bireylerin arasında bunu kullanmak “havalı” birşey olarak bile nitelendirilebiliyor. Ailevi sıkıntılar, toplumsal problemler hepsi bir sebep olabilir lakin bence en büyük sebep ekonomik geleceksizlik. 19 yaşında örneğin. Liseyi bitirmiş, üniversiteyi kazanamamış, iş bulmayan, ailesinin verdiği harçlıkla ömrünü idame ettiriyor. Geleceğe dair bir ümidi, beklentisi bir gayesi yok zira amacına ulaşamayacağını düşünüyor. Münasebetiyle daha kolay yönleniyor ve düşüyor. Bu da gençlere cazip gelebiliyor. Yaş büyüdüğünde biraz daha anlaşılıyor. Ben 30 yaşındayım. Bu unsurların bir katil olduğunun farkındayım. Aslında unsur tasarrufu bir biçimde seni toplumsal sorunlardan de uzaklaştırıyor. Çekingen hale getiriyor. Özgüven kırıcı hale getiriyor. Hem kendimden hakikat hem de etrafımda daha evvel kullanan arkadaşlarımdan gözlemlediğim kadarıyla aktarıyorum.

UNUTKANLIK; ‘SORUYU TEKRAR ALABİLİR MİYİM?’

Bağımlı olduğunun farkına nasıl vardın? Ne hissettin?

Maddi manada buna her devir ulaşabilecek bir birey değildim. Ulaşamadığın devir kendini çok beğenilmeyen hissediyorsan bu bağımlılık belirtisidir. Öbür kişilerde gayrı biçimde reaksiyon da gösterebiliyor. Kimisi çok hudutlu oluyor mesela. Unutkanlık başka en büyük belirtilerinden biriydi bende ki hâlâ da yaşıyorum. Sorduğum soruyu tekrar sorabiliyordum yahut kişilerin ne söylediğini, kendimin ne yaptığını unutabiliyordum. Günlük ömür içerisinde de bu türlü gelişiyordu bu. Bu arada soruyu tekrar alabilir miyim?!

TOPLUMSAL DIŞLANMIŞLIK, KENDİNE MAHSUS LISAN OLUŞTURUYOR

Narkotik geçen günlerde uyuşturucu çeşitlerine dair 77 munfasıl takma isim belirlemişti. Bakıldığında bu ortamın farklı bir lisanı bile oluşmuş. Bu mevzuda ne diyorsun?

Karşındaki insanın kullanıp kullanmadığını tek bir sözle anlarsın. Örneğin polis memurlarına “zarbo”, “federal” denirken kendi aralarında kullanan arkadaşlarına “müpto”, “junkie” denilebiliyor. Mahrumluk durumuna “harman”, tasarruf durumuna “kafamın peşindeyim” deniliyor mesela. Bütün yörelere nazaran jargon değişebiliyor. Onların kendi müziklerine ve müziklerine bile bu işlemiş. Uyuşturucu çeşitlerinin bile sokak isimleri var. Dışarda bunu kullanmayan kişilerin anlamaması için bu türlü bir şey gelişiyor muhtemelen. Dışlandıkça kendi aralarında bir lisan oluşuyor. Lakin bu lisanın oluşması da çok yalın birşey değil aslında. Bu duruma kapsamlı olarak bakmak lazım. Bunların biraz da toplumsal dışlanmışlıktan kaynaklandığını düşünüyorum. Bu lisanın oluşmasının sebeplerinden biri de bu. Tabi bir de yapılan fiilin yasal açıdan bir “suç” olması da etken.

Dışlanmışlık durumunu sair ne üzere durumlar açığa çıkarabiliyor?

Bu toplumsal dışlanmışlık sonraki süreçlerde bireyin tedaviden korkmasına ve kaçmasına da etken olabiliyor. Uyuşturucu istenilmeyen bir şey evet. Fakat uyuşturucu bağımlısı olan biri, topluluk için bir alkol bağımlısından daha tehlikeli değildir. Uyuşturucu bağımlıları topluluktan kendilerini soyutladıkları ve dolaylı olarak soyutlandıkları için tehlikeli görülüyor. Teraziye koysanız ikisi de birebirdir. Bağımlı bağımlıdır. Ve vakit kaybetmeden tedavi olmalıdır. Dışlamak tahlil değil. Uyuşturucu tasarrufta bile ekonomik ayrım var buna da dikkat çekmek istiyorum. Yoksul uyuşturucusu ve varlıklı uyuşturucusu diye ayrım var, yok değil. Gelir seviyesi düşük olan kesitler daha çok eza yaşıyor, daha ucuz ve kolay bulunduğu için sentetik ve kimyasal unsur tasarrufuna yöneliyor.

VEFATA HAKIKAT SÜRÜKLENİYORSUN

Yaşı 14 ile 23 arasında olanlar kimyasala daha çok yönleniyorlar. Bir mühletten sonra ehliyetli gelmiyor ve daha sair şeylere yönleniyor. Her seferinde biraz daha yükseliyorsun gelgelelim ne kadar yükselirsen aslında o kadar da düşüyorsun. Yavaş yavaş mevte gerçek sürükleniyorsun. Örneğin başta bir tane uyuşturucu hap kullanırken, sonra iki daha sonra üç diye yükselmeye başlıyor. Tedavi gören bir çocukla konuşmuştum. “10 tane atıyorum ben de yalnızca unutkanlık yapıyor” diyordu. Tahminen yaşıyor olması bile bir mucize. 10 tane uyuşturucu hap kullanır hale gelmişsen esasen ne bulursan içer hale gelmişsin demektir.

-Kullanıcıların birçoklarının gündelik ömür içerisinde canlı olmadığını da görüyoruz?

Bu beşerler çoğunlukla geceleri yaşıyor. Gündüz topluluk ayakta, topluluk yaşıyor. Sen de orada olmak istemiyorsun. O topluluğun içine girmek istemiyorsun. Gece yaşayıp gece takılıyorsun. Hayatı sistemli olan kişiler umumide gündüz yaşıyorlar. İşe masraf, akşam işten çıkar, toplumsal sahalarında vakit geçirirler. Bunun içine girmek istemiyorsun. Zira senin durumun bu değil, bu türlü bir hayatın yok. Farklı bir hayat yaşıyorsun. Elinde imkanın da yok, tahminen işin de yok. Haliyle o kişilerin arasında bulunmak da istemiyorsun. Zati bir müddet sonra da beşerlerle sağlıklı münasebet kuramamaya başlıyorsun. Dramatize etmek için söylemiyorum fakat sonra da yalnızca geceleri sokak lambalarının ürkek ışığını flu bir formda görerek vefatı beklemeye başlıyorsun. Tabi hiçbir vakit bilincin alanında olmuyor.

-Peki husus tasarrufundan kurtulmak için ne yapmak gerekiyor? Senin düşüncen nedir?

Evvel bireyin bağımlılığını kabul etmesi gerekiyor. Bağımlılığını kabul etmezse kurtulamaz. Bağımlılığını farkettiği ve zararlarını görmeye başladığı noktada yardım alması gerekiyor. Tahammülsüzlük, hudut, beşerlerle alaka kurmama yahut kuramama. Bunları gördüğün ölçüde, bunların sana zarar verdiğini düşünüyorsan kurtulmak ve uzaklaşmak istiyorsun. Ben bu biçimde bıraktım. Hayatımdan da ziyadesiyle mutluyum.

UNSUR KULLANMAK MAHALLINE TOPLUMSAL MESELELERE EĞİLSİNLER

-Son olarak unsur kullananlara yönelik tavsiyen var mı?

Bunu kullanmak yanına toplumsal problemlere eğilsinler zira mutsuzluk bireye mahsus bir kavram değil. Baktığında bütün topluluk mutsuz. Ferdî manada da mütemadi memnunluk diye bir şeyin kelam konusu olmadığını ben anladım. Örneğin 20 yıl daima memnunluk diye bir şey laf konusu değil. Kullanıcıların aradığı bu olabiliyor fakat bu gerçek hayatın akışına da makul değil. Memnunluğunu sen yaratıyorsun. Bazen anlık mutlulukların bile olabiliyor. Berhudar olmak için de bunu kullanmaya gerek yok. Buna muhtaçlık duymadan da keyifli olabiliyorsun. Bunu kullanmak mahalline özgürlüklerinin, geleceklerinin peşinden koşsunlar. Uyuşturucu kullanarak geleceği kurtarmak ve memnun olmak mümkün değil. Kullananlar da kendilerine neden bunu kullandıklarını sorsunlar, sorgulasınlar. Bir an evvel dönsünler.

Gazete Duvar